چکیده:
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش برنامههای عقیدتی شبکهی ماهوارهای وصال در تغییر مذهب بین شهروندان خوزستانی و دستیابی به راهبردها و راهکارهای علمی و عملی در جهت مهار یا کاهش اثرات این پدیده در خوزستان بوده است. جامعهآماری پژوهش با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای، شامل ساکنین برخی از شهرهای استان خوزستان نظیر شهروندان شهرستانهای سوسنگرد، حمیدیه، اهواز، شاور و شوش میباشند که از این جامعه آماری با بهرهگیری از روش نمونهگیری گلوبه برفی تعداد 161 نفر از افراد گرایش یافته به وهابیت، به-عنوان حجم نمونه قابل دسترسی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامهی محقق-ساخته با مقیاس پنج گزینهای لیکرت بوده که روایی آن با نظرات خبرگان تائید شد و پایایی آن با آلفای کرونباخ برابر با 0/71 شد که نشاندهنده پایایی مناسب ابزار است. دادههای آماری با استفاده از رگرسیون براساس مدل مفهومی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از تجزیه و تحلیل یافتهها میتوان بیان داشت که رابطه معکوس و معناداری بین میزان استفاده از برنامههای شبکهی ماهوارهای وصال با حفظ هویت مذهب شیعی وجود دارد؛ یعنی با افزایش میزان استفاده از ماهوارهی مذکور، پایبندی و تقید افراد به حفظ هویت مذهب شیعی، کاهش و گرایش به وهابیت زیادتر میشود.
The purpose of this study was to study the Investigating the Role of Religious Communications Network VESA Programs in Khuzestan Citizens and to obtain scientific and practical strategies and strategies to control or reduce the effects of this phenomenon in Khuzestan. The population of the study was cluster sampling including residents of some cities of Khuzestan province, such as citizens of Susangerd, Hamidyeh, Ahvaz, Shawar and Shoosh. Using this method, Sampling of snowflake samples of 161 Wahhabis-oriented individuals was selected as an accessible sample size. The data gathering tool was a researcher-made questionnaire with Likert scale of five options whose validity was confirmed by experts and its reliability with Cronbach's alpha equaled 0.71, indicating the appropriate reliability of the tool. Statistical data were analyzed using regression based on conceptual model. From the analysis of the findings it can be concluded that there is a significant and inverse relationship between the use of satellite network programs and the preservation of Shiite identity; By increasing the amount of use of the satellite, the adherence and attachment of individuals to the maintenance of Shi'i identity, decreasing and tendency toward Wahhabism.
خلاصه ماشینی:
يقينا عنوان و ارائه ي هرگونه راهکار و راه حل ، با هدف بـرون رفـت از آنچـه بخشي از اعتقادات شيعي مردم ولايتمدار خوزستان را با چالش مواجه ساخته ، زماني ميتواند جنبه هاي عملي و عيني به خود بگيرد که مبتني بر واکاوي علل و ريشه هـاي واقعي انحرافات عقيدتي در گرايش به وهابيت ، شکل يافته باشـد، لـذا بـا توجـه بـه اينکه تمامي برنامه هاي عقيدتي شبکه ي ماهواره اي وصال به عنوان عامل مداخلـه گـر در تغييرات هويت مذهبي در بين شهروندان خوزستاني، از خارج از مرزهاي کشـور توليد، پخش ، بازپخش و هدايت ميشوند، نبود يک پژوهش مستقل علمي و منسجم در خصوص تغيير مذهب در خوزستان ، به عنوان يک خلأ جدي محسوب شـد.
مطالعات پيشين به دليل نوظهور بـودن ايـن پديـده از يـک سـو و محـدوديت هـاي خـاص تحقيـق درخصوص اين مساله ، تاکنون تحقيقي با اين مضامين مشاهده نشـده و بررسـيهـا نشان ميدهد که بيشتر تحقيقات صورت گرفته تاثير شبکه هاي ماهواره اي بر هويت ديني افراد را مورد بررسي قرار داده اند، ولي داودي (١٣٩٩)، در مقاله اي با عنوان « آسيب شناسي تغيير مذهب در استان خوزستان »، به ترتيـب نقـش عوامـل فرهنگـي (ضعف کارکردي رسانه ملي، ضعف کارکردي مراکز فرهنگي و ضـعف کـارکردي سيستم آموزشي)، عوامل اقتصادي (توسعه نـامتوازن خوزسـتان ، بيکـاري و فقـر)، عوامل اجتماعي (تبعيض ، محروميت و حاشيه نشيني) و عوامـل سياسـي (حمايـت مادي و معنوني کشورهاي حوزه خليج فارس به ويژه عربسـتان سـعودي، رويکـرد سياسي دولت ها در ادوار گذشته ) را در تغيير مذهب در خوزسـتان مـوثر، معرفـي کرده است .