چکیده:
به نظر دیوان اروپایی حقوق بشر، خشونت علیه زنان، حق حیات و ممنوعیت شکنجه و اصل منع تبعیض را نقض می کند. دیوان ابراز می دارد که دول عضو کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، به دلیل پایبندی به ضابطه مساعی مقتضی ذیل مواد ۲ و ۳، ملزم به جرم انگاری برخی اعمال خشونت آمیز و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه جهت ممانعت از وقوع خشونت بیشتر هستند. به علاوه، دولت های عضو باید درباره شکایات ناشی از خشونت تحقیق و تفحص کنند و مرتکبان را تعقیب و مجازات کنند. ناکامی در تحقق این تعهدات با میزان لازم از مساعی مقتضی می تواند به نقض مواد ۲ و ۳ بینجامد. سرانجام، ممکن است ناکامی دولت در اقدام بر اساس مساعی مقتضی در قبال شکایت مطرح شده و مبارزه با خشونت علیه زنان، نقض ماده ۱۴به شمار آید. به نظر می رسد مقامات و محاکم ایران می توانند با لحاظ خصایص و الزامات دینی و فرهنگی، از دستاوردهای دیوان اروپایی در این زمینه بهرهبرداری کنند. در این مقاله، مسیله خشونت علیه زنان، با شیوه توصیفی تحلیلی، در رویه قضایی دیوان اروپایی حقوق بشر بررسی، و به فراخور، رویکرد نظام حقوقی ایران نیز در این زمینه تبیین میشود.
Pursuant to ECHR, VAW violates the right to life, the prohibition of torture, the right to private life and the principle of non-discrimination respectively. Furthermore, ECHR has observed that, in order to comply with the due diligence standard under articles 2 & 3, member states are obliged to criminalize certain acts of violence and take preventive measures to impede further violence from taking place. Additionally, they must investigate complaints of violence, as well as prosecute and punish perpetrators. Failing in meeting these obligations with the required degree of diligence may result in a violation of articles 2 and 3. Finally, failure of the state to act with due diligence towards the situation of an applicant and addressing and responding to VAW, may be regarded as violation of article 14. It seems that while taking into account the religious and cultural specialties and necessities, the achievements of the European Court can be utilized by Iranian authorities and courts. The present article, through a descriptive-analytic method, aims at studying the issue of VAW in the mirror of the case law of ECHR and, if necessary, refers to the approach of Iranian legal system in this regard.
خلاصه ماشینی:
هرچند کنوانسیون مزبور مقرره ای اختصاصی راجع به منع خشونت علیه زنان ندارد، ولی به سبب زنده بودن این سند و ثابت نبودن ضابطه - های موجود در آن ، دیوان اروپایی حقوق بشر با لحاظ اقتضائات روز دست به تفسیر مقررات مربوط زده (٢١.
طبق نظر دیوان ، واژه پردازی مادٔە ٢ کنوانسیون اروپایی حقوق بشر حکایت از آن دارد که دولت های عضو افزون بر تعهد خودداری از سلب حیات افراد، باید «اقدام مقتضی را برای حراست از جان افرادی که تحت صلاحیت آنها هستند، اتخاذ کنند» ( April ١٦ ,ECHR ;٣٦ .
دیوان اروپایی حقوق بشر ابراز داشته است که برای قرارگرفتن یک عمل خشونت آمیز ذیل دامنۀ مادٔە ٣ کنوانسیون ، عمل ذیربط باید به «میزانی حداقلی از شدت » 1 برسد( May ٢٧ ,ECHR ;٣٥ .
Gender-based discrimination میتواند موجب شکل گیری تبعیض و در نتیجه نقض مادٔە ١٤ کنوانسیون اروپایی حقوق بشر شود و در این مسیر به چارچوب حقوقی بین المللی دربارٔە خشونت و تبعیض علیه زنان استناد جست (٨٥-٨٤ .
٢. نقض اصل منع تبعیض از رهگذر خشونت علیه زنان قصور دولت های عضو کنوانسیون اروپایی حقوق بشر در عمل مطابق اصل مساعی مقتضی در ایفای تعهدات خویش وفق مواد ٢ و ٣، از سوی دیوان به عنوان نقض مادٔە ١٤ کنوانسیون شناخته شده است .
در مقدمۀ این کنوانسیون به نقش رویۀ روبه رشد دیوان اروپایی حقوق بشر در زمینۀ منع خشونت علیه زنان توجه شده است .