چکیده:
هدف: افراد مبتلابه سوءمصرف هروئین مشکلات زیادی در عملکردهای اجرایی همچون بازداری پاسخ، سازماندهی، خودتنظیمی هیجانی، توجه و حافظه دارند. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر توانبخشی شناختی رایانه ای بر بهبود بازداری پاسخ در افراد مبتلا به سوءمصرف هروئین بود. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد مبتلا به سوءمصرف هروئین شهر تهران بود. از میان آنها، 30 نفر به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل آزمون رایانه ای برو-نرو بود. برنامه توانبخشی شناختی Captain،s Log به مدت 20 جلسه 50-60 دقیقه ای و دو بار در هفته برای گروه آزمایش اجرا شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که برنامه توانبخشی شناختی Captain،s Log موجب بهبود بازداری پاسخ در مردان با سوء مصرف هروئین شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که برنامه توانبخشی شناختی رایانه ای میتواند به عنوان روشی مناسب در بهبود بازداری پاسخ مردان با سوءمصرف هروئین به کار رود و در نتیجه منجر به ترک و عدم بازگشت مصرف هروئین شود.
Objective: People with heroin abuse have many problems in executive functions such as response inhibition, organization, emotional self-regulation, attention, and memory. The aim of this study was to investigate the effect of computerized cognitive rehabilitation on improving response inhibition in people with heroin abuse. Method: The present study was a quasi-experimental with pretest-posttest design with control group. The statistical population included all people with heroin abuse in Tehran. Among them, 30 people were selected through purposive sampling and were assigned into two experimental and control groups. The research instrument was the Go/no Go computer test. Captain’s Log Cognitive Rehabilitation Program was performed for 20 sessions of 50-60 minutes and twice a week for the experimental group. Results: The results of covariance analysis showed that Captainchr('39')s Log cognitive rehabilitation program improved response inhibition in men with heroin abuse (pConclusion: The results of the present study showed that the computer cognitive rehabilitation program can be used as a suitable method to improve response inhibition in men with heroin abuse and as a result leads to quit and non-relapse of heroin use.
خلاصه ماشینی:
آسـیب مغزی و اختلالات شـناختی همراه با سوءمصرف مواد، اهمیت نظری و بالینی اسـاسـی دارد؛ چرا که این آسـیب های نسـبتاً پایدار در سـیسـتم مغزی میتواند به عنوان مانعی بر سـر راه درمان عمل کند و از عوامل عود مجدد مصـرف مواد باشـد (ماردپور، ١٣٩٦)؛ بنـابراین این افراد نیـاز بـه برنـامـه هـای مختلف درمـان برای بهبود توجـه و انعطـاف پـذیری 1.
Faria, Andrade, Soares & Badia 2.
همان طور که مطرح شــد افراد مبتلا به مصــرف هروئین مشــکلاتی در کارکردهای اجرایی ازجمله بازداری پاسـخ و توانایی برنامه ریزی دارند و تاکنون پژوهشـی به ارائه روش های بهبود عملکردهای شـناختی ازجمله توان بخشـی شـناختی رایانه ای در این افراد نپرداختـه اســـت .
به این ترتیب که به مـدت ٤ مـاه مردان مبتلا ـبه اختلال ســـوءمصـــرف هروئین کـه ـبه کلینیـک هـای ترک اعتیـاد مراجعه کردند و بر اســاس نظر متخصــص های بالینی دارای ملاکهای تشــخیصــی اختلال سـوءمصـرف مواد با توجه به ملاکهای ٥-DSM بودند انتخاب و در متغیر بازداری پاسـخ با اسـتفاده از نرم افزار برو/ نرو مورد ارزیابی قرار گرفتند.
جدول ٤: نتایج تحلیل کواریانس تک متغیره برای بررسی الگوهای تفاوت در مولفه های بازداری پاسخ (به تصویر صفحه مراجعه شود) بحث و نتیجه گیری پژوهش حاضـر باهدف تعیین اثربخشـی توان بخشـی شـناختی بر بهبود بازداری پاسـخ افراد مبتلابه اختلال سـوءمصـرف هروئین انجام شـد.
نتایج حاصـل از تحلیل آماری داده ها نشـان داد که درمان توان بخشـی شـناختی موجب بهبود بازداری پاسـخ در این افراد میشـود.
Gullo & Dawe McKay, Lundervold, & Walderhaug 4 .