چکیده:
قرآن در بسیاری از سورهها به نقل وقایعی از امتهای گذشته میپردازد. وجوه گوناگونی از این داستانها قابل بررسی است که یکی از مهمترین آنها اعجاز و امور خارقالعادهای است که در بستر نقل حوادث گوناگون مطمح نظر قرار گرفته است. برخی با تکیه بر تفسیری که علم از وقایع جهان پیرامون بشر ارایه میکند، به تاویل این داستانها پرداختهاند. آنها معتقدند بازخوانی امور خارقالعاده در قصص قرآن با نظرداشت دستیافتن علوم تجربی به تبیین علیّ و معلولی بسیاری از رخدادها، همراه با پیشرفت علوم انسانی و پیدایش دیدگاههای مختلف، میتواند در بسیاری از موارد وجود اعجاز در این داستانها را با تردید مواجه سازد. آیتالله جوادی آملی از جمله مفسرانی است که با تکیه بر ادله گوناگون، دیدگاههای منکران را نقد نموده است. تحلیل آرای ایشان در این حوزه، با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی و نیز ابزار نمودار، مبانی و گامهای استدلالی مواجهه با رویکردهای مخالف اعجاز در داستانهای قرآن را نمایان میسازد که در نوشتار حاضر مورد توجه قرار گرفته است.
In many surahs, the Qur'an deals with the events of the past generations. Various aspects of these stories can be explored, one of the most important of which is the miraculous and extraordinary affairs that have been considered in the context of various events. Some rely on these stories based on the interpretation that science provides about the events of the world around human beings. They believe that the recounting of extraordinary affairs in the Qur'an's stories, in spite of the fact that the empirical science has been discovered and the explanation of many events, along with the advancement of human science and the emergence of different theories, can in many cases cause doubt in these stories. In contrast, another group of commentators has emphasized the existence of a miracle element in the stories of the Qur'an and accepted it. Ayatollah Javadi Amoli is one of the commentators who, based on various arguments, criticized the views of the disbelievers. Analyzing his opinions in this area, using the descriptive-analytical method as well as the chart tool, reveals the bases and arguments in confronting the opposing miracle approaches in the stories of the Qur'an, which is considered in the present paper.
خلاصه ماشینی:
از اين رو در نوشتار حاضر با تکيه بـر روش توصـيفي - تحليلي و در نهايت با بهره گيري ابزار نمودار به اين پرسش کليـدي کـه : «آراي منکـران وجود اعجاز در داستان هاي قرآن با تکيه بر آراي آيت الله جوادي آملي چگونه مورد نقـد قرار گرفته است ؟» پاسخ داده شده اسـت .
آيت الله جـوادي آملـي در تفسـير داسـتان عزيـر، در سـورة بقره ، مرگ شخصيت داستان را حقيقي مي داند و تفسير مشهور را مي پذيرد و بيان مي دارد که ، هر چند قرآن عنوان توفي را بـر خـواب اطـلاق کـرده و نـوم قسـمي از وفـات اسـت ؛ احتمال ياد شده را قيـاس مـي تـوان ناميـد؛ يعنـي تشـ يه موضـوعي بـه موضـوع ديگـر، در حالي که تش يه ، نيازمند وجه اشتراک است و هيچ گونه جهت مشترکي ميان دو حادثـه يـاد شده نيست .
ايـن مبنـايي است که آيت الله جوادي آملي قائل بـر آن اسـت و از ايـن رو قـانون عليـت و معلوليـت را قانوني عقلي و ضروري مي داند که نقض آن ممتنع است و اگر ممکن باشد معلولي بـدون علت يافت شود و محتمل باشد موجودي که وجود عين ذات آن نيست خودبه خود يافـت گردد، چ ين چيزي باعث هدم همه قـوانين عينـي و عملـي خواهـد بـود و هرگـز معجـزه ، محال عقلي را ممکن نمي کند، بلکه محال عادي را براساس خرق عادت ، محقق مـي سـازد (همان ).