چکیده:
کریشنا مورتی بهعنوان عارف، متفکر، نویسنده و سخنران در جهان معروف است. یکی از اصلیترین مولفههای فکری کریشنا مورتی (1895 -1986) دیدگاه خاص ایشان در مورد دانش است. اندیشه کریشنا در مورد دانش با نگرش اسلام تفاوتهای زیادی دارد. لذا در این نوشته دیدگاه ایشان با نگرش اسلام به دانش بهصورت تطبیقی و به روش کتابخانهای مقایسه شده و به روش توصیفی-تحلیلی پردازش گشت و مسجل شد با اینکه دیدگاه ایشان به دانش در مواردی همسان با دیدگاه اسلام است اما در بیشتر موارد نگاهشان به دانش کاملاً متفاوت با نگاه اسلام بوده و حتی در مواردی نیز متضاد است. از دید کریشنا مورتی دانش علت کرختی ذهن، جنگها و ویرانیها، بیثباتی انسان، اسارت ذهن، شرطیشدن و مانع تغییر روانی، همراه با جهالت، مانع خرد و آزادی انسان بوده و مطرود است. این در حالی است که هدایت انسان بوسیله علم طبق آیات و روایات ائمه معصومین مورد تاکید اسلام است. قرآن، پرورش عقل و اندیشه را یکی از عوامل و عناصر سازنده انسان میداند که سبب تکامل او میشود. بنابر آموزههای اسلام آنچه موجب بیثباتی و سردرگمی انسان میشود جهل و ندانستن است. بر اساس قرآن، نظر کریشنا مورتی مبنی بر اینکه دانشی که بهعنوان وسیلهای برای هدایت انسان در درون به کار گیرد مانعی برای کشف محسوب می-شود، مردود است. لذا اندیشه و نگاه مورتی به دانش در کل از دید اسلام مطرود و غیرقابل قبول است.
Krishnamurti is known around the world as a mystic, thinker, writer and speaker. One of the main intellectual components of Krishnamurti (1895-1986) is his particular view of knowledge. rishna's idea of knowledge is very different from the view of Islam. Therefore, in this article, his view of Islam's view of knowledge has been comparatively compared to the library method and processed in a descriptive-analytical manner. It is completely different from the Islamic view and even contradictory in some cases. According to Krishna Morti, knowledge is the cause of numbness of the mind, wars and destructions, human instability, captivity of the mind, conditioning and hindering psychological change, along with ignorance, hindering human wisdom and freedom and is rejected. This is while the guidance of man through science according to the verses and hadiths of the Imams is emphasized by Islam. The Qur'an considers the cultivation of intellect and thought as one of the factors and constituent elements of man that cause his evolution. According to the teachings of Islam, what causes instability and confusion in human beings is ignorance.According to the Qur'an, Krishnamurti's view that knowledge used as a means to guide man within is an obstacle to discovery is rejected. Therefore, Morty's thought and view of knowledge is generally rejected and unacceptable from the Islamic point of view.
خلاصه ماشینی:
با اینکه آثار نوشته شده در مورد کریشنا مورتی اندک نیست ولی هیچ اثـری بـه صـورت مجزا به دانش از منظر کریشنا و تطبیق آن به آموزه های قرآن و حـدیث نپرداختـه اسـت کـه این نوشته به این مهم میپردازد.
همان طور که در بالا ذکر شد آثار زیادی از کریشنا مورتی به جا مانـده اسـت کـه بیشـتر آنهـا برگرفته از سخنرانیهای ایشان بودند که از جمله آنها میتوان بـه حضـور در هسـتی، کتـاب روزانـه ، نگـاه در سـکوت ، شـرح زنـدگی، شـادمانی خـلاق ، فراسـوی خشونت ، عشق و تنهایی، تعالیم ، سکون و حرکت ، شعله حضور و مدیتیشن ، پـرواز عقـاب ، برای جوانان ، مرگ ، خیر و شر، حقیقت و واقعیت ، نارضـایی خـلاق و رهـایی از دانسـتگی اشاره کرد.
در ادامه به مفهوم شناسی علم و دانش پرداخته و معانی لغوی و اصـطلاحی ایـن دو واژه را بررسی میکنیم و در نهایت به دیدگاه خاص کریشنا مـورتی در مـورد دانـش پرداختـه و پس از طرح دلایل نفی دانش از دید مورتی دیدگاه ایشان را بر اساس آموزه های اسـلام و بـا ذکر آیات قرآن و روایاتی از بزرگان دین تجزیه و تحلیل میکنیم کـه آیـا اسـلام بـا دیـدگاه مورتی در باب دانش موافق است یا خیر؟ ٤.
ایشان میگوینـد کـه دانش شکلی از سنت است و سـنت در امـور فنـی ضـرورت اسـت امـا زمانیکـه بـه عنـوان وسیله ای برای هدایت انسـان در درون بـه کـار مـیرود بـه صـورت مـانعی در راه کشـف چیزهای بزرگ تر است (کریشنا مورتی ١٣٨٣ (ب )، ٩٨).