چکیده:
مرزهای مشترک بین کشورها بعنوان فرصت های مختلف تعاملی در ارتباط با کنشهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی هستند و در گسترش تعاملات تجارت ایجاد اشتغال، ثبات، امنیت، رفاه و توسعه اقتصادی بین سیستمهای سیاسی تاثیرگذارند. مرزها انواع مختلفی دارند: مرزهای خشکی، دریایی و یا تلفیقی. مناطق مرزی تلفیقی، مناطقی هستند که از کرانههای آبی، پسکرانه های جلگهای و همچنین مناطق کوهستانی و جنگلی برخوردارند. این مناطق می تواند بیشترین منافع را برای کشورهای دارنده آن داشته باشد. وجود منطقه مرزی با چنین ویژگیهای طبیعی و محیطی دارای توانها و قابلیتهایی نظیر گمرک، پایانه و بازاچه مرزی، خط راه آهن ریلی قابلیت ایجاد بندر جهت حمل و نقل دریائی، توسعه توریسم ساحلی، بهره برداری زراعی، باغی ، دامداری و همچنین توریسم کوهستانی و جنگلی باشد.
تحقیق حاضر با بررسی الگوی نظری توسعه فضا در مناطق مرزی تلفیقی پرداخته است. از اینرو پژوهشی نظری است که با اتکا بر مطالعات کتابخانهای و سپس استخراج دیدگاه متخصصان مربوطه به روش پرسشنامه بسته موارد و دادههای مورد نظر را استخراج و تحلیل کرده است. در بخش کتابخانهای از منابعی مانند کتاب ها، مجله ها، مقاله ها و پژوهشهای انجام شده در خصوص برنامهریزیهای توسعه منطقهای و مرزی استفاده شده و دادههای بدست آمده از مطالعات کتابخانهای از طریق تکمیل پرسشنامه توسط کارشناسان و نخبگان در زمینه پتانسیلهای مناطق مرزی تلفیقی مورد ارزیابی قرار گرفته است.
نتایج تحقیق نشان میدهد مناطق تلفیقی طبیعت پایه ساحلی با پسکرانههای جلگهای و کوهستانی که هر کدام دارای پتانسیلهای ویژه هستند میتواند در توسعه منطقهای و همچنین ملی تاثیرگذار باشد. چنین مناطقی به دلیل تنوع فضایی از پتانسیلهای متنوعی در امر توسعه برخوردارند و در صورت گسترش تعاملات فراملی از تنوع کارکردی در زمینه اقتصاد برخوردار خواهند شد.
Common borders between countries are as various interactive opportunities in relation to economic, political, cultural and social activities and affect the development of business interactions, employment creation, stability, security and prosperity and economic development between political systems. Borders have different types; land, sea, or combinatorial borders. compilation borders are areas that have blue shores, plain hinterland, and mountainous and forest areas. These areas can have the greatest benefits for the countries that hold it. The existence of a border zone with such natural and environmental features can have the power and capabilities of customs, border terminal, border market and railroads, and the ability to create a port for sea transport, exploitation of beaches in the field of coastal tourism, agro-exploitation and Garden and farm (animal husbandry) as well as mountain and forest tourism.
The present research studies theoretical model of space development in compilation border regions. Therefore, a research is a theory which has been extracted and analyzed by using a questionnaire package based on library studies and then extracting the views of relevant experts. In the library section, resources such as books, magazines, articles and researches on regional and border development planning have been used. Data obtained from library studies have been evaluated by completing a questionnaire by experts and elites on the potential of compilation border regions.
The results of the research show that the compilation nature of the coastal basin nature, with the backside plains and mountains, each of which has special potential, can be effective both in regional and national development. Such spaces, due to spatial diversity, have diverse potentialities for development, and in the event of expanding transnational interactions, they will enjoy a variety of functional economics.
خلاصه ماشینی:
در ترسیم الگوی توسعه فضایی برای مناطق مرزی، محورهایی چون پایداری اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، امنیتی و زیست محیطی نقش اساسی دارند؛ بنابراین با توجه به مطالب بالا در این تحقیق ، با مدنظر قرار دادن شاخص ها و محورهای توسعه ، شناسایی متغیرهای مستقل و وابسته ، ارتباط متغیرها و همچنین تطبیق آن ها الگویی برای مدیریت راهبردی مناطق مرزی با ویژگی های مذکور ترسیم کند.
P. Misra 10- Regional Development Strategy 11- Sustainable Development ادامه جدول ١- بررسی نظریات توسعه منطقه ای و مرزی و نقدی بر آن ها با تأکید بر یک منطقه مرزی با ویژگی های خاص Continue Table 1- Review and critique of regional and border development theories with emphasis on a border region with features {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ١: مدل بیان کننده نقش برنامه ریزی منطقه ای در تدوین استراتژی توسعه منطقه ای Figure 1: A model expressing the role of regional planning in formulating a regional development strategy مواد و روش ها با توجه به ماهیت موضوع و ویژگی های محیطی و موقعیتی برای یک منطقه در جهان و حتی در ایران متصور می باشد که منطقه مورد نظر می تواند مرزی، دسترسی به دریا (مرز آبی) و از شرایط اقلیمی مناسب جلگه ای و کوهستانی برخوردار باشد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ٣: الگوی چارچوب تحلیلی گسترده از توسعه تجارت در مناطق مرزی و بندری Figure 3: Extensive analytical framework model of trade development in border and port areas معمولا در بحث توسعه ؛ اقتصاددانان به ویژگیها کمی اقتصادی توجه دارند و جامعه شناسان به شاخص های اجتماعی (٣٧ :١٩٩٦,Naraghi).