چکیده:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفههای موثر بر همکاری مبتنی بر اعتماد به منظور طراحی الگوی پیشنهادی همکاری مبتنی بر اعتماد در تعاونیهای مصرف بر اساس یک پارادایم کیفی و روش تحلیل محتوای کیفی و استفاده از ابزار مصاحبه نیمهساختاریافته انجام گرفت. جامعه پژوهش را خبرگان حوزه رفتار سازمانی و مدیران تعاونیهای مصرف برتر در کشور تشکیل میدهد. به این منظور با 14 نفر از متخصصان مصاحبه شد. دادههای حاصل از مصاحبهها، بر اساس مدل اشتراوس و کوربین از طرح داده بنیاد و نرمافزار Atlas.Ti مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج اولیه حاصل از تحلیل مصاحبهها نشان داد تعاونیهای مصرف به لحاظ مشارکت و همکاری از وضعیت خوبی برخوردار نبوده و یکی از علتهای اصلی آن پایین بودن سطح اعتماد اجتماعی در جامعه آنها است. در تجزیـه و تحلیـل محـوری کدهـای اولیـه، ابتدا مقولههای اصلی تعیین شد سپس سایر مقولهها بر اساس مدل اشتراوس و کوربین شامل موجبات علّی، راهبردها، عوامل زمینهای، شرایط محیطی و پیامدهای همکاری مبتنی بر اعتماد دستهبندی شدند. حاصــل کدگذاریهــای بــاز، 456 کـد اولیـه، 176 مفهـوم و 12 مولفه اصلـی بـود. در بخش مقولههای اصلی مواردی نظیر مشتریمداری، تعامل و همکاری، ارائه خدمات متنوع از سوی تعاونیهای مصرف، دسترسی به منابع مالی و وضعیت مالی تعاونیها، قوانین و مقررات، رضایتمندی نقش بسزایی دارند. بطور کلی به منظور بهبود وضعیت تعاونیها از جوانب مشارکت و همکاریهای مبتنی بر اعتماد در جامعه آنها لازم است به سازههای سرمایه اجتماعی به عنوان یک اصل محوری و افزایش آن توجه گردد.
The purpose of this study was to identify the effective components trustbased
cooperation in order to design and present a proposed Pattern of trustbased
cooperation in consumer cooperatives based on a qualitative paradigm
and qualitative content analysis method and semi-structured interview tools.
The research community consists of experts in the field of organizational
behavior and top consumption cooperative managers in the country. For this
purpose, 14 experts were interviewed. The data obtained from the interviews
were analyzed based on the Strauss-Corbin model of Grounded theory design
and Atlas.Ti software. Preliminary results from the analysis of interviews
showed that consumer cooperatives are not in a good position in terms of
participation and cooperation, and one of the main reasons is the low level of
social trust in their community. In the pivotal analysis of the initial codes, first
the main categories were identified and then the other categories were
categorized based on the Strauss and Corbin model including causal causes,
strategies, contextual factors, environmental conditions and consequences of
cooperation based on trust. The result of open coding was 456 primary codes,
176 concepts, and 12 main components. Satisfaction plays an important role in
the main categories such as customer orientation, interaction and cooperation,
provision of various services by consumer cooperatives, access to financial
resources and financial status of cooperatives, laws and regulations,
Cooperative pathology, requirements for gaining trust, cooperative perspective,
requirements for forming a cooperative. In general, in order to improve the
situation of cooperatives in terms of participation and cooperation based on trust
in their society, it is necessary to pay attention to the structures of social capital
as a central principle and increase it.
خلاصه ماشینی:
در پژوهش های دیگری به عوامل متعددی نظیر ضعف مشارکت اجتماعی و نگرش اعضای تعاونی، عدم همکاری سازمان های ذیربط ، نداشتن اعتمادبه نفس ، فقدان انگیزه ، روحیه فردگرایی، عدم مسئولیت پذیری اعضا، ناآگاهی اعضا، غفلت از اصول تعاون ، عدم پایبندی اعضا به تعاونی، ناتوانی در ایجاد توازن در علایق متفاوت اعضا، انتظارات زیاد اعضا از تعاونی، پایگاه نابرابر اعضا، ایجاد اختلاف در تصمیم گیریهای جمعی، عدم علاقه اعضا به عضویت در هیئت مدیره ، عضویت برخی از اعضا در چند تعاونی، وجود روابط سنتی در تعاونی اشاره شده است (طبش و تقوی بافقی، ١٣٩٦).
تقدیسی و همکاران (١٣٩٥) در بررسی عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی در تعاونیهای تولید روستایی شهرستان اصفهان نشان دادند که عواملی نظیر میزان مشارکت اعضا، میزان رضایت از عملکرد اداره تعاون ، همکاری بانک های تأمین اعتبار، رضایت از عملکرد هیئت مدیره ، میزان مسئولیت پذیری اعضا، سهولت بازاریابی، میزان اعتماد اعضا به هم ، نگرش به نحوه مدیریت ، تحصیلات و میزان دانش حرفه ای در موفقیت تعاونیها نقش دارند.
نتایج اولیه حاصل از تحلیل مصاحبه ها نشان داد تعاونیهای مصرف به لحاظ مشارکت و همکاری وضعیت خوبی ندارند و یکی از علت های اصلی این مسئله پایین بودن سطح اعتماد اجتماعی در جامعه آنها بوده است که این نتیجه همسو با نتیجه پژوهش انصاری و همکاران (١٣٩٣) است ؛ لذا به منظور بهبود وضعیت تعاونیها می بایست سازه های سرمایه اجتماعی ارتقا داده شود تا اعتماد ایجاد گردد.