چکیده:
دولت مطلقه رضا خان پی از بی نظمی ها و هرج و مرج های دوران قاجاریه و مشکلاتی که در دوران مشروطه و پس از آن کشور را رو به جدایی طلبی و نا به سامانی های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی پیش می برد، سر برآورد، رضاخان به عنوان دولتی مطلقه برای سرو سامان دادن به اوضاع مملکت از سوی جناح های گوناگونی که در کشور وجود داشتند حمایت شد، از جمله روشنفکران آن دوران، احزاب مانند حزب تجدد، نشریات همچون ایرانشهر و یا حتی سردمداران حکومتی مانند سیدضیاء با دیدن دردها و مشکلات جامعه، در پی راه حلی برای آن برآمدند و راه چاره را تنها روی کارآمدن دولتی مطلقه دانستند. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در پی بررسی روی کار آمدن رضاخان براساس نظریه ی بحران اسپریگنز می باشیم. در این راستا سؤالی که مطرح می شود این است که شکل گیری دولت مطلقه رضا خان چگونه قابل تبیین است؟ فرضیه ای که در پاسخ به آن ارائه شد نیز عبارت است از: شکل گیری دولت مطلقه در ایران دوره رضاخان امری ناگهانی، اتفاقی یا خارجی نبود بلکه برآمده از تفکری اجتماعی بود که بحران را در جامعه آن روز درک کرده بود، علل بحران را شناخته بود و با در نظر داشتن یک الگوی ایده ال، ایجاد دولت مطلقه مدرن را راهکار رسیدن به نقطه ایده آل و درمان قطعی می دانست.
Reza Khan's absolute government emerged after the Qajar period's unrest and chaos, and the problems that plagued the country during the constitutional period and beyond, leading to economic, political, and cultural unrest, Reza Khan As an absolute state, it was supported by various factions in the country to deal with the situation in the country, including intellectuals of the time, parties such as the Modernist Party, publications such as Iranshahr, or even government leaders such as Seyyed Zia. They sought a solution to it and considered the solution only on the efficiency of an absolute government. In this article, using descriptive-analytical method, we seek to examine the coming to power of Reza Khan based on the theory of Springs crisis. In this regard, the question that arises is how can the formation of the absolute government of Reza Khan be explained? The hypothesis that was presented in response to it is also: the formation of the absolute government in Iran during Reza Khan's period is a sudden, accidental or foreign thing. It was not a social thought that understood the crisis in the society of that day, it knew the causes of the crisis, and considering an ideal model, it considered the creation of an absolute modern state as the solution to reach the ideal point and definitive cure. Thus, Reza Khan's absolute government, based on Springen's theory, worked to treat the irregularities of the constitutional era and to create unity and cohesion in the country.
خلاصه ماشینی:
پژوهش هاي راهبردي انقلاب اسلامي Pazuheshhaye Rahbordi Enghelabe Eslami سال دوم ، شماره ٧، پاييز ١٣٩٨ ٢٠١٩ Autumn ,٧ No ,٢ Vol صفحات ٢٧-١ ٢٧-١ ppt بررسي روي کار آمدن دولت مطلقه رضاخان براساس نظريه اسپريگنز دکتر احسان کاظمي ١ محمدباقر مکرميپور٢ اميرمهدي عليپور٣ چکيده دولت مطلقه رضا خان پي از بي نظميها و هرج و مرج هاي دوران قاجاريه و مشـکلاتي کـه در دوران مشروطه و پس از آن کشور را رو به جدايي طلبي و نا به سامانيهاي اقتصادي، سياسي و فرهنگي پـيش مـي برد، سر برآورد، رضاخان به عنوان دولتي مطلقه براي سرو سـامان دادن بـه اوضـاع مملکـت از سـوي جنـاح هاي گوناگوني که در کشور وجود داشتند حمايت شد، از جمله روشنفکران آن دوران ، احزاب مانند حزب تجدد، نشريات همچون ايرانشهر و يا حتي سردمداران حکومتي مانند سيدضياء با ديـدن دردهـا و مشـکلات جامعه ، در پي راه حلي براي آن برآمدند و راه چاره را تنهـا روي کارآمـدن دولتـي مطلقـه دانسـتند.
روشنفکران و احزاب و روزنامه هاي دوران رضاخان ؛ برقراري حکومت مطلقه راه درمان بي نظمي هاي جامعه ايران بيداري جامعۀ ايران در دورة پاياني زمامداري قاجار، چنان نيروي جمعي عظيمي را آزاد کرده بود که نهاد استبداد، مقاومت در برابر آن را بيثمر ديد، و نتيجه اين شد که «رژيم سابق ، بدون آنکه صدايي به طرفداري از آن بلند شود سرنگون شد» (آبراهاميان ، ١٣٧٧: ١١٧).