چکیده:
واژۀ اوستایي«یسنه»و کلمات همریشه با آن در متون مقدس ایران باستان ( اوستا ) و نیز متون
فارسي میانه کاربرد فراواني دارد. در متون مذکور، واژۀ«یسنه»و واژگان مرتبط داراي معاني
مختلفي اند که اصليترین آنها را مفهوم نیایش، پرستش و ستایش تشکیل ميدهد. اما معادل هندي
«یسنه» یعنی «ینجه» که در متون سنسکریت از جمله واداها به کار رفته است نیز معاني بسیاري
دارد که مهم ترین و اصليترین آنها مفهوم قرباني است. البته دو واژهاي که از آنها سخن به میان
آمد به سبب برگرفته شدن از ریشۀ هندواروپایي و در نتیجه هندوایراني مشترك، داراي مفاهیم
مشترك بودهاند و تا حدودي نیز این معاني مشترك را حفظ کردهاند. بدین معني که هم«یسنه»
نام مراسمي شد که در آن قرباني انجام ميگرفت و هم«ینجه»مفهوم نیایش را در برخي متون
داشت؛ با این همه تفاوتهایي که در معاني این واژه ها و واژه ها ي وابسته به آنها پدید آمد ،
نشانگر تفاوتهاي فرهنگي و روال متفاوتي است که یک واژه در سرزمین هاي متفاوت مي تواند
طي کند.
یسنه در ایران نام مراسمي است که در آن بخشي از اوستا به همین نام ( یسنا) خوانده مي شود . این
آیین یکي از مهم ترین آیین هاي زرتشتیان است که در تاریخ تغییراتي نیز به خود دیده است. یجنه
نیز نامي کلي براي مجموعه اي از آیین هاي نیایش در هند است که انواع مختلفي در آن دیده
مي شود. آیین ایراني یک آیین نیایشي است که در گذشته قرباني نیز در آن جاي داشته است .
مراسم هندي نیز نوعي آیین نیایش است. اما بخش عمدۀ آن را عمل قرباني و حواشي آن تشکیل
مي دهد.
نیز نامي کلي براي مجموعه اي از آیین هاي نیایش در هند است که انواع مختلفي در آن دیده
مي شود. آیین ایراني یک آیین نیایشي است که در گذشته قرباني نیز در آن جاي داشته است .
مراسم هندي نیز نوعي آیین نیایش است. اما بخش عمدۀ آن را عمل قرباني و حواشي آن تشکیل
مي دهد.
این مقاله به بررسي تطبیقي دو واژۀـ«یسنه»و«یجنه»و آیین هاي مرتبط با آنها بر اساس متون
مکتوب به جا مانده در ایران و هند مي پردازد.