چکیده:
دستیابی به سلامت روان از اساسیترین رهنمودهای آموزههای دینی برای رسیدن به سبک زندگی اسلامی بوده و جز با نگرش الهی میسر نخواهد شد. کمتوانان جسمی از مهمترین گروههای هدف هستند که میتوانند با دستیابی به نگرشهای صحیح از سلامت روانی مطلوب بهرهمند گردند. در این راستا، در پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش هستیم که چه نگرشهایی در آموزههای دینی به منظور دستیابی کمتوانان جسمی به سلامت روانی ارائه شده است؟ در این پژوهش آیات و روایات مرتبط با نگرش کمتوانان استخراج گردید و به روش توصیفی- تحلیلی از نوع تحلیل مفهومی و اسنادی تبیین شد.
نگرشهای دینی برای دستیابی کمتوانان جسمی به سلامت روانی عبارت هستند از: 1. کمتوانی جسمی یکی از مصادیق امتحانات الهی است، 2. مشکلات نسبی هستند و همواره ممکن است آسیبهای سختتری وجود داشته باشد، 3. خداوند پاداش اخروی بسیاری را برای کمتوانان قرار داده است، 4. خداوند برای کمتوانان جسمی در تشریع احکام آسان گرفته است، 5. کمتوانی جسمی نشانه گناهکار بودن فرد نیست، 6. کمتوانی موقعیت مغتنمی برای دوری از گناهان است و 7. افراد کمتوان نباید خود را با سایر افراد مقایسه کنند. بهترین روش برخورداری کمتوانان از سلامت روانی، نگرشهای دینی است که براساس آنها افراد کمتوان نگرش کاملا مثبتی نسبت به خود، خدا و مجموعه هستی دارند، زندگی را عرصه تلاش و مبارزه خواهند دید، به تواناییهای خود توجه داشته و بدون مقایسه خود با افراد سالم از زندگی خود لذت خواهند برد، از مشکلات روحی احتمالی در امان خواهند بود و به نیرویی مفید برای جامعه تبدیل خواهند شد.
Achieving mental health is one of the most basic guidelines of religious
teachings, and this will not be possible except with divine attitude.
Physically-disabled individuals are one of the most important target groups
that can achieve optimal mental attitudes through correct attitudes.
Therefore, this research seeks to answer the question “what are the
attitudes, presented in religious teachings, for physically-disabled
individuals to achieve mental health?” In this research, verses and
narratives about attitudes of physically-disabled people were extracted and
analyzed through descriptive and analytical method. Religious attitudes
toward improving mental health of physically-disabled people are as
follows: 1. Physical weakness is one of the examples of divine exams, 2.
Problems are relative; there may be more harm than low-grade disease, 3.
God has considered many revenues to the physically-disabled people, 4.
God is easy when judging physically-disabled individuals. 5. Physical
disability is not a sign of sinfulness of a person, 6. Physical disabled has the
chance in avoiding sins, 7. Physically-disabled people should not compare
themselves with others. The best way to provide the right attitude to
physically-disabled people is to have religious attitudes based on which:
firstly, they have a positive attitude towards themselves and their god and
set of being; secondly, they find this world a place in which they must
struggle; thirdly, they enjoy their life by paying attention to their abilities
without comparing themselves with others. Fourthly, they would be safe
from possible psychological problems. Fifthly, they will be a very useful
force for the community.
خلاصه ماشینی:
در این راستا، در پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش هستیم که چه نگرشهایی در آموزههای دینی به منظور دستیابی کمتوانان جسمی به سلامت روانی ارائه شده است؟ در این پژوهش آیات و روایات مرتبط با نگرش کمتوانان استخراج گردید و به روش توصیفی- تحلیلی از نوع تحلیل مفهومی و اسنادی تبیین شد.
بهترین روش برخورداری کمتوانان از سلامت روانی، نگرشهای دینی است که براساس آنها افراد کمتوان نگرش کاملا مثبتی نسبت به خود، خدا و مجموعه هستی دارند، زندگی را عرصه تلاش و مبارزه خواهند دید، به تواناییهای خود توجه داشته و بدون مقایسه خود با افراد سالم از زندگی خود لذت خواهند برد، از مشکلات روحی احتمالی در امان خواهند بود و به نیرویی مفید برای جامعه تبدیل خواهند شد.
در چنین شرایطی است که این افراد میتوانند زمینههای رشد و پیشرفت خود را در عرصههای مختلف زندگی فراهم آورند؛ از این رو پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سؤال است که چه نگرشهایی در آموزههای دینی به منظور دستیابی کمتوانان جسمی به سلامت روانی ارائه شده است؟ 2.
خداوند متعال به کمتوانان در مقابل رنجی که در اثر نقصهای ظاهری خود در دنیا تحمل میکنند، وعده پاداش و رفع عذاب در جهان آخرت را داده است؛ این حقیقت از روایات فراونی به دست میآید که در ادامه به برخی از آنها اشاره شده است.
The lifestyle of physically and mentally disabled people and dealing with them based on verses of the Holy Quran and Hadiths.
Rey, Iran: Quran & Hadith University; 2015 (Persian).
Tehran: Dar al-Quran-al-Karim; 1993 (Persian).