چکیده:
از منظر روایات، امل و آرزو در زندگی انسان امری اجتنابناپذیر است، امّا مهم این است که چه نوع آرزوهایی با توجه به ظرفیت و توانایی بشر، محدودیت عمر او، و ناپایداری دنیا برای او سودمند است؛ تا او را در رسیدن به اهداف زندگی مادی و معنوی به شکل مطلوب یاری نماید. آرزوها اگر مطابق با ملاکهای مطرح شده از سوی ائمه اطهار نباشد، میتواند آثار و پیامدهای نادرستی برای فرد و جامعه داشته باشد. در این تحقیق که به روش توصیفیتحلیلی و مبتنی بر مطالعات منابع دینی است، به آثار و پیامدهای طول امل در سه بعد فردی، اجتماعی و اخروی اشاره شده که تقابل با عمل، قساوت قلب، سقوط در بدیها، از بین رفتن فرصتها، کوچکشمردن داشتهها، ترک حیا در برابر خداوند، فراموشی، هدررفتن انرژی، زندگی پررنج و ذلّتبار، محرومیت از نعمتها، غم و اندوه، محرومبودن از درک حقایق، فساد عقل، تلف شدن عمر و تاخیر در توبه، تباهی و عقبافتادگی اجتماع، فقر و ایجاد حسادت، سختی در هنگام مرگ، حسرت در قیامت و دوری از بهشت و اهل آن برخی از پیامدهایی هستند که در مقاله مطرح شده است.
خلاصه ماشینی:
در این تحقیق که به روش توصیفیتحلیلی و مبتنی بر مطالعات منابع دینی است، به آثار و پیامدهای طول امل در سه بُعد فردی، اجتماعی و اخروی اشاره شده که تقابل با عمل، قساوت قلب، سقوط در بدیها، از بین رفتن فرصتها، کوچکشمردن داشتهها، ترک حیا در برابر خداوند، فراموشی، هدررفتن انرژی، زندگی پررنج و ذلّتبار، محرومیت از نعمتها، غم و اندوه، محرومبودن از درک حقایق، فساد عقل، تلف شدن عمر و تأخیر در توبه، تباهی و عقبافتادگی اجتماع، فقر و ایجاد حسادت، سختی در هنگام مرگ، حسرت در قیامت و دوری از بهشت و اهل آن برخی از پیامدهایی هستند که در مقاله مطرح شده است.
بعضی معتقدند طول امل همین روحیه تضییع وقت است؛ به امید اینکه در آینده طولانی جبران کنیم؛ همان آیندهای که کسی نمیتواند اطمینان داشته باشد در ساعت بعد و لحظه بعد چه بر سرش میآید (مطهری، 1374، ص60)، به عبارتی دیگر، آرزوها و خواهشهای دنیوی و خواستههای نفسانی که برای رسیدن به آن، خواستههای بینهایت پیدا میشود و نیز زمان درازی لازم است که به آنها برسد (جمعی از نویسندگان، 1378، ج1، ص259) و یا آرزوهای بینظم و قاعده و یا همان آمال شیطانی که شیطان وعده میدهد و آرزوها را در وی برمیانگیزد و آن آرزوها صادق و واقعی نیست؛ فقط غرور است و فریب (مطهری، پیشین، ص178).
قرآن کریم نیز در این باره یکی از اقوام پیشین را نمونه میآورد و میفرماید: آنها کسانی بودند که میپنداشتند عمر طولانی دارند (و گرفتار آرزوهای دراز شدند) و از این رو قلبهای آنها قساوت یافت (الحدید، 16) زیرا طول امل انسان را از خداوند غافل میکند و به دنیا حریص میسازد و آخرت را به فراموشی میسپارد و همه امور سبب تاریکی و قساوت دل است.