چکیده:
هدف از این پژوهش، ساخت و بررسی خصوصیات روان سنجی مقیاس ویژگی های اخلاقی بود. روش پژوهش، همبستگی و از نوع تحلیل عامل اکتشافی است. جامعه مورد مطالعه کلیه دانشجویان دختر شهر ارومیه بودند. در این پژوهش 724 نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای، انتخاب شد و از مقیاس ویژگی های اخلاقی و آزمون تحول اخلاقی لیند استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عامل اکتشافی استفاده شد. بر اساس تحلیل عامل اکتشافی 12 عامل اخلاق بر پایه تنبیه، پاداش، تایید اجتماعی، قانون، قراردادهای اجتماعی، اخلاق درونی شده، فرامن، استنباط شناختی، آداب دینی، یادگیری مشاهده ای، حساسیت اخلاقی و مهارت های اجرایی اخلاقی استخراج شد. در مجموع عامل های استخراج گردیده، توانستند 74/62 درصد از واریانس کل آزمون را تبیین کنند. برای بررسی روایی پرسش نامه از روایی محتوایی، روایی سازه و تحلیل عاملی استفاده شد. که شاخص های به دست آمده روایی قابل قبولی را نشان دادند. برای محاسبه پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. پایایی کل مقیاس برابر 88/0 بوده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مشخصات روان سنجی ابزار ساخته شده از قابلیت لازم برخوردار بوده و در حوزه سنجش ویژگی های اخلاقی دانشجویان دختر می توان از این ابزار استفاده کرد. وجود این ابزار می تواند در تولید تحقیقات پیرامون روانشناسی اخلاق مفید باشد.
The purpose of this study was to construct and investigate the psychometric properties of the Moral Characteristics Scale. The research method is correlational and exploratory factor analysis. The study population was all female high school students in Urmia. In this study, 528 people were selected by cluster sampling method and the Linden Moral Characteristics Scale and Moral Transformation Test were used. In order to analyze the data, exploratory factor analysis method was used. Based on exploratory factor analysis, 12 ethical factors were extracted based on punishment, reward, social approval, law, social contracts, internalized ethics, command, cognitive inference, religious etiquette, observational learning, moral sensitivity and moral executive skills. In total, the extracted factors were able to explain 61.01% of the total variance of the test. Content validity, structural validity and factor analysis were used to evaluate the validity of the questionnaire. The obtained indices showed acceptable validity. Cronbach's alpha method was used to calculate the reliability. The reliability of the whole scale was 0.72. The results of this study show that the psychometric properties of the tools made have the necessary capabilities and can be used in the field of measuring the moral characteristics of female high school students. The existence of this tool can be useful in producing research on the psychology of ethics.
خلاصه ماشینی:
بر اساس تحليل عامل اکتشافي ١٢ عامل اخلاق بر پايه تنبيه ، پاداش ، تاييد اجتماعي، قانون ، قراردادهاي اجتماعي، اخلاق دروني شده ، فرامن ، استنباط شناختي، آداب ديني، يادگيري مشاهده اي، حساسيت اخلاقي و مهارت هاي اجرايي اخلاقي استخراج شد.
نتايج اين تحقيق نشان مي دهد که مشخصات روان سنجي ابزار ساخته شده از قابليت لازم برخوردار بوده و در حوزه سنجش ويژگي هاي اخلاقي دانش آموزان متوسطه دختر مي توان از اين ابزار استفاده کرد.
با توجه به پژوهش هاي فوق و عليرغم تفاوت هاي اخلاقي مردان و زنان ، عمدتا براي ارزيابي ويژگي هاي اخلاقي از ابزارهايي مثل پرسشنامه تحول اخلاقي کلبرگ استفاده مي شود که باز پاسخ است و بعد از طرح معماهاي اخلاقي از آزمودني مي خواهد در مورد درستي يا نادرستي رفتار نظر دهد و استدلال خود را بنويسد.
ابزارهاي سنجش : الف ) مقياس ويژگي هاي اخلاقي: اين پرسشنامه توسط پژوهشگر طراحي شده است که داراي ٧٢ گويه مي باشد.
نظريه اخلاقي کلبرگ : اين رويکرد بر اساس ديدگاه تحولي، تحول اخلاقي را در ٦ مرحله شامل اخلاق مبتني بر تنبيه و قدرت ، کسب پاداش ، تاييد ديگران ، قانون ، قراردادهاي اجتماعي و اخلاق دروني شده معرفي کرده است .
يافته ها براي پاسخ به سئوال اول پژوهش ( ابزار ساخته شده براي سنجش ويژگي هاي اخلاقي زنان از کدام عوامل برخوردار است ؟) از روش تحليل عاملي به شرح جداول ١ و ٢ استفاده شد.
نتايج آزمون همبستگي مندرج در جدول ٤ نشان داد که مقياس ويژگي هاي اخلاقي وآزمون تحول اخلاقي ليند همبستگي مثبت داشته و اين همبستگي در سطح ٠/٠٠١ معنادار است .