چکیده:
مطالعات روانشناسی بر ارتباط عمیق میان زیبایی و احساس آرامش و امنیت تأکید دارد. انسان در جامعه امروزی با تحولات محیطی متفاوتی مواجه است. ایجاد مجتمعهای مسکونی یکی از این تحولات در ساختار محیطی افراد جامعه است. مسئلهای که میتوان مطرح کرد، تأثیر مجتمعهای مسکونی به عنوان تغییرات ساختاری جدید بر حس امنیت افراد جامعه است. زیباییشناسی علمی است که میتوان از آن برای ایجاد حس امنیت کمک گرفت. امروزه وجود امنیت به عنوان یکی از نیازهای اصلی انسانها از مهمترین عوامل ساختاری کیفیت زندگی است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی و با رویکرد کمی و کیفی انجام شده است. جامعه پژوهش حاضر شامل بیش از 2000 نفر است که نمونه در دسترس آنها به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. بعد از توزیع کردن پرسشنامه، دادهها با استفاده از نرم افزار Spss در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتههای پژوهش نشان میدهد که 5 عامل اصلی بر امنیت محیطی و کاهش جرم در بافت مجتمعهای مسکونی تأثیر به سزایی دارند. این 5 عامل عبارتند از امنیت فیزیکی، نظارت، ترس از جرم، قلمروپایی، مدیریت و نگهداری که بعد از مقایسه میانگین آنها در گروه نمونه نتایج نشان داد که مؤلفه نظارت دارای میانگین زیاد و مؤلفه ترس از جرم دارای میانگین کمتری است، میانگین سایر متغیرها (امنیت فیزیکی، قلمروپایی و مدیریت و نگهداری) نیز در حد متوسط بودند. بنابراین در امنیت محیطی در بافت مجتمعهای مسکونی امنیت فیزیکی، نظارت، ترس از جرم، قلمروپایی، مدیریت و نگهداری سهم به سزایی دارند. توجه به این مؤلفهها در کنار ایجاد محیطهای طبیعی نقش مهمی در تثبیت فضایی با تسلط ساختاهاری زیبا و آرامشبخش در مجتمعهای مسکونی دارد.
اهداف پژوهش:
1.بررسی نقش ساختارهای زیباشناختی در ایجاد حس امنیت در مجتمعهای مسکونی.
2.شناسایی مؤثرترین عوامل بر امنیت در بافت مسکونی.
سؤالات پژوهش:
1.چه عواملی در ایجاد ساختارهای زیباییشناختی محیطی در مجتمعهای مسکونی نقش دارند؟
2.کدام عوامل بیشترین تأثیر را بر ایجاد حس امنیت در بافت مسکونی دارد؟
Aesthetics is a science that can be used to create a sense of security. The occurrence of crime and destruction of the residential environment, which leads to the ugliness of the environment, is one factor that reduces security and causes crime in these areas. Today, security as one of the primary needs of human beings, is one of the most important structural factors of quality of life. This study aimed to investigate the aesthetic structures and factors affecting the psychological dimension of environmental security in the context of residential complexes. The present study population includes more than 2000 people whose available sample was selected as the research sample. After distributing the questionnaire, the data were analyzed using SPSS software at both descriptive and inferential levels. The confirmatory factor analysis results showed that the 5 main factors have a significant impact on environmental security and crime reduction in the context of residential complexes. These 5 factors are physical security, surveillance, fear of crime, territory, management, and maintenance; which after comparing their mean in the sample group, the results showed that the component of surveillance has a high mean and the component of fear of crime has a lower mean, the mean of other variables (Physical security, territory and management, and maintenance) were also moderate. Based on this study's findings, it can be concluded that regarding environmental security in the context of residential complexes, physical security, surveillance, fear of crime, territory, management, and maintenance have a significant share.
خلاصه ماشینی:
ساختارهای زیبایی شناختی موثر سازنده محیطی در ایجاد حس امنیت در مجتمع های مسکونی مقدمه نیاز به مسکن یکی از ابتداییترین نیازهای بشر است و انسانها از بدو پیدایش در جستجوی یافتن محلی برای سکونت و استراحت در آن بودند.
با توجه به این موارد و اهمیت مطالعه در زمینه امنیت مناطق مسکونی این پژوهش درصدد بررسی عوامل ساختاری زیبایی شاختی مؤثر بر امنیت محیطی در بافت مجتمعهای مسکونی است.
نویسندگان این مقاله از پژوهش خود نتیجه گرفتهاند که ابعاد سازنده فضا(کالبدی، عملکردی، اجتماعی، ادراکی و زیست محیطی) در محیط مسکونی در دو قلمرو ساختمان و محله دارای ویژگیهایی است که در دو زمینه عینی و ذهنی کیفیت زیبایی شناختی محیط را فراهم میآورد.
جدول1-پایایی پرسشنامه پژوهش(منبع: نگارنده) {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} وسیع بودن شهر رشت همچنین فشردگی و تراکم بالای آن باعث حساس بودن این شهر از نظر امنیت و وسعت جرم شده است و لزوم کاهش جرم و افزایش امنیت در آن اهمیت ویژهای دارد.
با این تفاسیر ویژگی خاص فضایی مجتمعهای مسکونی آنها را تبدیل به مراکزی قابل توجه از نظر سبک معماری ساخته است و سبب میشود تا معماران این مسکن با مسائل متعددی از حیث زیباییشناختی و فضایی مواجه باشند.
نتایج یافتههای این بخش از پژوهش مبنی بر تأثیر شاخصهای تخریب عوامل زیباییشناختی امنیت فیزیکی بر امنیت محیطی در بافت مجتمعهای مسکونی همسو است.
نظارت یکی دیگر از مؤلفههایی است که باعث کاهش تخریب محیط و یا اقدام به جرم از طرف گروههای فعال در مجموعههای مسکونی میگردد و بر امنیت محیطی مناطق مسکونی مؤثر بوده و میتواند کاهش جرم را در پی داشته باشد.