چکیده:
در گذر زمان بخشی از میراث مکتوب این مرز و بوم از هجوم حوادث شوم مصون و در امان نمانده یا برآن گردگمنامی نشسته و جامعهی علمی و پژوهشی را محروم کرده است. نسخهای خطی در مرکز پژوهشهای آستان حضرت شاه چراغ (ع) موسوم به فتنهی سالار الدوله به شمارهی243 ثبت و نگهداری میشود؛ که این نسخهی خطی در 12صفحه، در قالب مثنوی و در 84 بیت توسط شاعری گمنام با تخلص «صحاف» به نظم در آمده است. این مقاله میکوشد تا برای نخستین بار ضمن معرفی نسخهی خطی مذکور به بررسی و تحلیل سبکی و محتوایی این مثنوی بپردازد. هم چنین تقلیدی یا ابتکاری بودن شاعر را نیز روشن ساخته و درپایان به نتیجهگیری میپردازد.
Review: Over time, part of the written heritage of this border and environment has been protected from the onslaught of sinister events and has not been spared or anonymously sat on it and has deprived the scientific and research community. A manuscript is registered and kept in the research center of Astan Hazrat Shah Cheragh called the sedition of Salar al-Dawlah, number 243; This manuscript has been arranged in 12 pages, in the form of Masnavi and in 84 bits by an anonymous poet with the pseudonym "Sahaf". . It also clarifies whether the poet is imitative or innovative and concludes.
خلاصه ماشینی:
نسخه ای خطی در مرکز پژوهشهای آستان حضرت شاه چراغ(ع) موسوم به فتنهی سالار الدوله به شمارهی243 ثبت و نگهداری میشود؛ که این نسخهی خطی در 12صفحه، در قالب مثنوی و در 84 بیت توسط شاعری گمنام با تخلص«صحاف» به نظم در آمده است.
(رزمجو، 1374: 71) شاعر در لابه لای این مثنوی 84بیتی در جاهایی که فرصت دست میدهد به ستایش و مدح محمدعلی شاه قاجار میپردازد: محمدعلی آن شه عز و جاهز رویش خجل گشت خورشید و ماه (ب/3ن خ) مطیع اله و نبی و ولیشهنشاه ایران محمد علی (ب/58ن خ) ب) رزاقی پروردگار: بــه نام خـداوند روزی رسـانکنم فاش من شرح این داستان (ب/1 ن خ) ج) ناپایداری عمر و ترک جفا پیشگی: حیاتی که بر وی نباشد بقانباید کنی با برادر جفا (ب/39ن خ) د) باور به قیامت و پاداش اعمال: اگر کشته گردد از ایشان کسیتو هستی مواخذ به محشر بسی (ب/37ن خ) ه) کاربرد اصطلاحات و تعابیر عامیانه: نظر نام او بود کمتر ز زننمک خواره بود و نمکدان شکن (ب14/خ ن) 2-5.
نسخهی خطی منحصربه فرد مثنوی 84 بیتی فتنه سالارالدوله از این شاعر به شماره 243 در مرکز پژوهشهای آستان مقدس حضرت شاه چراغ(ع) ثبت و ضبط است .