چکیده:
عرصه روابط بینالملل به شدت تحت تاثیر عوامل فرهنگی و هویتی قرار دارد و ابزارهای فرهنگی بهعنوان یکی از مولفههای مهم، کارآمد و قابل انعطاف در سیاست خارجی مورد توجه و ارزیابی کشورها قرار گرفته است. از این ابزارها بهعنوان "قدرت نرم" یاد میشود که میتواند محور حلوفصل چالشها، مناقشات جهانی و برقراری امنیت بینالمللی قرار گیرد و زمینهساز ارتقاء سطح مناسبات میان دولتها و به تبع آن، افزایش تفاهم میان ملتها و ایجاد صلح و ثبات بینالمللی باشد. در این مقاله، زمینههای حضور فرهنگی مهاجران ایرانی در مجمعالجزایر زنگبار و تاثیرات استقرار ایرانیان در این جزایر از دو منظر فرهنگی و هنری طی قرنهای دهم تا هجدهم میلادی مورد بررسی قرار گرفته است. از جمله اثرات فرهنگی ایرانیان بر مردمان مجمعالجزایر زنگبار میتوان به ایجاد طایفه شیرازیها استقرار طایفه بلوچهای ایرانی، ورود واژههای فارسی در زبان سواحیلی، تاثیر اشعار و داستانهای فارسی در ادبیات زبان سواحیلی، ترویج تقویم هجری شمسی، ترویج موسیقی سنتی ایرانی، بزرگداشت عید نوروز، ترویج باورهای عامیانه ایرانی، ترویج ضربالمثلهای ایرانی و آیینهای سنتی ایرانی، تاثیرات دینی و مذهبی و ترویج آیینهای مذهبی اشاره کرد و از تاثیرات هنری ایرانیان بر مردمان این سرزمین نیز میتوان از ترویج معماری ایرانی و آثار و بناهای تاریخی ایرانیان در مجمعالجزایر زنگبار نام برد.
خلاصه ماشینی:
در واقع بلوچ هاي ايرانيالاصل ، طي چند قرن حضور در شرق آفريقا تأثيرات فرهنگي فراواني از خود برجاي نهاده و در سايه مناسبات خوب خود بـا بوميان ، برخي از آداب و رسوم و سنت هاي ايران زمين را به آنها عرضه داشته اند؛ يکي از اين شاخصه ها، نقش غيرمستقيم آنان در ورود برخي از واژه هاي زبان فارسي به زبان سواحيلي است (همان : ٨٢- ٧٩).
تأثيرپذيري زبان سواحيلي از زبان و ادبيات فارسي زبان شناسان پيدايش زبان سواحيلي را مربوط به قرون اوليه ميلادي مي دانند و بـر ايـن باورنـد کـه زبـان سـواحيلي در نتيجه ارتباطات ديرينه تجار و بازرگانـان عـرب بـا مردمـان سـواحل شـرق آفريقـا پديـد آمـد و ورود شيرازي ها و استقرار آنها در سواحل و جزاير شرق آفريقا، ساختار اين زبان را هر چه استوارتـر ساخته است .
علاوه بر آن ، رقص و موسيقي سنتي دريانوردان سواحل شرق آفريقا از لحاظ سبک و ريتم مشابه آوازها و رقص ملاحان و ناخدايان سواحل جنوبي ايران ، همچون بندر جاسک ، گناوه ، بوشهر و چابهار است که مي توانـد يادگاري از حضور ديرينه شيرازيها در اين سرزمين در گذشته هـاي نـه چنـدان دور باشد (همان ، ١٣٨٦: ١٠٢) ترويج ضرب المثل ها و باورهاي عاميانه ايراني در ضرب المثل هاي زبان سواحيلي، مشابهت هايي با ضرب المثل هاي قديمي ايراني به چشم مي خورد که مي تواند به عنوان رگه هايي از نفوذ فرهنگ ايراني در دوره حاکميت شيرازي ها در نظر گرفته شود.