چکیده:
رشد، پیشرفت بهداشت، تغذیه و افزایش سن ازجمله عواملی هستند که باعث افزایش آمار سالمندان در جهان بوده بهطوریکه در ایران در مدت چهل سال در فاصله بین پنج بار سرشماری از سالهای 1335 تا1375 رشد جمعیت تقریبا دو برابر شده است و از طرف دیگر سالمندی یک مرحله از زندگی انسانهاست که در تمام جوامع این قشر از جامعه دارای ارزش و احترام میباشند و از دیگر سو این دوران دارای شرایط و مشکلات خاص خود میباشد که عدم توجه به آنها مسائل خاص اجتماعی و فرهنگی را به دنبال خواهد داشت. کمتر از چهار دهه دیگر ایران با بحران سالمندی مواجه میشود و این مسئله باید موجب شود که امکاناتی که امروزه برای جوانان که عظیمترین قشر هرم سنی امروز را به خود اختصاص دادهاند در آینده معادل همین امکانات را برای جوانان امروز که سالمندان آینده هستند بگیریم. محیط زندگی و محل سکونت از مهمترین بخشهای تشکیلدهنده محیط پیرامون انسانهاست که با بهرهگیری تسهیلات معماری و طراحی محیط زندگی را برای چنین افرادی فراهم نمود. هدف از این طرح، پیشنهاد فضاهایی با بالاترین میزان کیفیت زندگی سالمندان و طراحی نوع مسکن مناسب برای سالمندان مقیم خانههای سالمندان است. در این راستا، عوامل موثر در افزایش کیفیت محیطی سالمندان ساکن خانه سالمندان در جامعه ایران و طراحی مسکن مناسب برای آنان، با کمک گرفتن از ابزار مصاحبه و مشاهدات میدانی، شناسایی و دستهبندی گردیده است. سپس به تجزیه و تحلیل اطلاعات دریافتی مبادرت شده و ایدههای نوینی برای طراحی مسکن سالمندان با رویکرد افزایش کیفیت زندگی در ساکنان ارائه شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که از میان عوامل مختلف شناساییشده مرتبط با رضایتمندی ساکنان از محیط: آموزش پذیری، تجمع پذیری، سهولت دسترسی، قابلیت پیادهروی و ورزش، همانندی سرای سالمندان به خانه بیشترین تاثیر را در افزایش رضایت و کیفیت زندگی سالمندان دارد...
خلاصه ماشینی:
طراحی خانه سالمندان با رویکردی نو آزاده ارمغان1، سعید حقیر2 1 کارشناس ارشد معماری دانشگاه تهران واحد بینالملل کیش 2 دانشیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران چکیده رشد، پیشرفت بهداشت، تغذیه و افزایش سن ازجمله عواملی هستند که باعث افزایش آمار سالمندان در جهان بوده بهطوریکه در ایران در مدت چهل سال در فاصله بین پنج بار سرشماری از سالهای 1335 تا1375 رشد جمعیت تقریباً دو برابر شده است و از طرف دیگر سالمندی یک مرحله از زندگی انسانهاست که در تمام جوامع این قشر از جامعه دارای ارزش و احترام میباشند و از دیگر سو این دوران دارای شرایط و مشکلات خاص خود میباشد که عدم توجه به آنها مسائل خاص اجتماعی و فرهنگی را به دنبال خواهد داشت.
2- خانههای سالمندان نبایستی ارتباط خود را با فضای بیرون قطع کنند بنابراین لازم است به موارد زیر توجه شود: ایجاد فرصت برای خلوت کردن (تنها بودن).
این نکات به عنوان توصیه های طراحی به شرح زیر است: به دلیل ضعف قوای حرکتی در سالمندان، باید فواصل و فضاهای بین ساختمآنها و طول مسیرهای قابل دسترس را از حالت عادی کمتر و عرض راهروهای داخلی و ابعاد فضاهای ساختمان را مطابق با وسایل کمکی مورد استفاده سالمندان طراحی نمود.
این نکات به عنوان توصیه های طراحی به شرح زیر است: به دلیل ضعف قوای حرکتی در سالمندان، باید فواصل و فضاهای بین ساختمآنها و طول مسیرهای قابل دسترس را از حالت عادی کمتر و عرض راهروهای داخلی و ابعاد فضاهای ساختمان را مطابق با وسایل کمکی مورد استفاده سالمندان طراحی نمود.