خلاصه ماشینی:
"اگر بخواهیم علت این اختلاف را بدانیم باید ابتدا اختلاف خلقی اشخاص را در نظر گرفته و بعد اختلافات تربیت محیط و سایر عواملی که در تکوین عقیده اشخاص مؤثر است در نظر داشته باشیم.
از آن گذشته میزان ترقی معارف و فرهنگ افراد نیز در نحو قضا و حکم آنها تاثیر کلی دارد زیرا تنها تاثر اعصاب کافی نیست که طرز قضای اشخاص را معلوم کند و در اینجا باید پای عقل را هم بمیان آورد.
حواس ظاهری که حوادث خارجی را دریافته و بوسیله اعصاب بمغز میرساند اینجا ماموریتش تمام میشود و دیگر نوبت عقل است که با قضای مورد اظهار عقیده کند و از مقدماتی که بوسیله حواس ظاهر بدست آورده نتیجه بگیرد.
این همه اختلاف برای چیست؟ برای این است که طرز تربیت محیط زندگانی و آداب و رسومی که از ابتدا هر یک از این دو دسته با آن خو گرفته و بزرگ شدهاند با هم اختلاف داشته و باعث اختلاف ذوق آنها شده است."