چکیده:
این مقاله با عنوان نگاهی به مفاهیم عرفانی در فیه ما فیه مورد واکاوی قرار
گرفته است. مولوی نغزترین مفاهیم عرف انی را در مثنوی معنوی و کلیات
شمس به نمایش گذاشته و بیشترین شهرتش را مدیون این آثار است، در بین
آثار او فیه ما فیه کمتر مورد توجه قرار گرفته؛ وی با زبانی ساده، زودیاب،
روان، عامیانه، بدون تکلف و با مدد سمبل و تمثیل برای بیان مفاهیم عرفانی
مانند طلب، رضا، فنا، شوق محبت، شکر، استغراق، اوراد، عنایت، محو، قرب
و... در فیه ما فیه تلاش نموده است. او انسان کامل را کسی می داند که جامع
صورت و معنی هر دو باشد. روش در این مقاله توصیفی -تحلیلی می باشد و
نگارنده تلاش نموده است با تحلیل حکایتها و تمثیل هایی مفاهیم عرفانی د ر
فیه ما فیه را بیشتر بنمایاند.
خلاصه ماشینی:
مولوي نغزتـرين مفـاهيم عرفـاني را در مثنـوي معنـوي و کليـات شمس به نمايش گذاشته و بيشترين شهرتش را مديون اين آثار اسـت ، در بـين آثار او فيه ما فيه کمتر مورد توجه قرار گرفته ؛ وي بـا زبـاني سـاده ، زوديـاب ، روان ، عاميانه ، بدون تکلف و با مدد سمبل و تمثيل براي بيان مفـاهيم عرفـاني مانند طلب ، رضا، فنا، شوق محبت ، شکر، استغراق ، اوراد، عنايت ، محـو، قـرب و...
در اين ميان عرفان انسان را به خدا نزديک مي کند و باعث آرامش بشر مي شود، در فيـه مافيه مولوي با برجسته کردن مفاهيم عرفاني راه رسيدن به محبـوب را نـشان مـي دهـد نگارنده با بررسي حکايتها و نمونه هايي از فيه ما فيه چراغي فـراروي مخاطبـان روشـن مي نمايد.
اکنـون حـق تعالي مي فرمايد که اي اسيران ، اگر از مذهب اول بازگرديد و در خوف و رجا ما را بينيد و در کل احوال خود را مقهور من بينيد، من شما را از اين خوف برهانم و هر مالي کـه از شما به تاراج رفته است و تلف گشته جمله را باز به شما دهم – بلکه اضـعاف آن و به از آن – و شـما را آمرزيـده گـردانم و دولـت آخـرت نيـز بـه دولـت دنيـا مقـرون گردانم »"(همان : ١٠و١١) در فيه مافيه در برخي موارد ضمن آرايه اي تـاويلات عرفـاني در بـاب معـاني آيـات از نوعي تمثيل بهره گرفته شده است .