چکیده:
مناقشه اسرائیل- فلسطین که ریشه های آن دست کم به بیش از یک قرن پیش باز می گردد از بغرنج ترین بحران های بین المللی است که دهه ها منطقه حساس خاورمیانه را درگیر تنش ساخته است. تلاش های فراوانی در راستای دستیابی به صلح جامع بین طرفین مناقشه از سوی افراد، نهادها و کشورهای مختلف انجام گرفته که تاکنون به نتیجۀ غایی منتج نشده است. با توجه به اینکه مناقشه اسرائیل فلسطین به عنوان یکی از محرک های اصلی تهدید امنیتی و همینطور ظهور و بروز تروریسم در خاورمیانه و جهان قلمداد می گردد، این مقاله تلاش می کند تا با بهره گیری از نظریه نو واقعگرایی و استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و منابع کتابخانه ای به واکاوی این مناقشه دیرپا پرداخته و نیز به این سوال پاسخ گوید که چرا اسرائیل و اعراب در مسیر عادی سازی روابط با یکدیگر قرار گرفته اند. مسئله ای که نقطۀ عطف مهمی در مناسبات طرفین محسوب و شرایط جدیدی را در منطقه رقم زده تا جایی که از شکل گیری خاورمیانه جدید سخن به میان آمده است. نگرانی های امنیتی مشترک اسرائیل با برخی کشورهای عرب و همینطور پیشبُرد بهتر منافع ملی را می توان به عنوان نقطه ثقل این چرایی عنوان نمود که موجبات اعتلای روابط اسرائیل و اعراب را فراهم آورده است. در این مقاله علاوه بر بررسی دیدگاه های متفاوت طرفین درگیر راجع به امنیت، نقش برجسته ایالات متحده در باب این مناقشه نیز به تصویر کشیده شده است.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اینکه مناقشه اسرائیل- فلسطین به عنوان یکی از محرکهای اصلی تهدید امنیتی و همینطور ظهور و بروز تروریسم در خاورمیانه و جهان قلمداد میگردد، این مقاله تلاش میکند تا با بهره گیری از نظریه نوواقعگرایی و استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و منابع کتابخانهای به واکاوی این مناقشه دیرپا پرداخته و نیز به این سوال پاسخ گوید که چرا اسرائیل و اعراب در مسیر عادیسازی روابط با یکدیگر قرار گرفتهاند.
هرچند مناقشه اعراب/فلسطینیها و اسرائیل با تاسیس دولت اسرائیل به اوج خود رسید اما ریشه این مناقشه به حوادث پیش از تأسیس اسرائیل باز میگردد، یعنی به ایامی که رهبران عرب در فلسطین تلاش میکردند تا مانع به وجود آمدن موطن ملی یهودی در آن سرزمین شوند.
4-2- طرح صلح ترامپ (معاملۀ قرن) 1 پس از مدتی وقفه و به دنبال تحلیف دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهوری ایالات متحده در ژانویه 2017، برخی منابع رسانهای گزارش دادند که دولت جدید در حال آماده سازی ابتکار صلح جدیدی برای توافق اسرائیل و فلسطین است (Feierstein, 2018: 7-9).
وقتی دونالد ترامپ بطور یکجانبه بیتالمقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل، با وجود مخالفتهای شدید دیگر اعضای شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل، به رسمیت شناخت، Deal of the Century Jared Kushner Haim Saban تشکیلات خودگردان فلسطین ضمن محکوم ساختن این اقدام ایالات متحده، رُبع قرن مذاکرات تحت موافقتنامه اُسلو را ترک و تصریح نمود که فلسطینیها هرگز به ایالات متحده اجازه نخواهند داد تا دوباره نقش میانجی صلح را ایفا نماید (Sachs, 2018: 78).