چکیده:
دشمنی قوم یهود بنیاسرائیل با جبرئیل علیه السّلام به دوران پیامبران بنیاسرائیل باز میگردد که اوج بروز این دشمنی، به زمان پیامبرخاتم صلّی الله علیه و آله میرسد. هدف تحقیق حاضر، دستیابی به علّت دشمنی یهود با جبرئیل علیه السّلام با تاکید بر آیه 97 بقره است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که بر پایه گزارش تفاسیر، برجستهترین بهانههای ابرازشده از سوی یهود برای دشمنی با جبرئیل از این قرار است: آورنده عذاب و جنگ و شدّت، عدم جلوگیری جبرئیل از تخریب بیتالمقدّس توسط بختالنّصر، تعبیر خواب دانیال توسّط جبرئیل در مورد تخریب اورشلیم، آگاهسازی حضرت محمّد صلّی الله علیه و آله از اسرار یهود، تغییر نبوّت از بنیاسرائیل به بنیاسماعیل، بشارت به نبوّت پیامبراکرم صلّی الله علیه و آله و امامت امام علی علیه السّلام و امامان پس از ایشان. نتایج این پژوهش، نشان میدهد که مهمترین عوامل دشمنی یهود با جبرئیل عبارت است از: روحیه خود برتربینی و همچنین نگرش ناصحیح نسبت به اصل توحیدکه موجب عدم تمکین آنان نسبت به فرامین الهی شده است.
The enmity of Jewish people from Israel with Gabriel (AS) dates back to the time of the prophets of Israel. The culmination of this enmity dates back to the time of the last messenger (PBUH and his progeny). The present study aims to find out the reason for Jewish enmity with Gabriel (AS) emphasizing on verse 97 of chapter Baqarah. The research findings show that according to the commentaries, the most prominent excuses expressed by the Jews for their enmity with are: Gabriel brought them torment, war and violence, Gabriel did not prevent Bakht al-Nasr from destruction of Jerusalem, Gabriel interpreted Danielchr ('39') s dream about the destruction of Jerusalem, Gabriel made the Prophet Muhammad (PBUH) aware of the Jewschr ('39') secrets, Gabriel took prophethood from the children of Israel and gave it to the children of Ishmael, and finally that Gabriel gave the good news of the prophethood of the Holy Prophet (PBUH) and the Imamate of Imam Ali and the Imams after him. The results of this study show that the most important factors of the Jewschr ('39') enmity with Gabriel are: the spirit of self-superiority and also the incorrect attitude towards the principle of monotheism which has led to their disobedience to divine commands.
خلاصه ماشینی:
(تكوير / 21) آنچه در قرآن درباره مأموريت اين مَلَك بهطور صريح آمده، همان آوردن وحي بر تمامي پيامبران الهي است (سبزواري، 1449: 1 / 116؛ قرشي، 1371: 2 / 5)؛ ولي «اگر اعمال ديگري داشته باشد تصريح نشده است و در آيه 4 سوره تحريم كه جبرئيل حامي حضرت رسول| شمرده شده «فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِيلُ وَصَالِحُ الْمُؤْمِنِينَ» ظاهراً حمايت بهواسطه وحيآوردن و مطلع ساختن آن حضرت از حيله زنانش است.
(1386: 72 و 73) شأن نزول آيه از جمله مسائلي كه بين رسول خدا| و يهود درباره جبرئيل ردّ و بَدَل شد، اين بود كه از رسولخدا| پرسيدند چه كسي از ميان ملائكه دوست توست تا ببينيم از تو پيروي كنيم يا نكنيم؟!
نيز واحدي به نقل از مُقاتل مينويسد كه گفت: يهوديان گفتند: جبرئيل دشمن ماست؛ زيرا به او دستور داده شده بود كه نبوّت را در ميان ما قرار دهد ولي آن را در غير ما قرار داد؛ پس خداوند اين آيه را نازل فرمود (واحدي، 1411: 26).
البته وي معتقد است كه درسبب اينكه چرا يهود با جبرئيل دشمني دارد، اختلاف نظر هست و به برخي ماجراهاي اين آيه اشاره ميكند (همان: 1 / 342 ـ 347).
ر. ك: امام حسن عسكري، 1409: 451 و 452؛ فيض كاشاني، 1415: 1 / 167 و 168) نيز مجلسي (1403: 9 / 284) در تفسير آيه مورد نظر، به نقل از امام حسين بن علي‘ آورده است: خداي متعال، يهود را به سبب بُغضشان نسبت به جبرئيل ـ كه فرمان خدا را درباره آنان اجرا ميكند و آنان اين را خوش نميدارند ـ نكوهش نموده است.