چکیده:
منابع انرژی از مهمترین موضوعات مرتبط با تمدّن فعلی بشر محسوب میشود. در میان تمامی حاملهای انرژی، منابع هیدروکربوری، جایگاه رقابتناپذیری در سبد انرژی جهان دارند. تاثیر آیندۀ بلندمدت نفت بر امنیت اقتصادی ج. ا. ایران بهعنوان یکی از بزرگترین کشورهای دارندۀ ذخایر متعارف هیدروکربوری از یکسو و دارای اقتصاد وابسته به نفت از سوی دیگر حائز اهمیت است. تغییرات آبوهوایی، گذار انرژی و تغییر نقش نفت، مهمترین کلانروندها و تغییرات فناوری مرتبط با انرژیهای تجدیدپذیر، بهرهوری انرژی، ازدیاد برداشت نفت و خودروهای برقی، افزایش تولید از منابع نامتعارف نفت و گاز و تحول دیجیتال پیشرانهای موثر و نیروهای عمده شکلدهنده به آینده نفت میباشند. آینده بلندمدت نفت با کلانروندها و پیشرانهای بیان شده، موجب تضعیف امنیت اقتصادی بهعنوان یکی از ابعاد اصلی امنیت ملی خواهد شد. بهمنظور کاهش آثار منفی وابستگی اقتصاد به نفت و پایدارسازی اقتصاد کشور و با هدف تبدیل اقتصاد متکی به نفت به اقتصاد مبتنی به نفت، اتخاذ شش راهکار اولویتدار به ترتیب شامل اصلاح ساختار نظام بودجهریزی در کشور، بهبود نظام یارانه انرژی، یکپارچهسازی نظام تصمیمگیری و سیاستگذاری در بخش انرژی، تکمیل و توسعه زنجیره ارزش، سرمایهگذاری در انرژیهای تجدید پذیر و در نهایت افزایش تولید نفت بهمنظور تبدیل منابع زیرزمینی به روزمینی و خلق ثروت از صادرات نفت ضروری است.
Energy resources are one of the most important issues related to the current human civilization. Among all energy carriers, hydrocarbon resources have an unrivaled position in the world's energy basket. The long-term impact of oil on the economic security of the Islamic Republic of Iran is important as one of the largest countries with conventional hydrocarbon reserves on the one hand and an oil-dependent economy on the other. Climate change, energy transitions and the changing role of oil, the most important mega-trends and technological changes related to renewable energy, energy efficiency, increased oil and electric vehicle extraction, increased production from unconventional oil and gas sources and the digital transformation of effective propulsion and driving forces shaping oil futures. The long-term future of oil will undermine economic security as one of the key dimensions of national security. In order to reduce the negative effects of the economy's dependence on oil and stabilize the country's economy and with the aim of transforming the oil-based economy into an oil-based economy, adopt six priority strategies, including reforming the budgeting system, improving the energy subsidy system, integrating decision-making and policy-making. In the energy sector, it is necessary to complete and develop the value chain, invest in renewable energy, and ultimately increase oil production in order to convert underground resources into surface resources and create wealth from oil exports.
خلاصه ماشینی:
پيشينه پژوهش پيرامون آينده نفت ، مطالعـات و پـژوهش هـاي نسـبتا متنـوعي بـه ويـژه در منـابع خارجي با محوريت پايان پذيري نفت انجام شده است ، ل يکن پيرامون آينـده نفـت و امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران پژوهش هاي محدودي در دسترس ميباشد.
با توجه به اين مهم ، چنين به نظر ميرسد که متغير نفت با امنيت ملي ايـران که اقتصاد آن در طي يک صد سال گذشته وابسته به درآمدهاي ارزي حاصـل از آن بوده ، پيوندي عميق يافته و نوسان هاي درآمدهاي نفتي ، امنيت اقتصادي ايران را بـه خصوص در پرتو تحريم هاي بين المللي يک دهه اخير تضعيف نموده است .
٢٠١١ ,Silva &Almeida ) يکـي ديگـر از مـدافعان ايـن نظريـه ، «سيمونز»٤ همکار سابق هوبرت بود که در سال ٢٠٠٥ در کتابي با عنـوان «غـروب نفت در صحرا» اعلام کرد که عربستان به عنوان بزرگ تـرين کشـور صـادرکننده ي نفت و مالک بزرگ ترين ذخاير نفتي جهان در مورد ظرفيت هاي توليدي اش شفاف نيست (١١) و توليد اين کشور به زودي کاهش مييابد و زمينـه سـاز صـعود ناگهـاني قيمت نفت در بازار جهاني خواهد شد.
در گزارش انجمن جهاني سياست گذاري انرژيهـاي تجديدپـذير (١٣٩٣) بـا مروري بر نظر ١٧٠ انديشـمند و ٥٠ سـناريوي معتبـر جهـاني سـهم آينـده منـابع تجديدپذير در سبد انرژي در سناريوهاي بدبينانه ، مياني و خوش بينانـه بـه ترتيـب ١٥% تا ٢٠%، ٣٠% تا ٤٥% و ٥٠% تا ٩٥% تعيين شده است ، تأمين سهم عمـده اي از انرژي الکتريکي از منابع تجديدپذير، آسان ترين بخش توسـعه ايـن منـابع پنداشـته ميشود و اين در حالي است که بهره بـرداري از آن هـا بـراي تـأمين بخـش عمـده انرژي مورد نياز براي سـرمايش و گرمـايش ، سـخت تـرين و بـراي حمـل و نقـل نامعلوم ترين گزينه ها معرفي شده اند.