چکیده:
مقاله حاضر ارائه بخشی از مطالعات و پژوهش تفصلیلی انجام شده ناظر بر شناسایی وجوه مختلف و متفاوت برنامه ریزی معماری، سیر تحول آن در دوره پس از مدرن و نیز تحلیل ویژگیهای هر وجه از برنامه ریزی معماری و انجام دسته بندی بر اساس ویژگیهای احصاء شده در قالب طیف سنجی وجوه متفاوت برنامه ریزی و در نهایت مقایسه تطبیقی طیفهای مختلف احصاء شده است. در این پژوهش مفهوم جدید طیف سنجی در ارتباط با برنامه ریزی معماری مورد شناسایی, تبیین و تدقیق قرارگرفته است و با ابزار مقایسه تطبیقی در خصوص طیفهای مختلف برنامه نسبت برنامه ریزی بر اساس شاخصها و معیارهایی مشخص با مقولاتی مانند تعریف برنامه ریزی , ارتباط ماهوی با معماری , شکل مدل برنامه ریزی , نحوه انجام برنامه ریزی , ارتباط با طراحی, آفرینش فرم و خلق فضا , محصول و نتیجه برنامه و نقش معمار در ارتباط با برنامه و فرایند طراحی در هریک از طیفهای برنامه ریزی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. لذا هدف پژوهش بازشناسی و تحلیل وجوه مختلف برنامه ریزی معماری و ارائه دسته بندی جدیداز آنها براساس ویژگیهای مبتنی بر تحلیلهای انجام گرفته در قالب طیف سنجی برنامه ریزی معماری میباشد که بر نقش برنامه ریزی معماری درفرآروند طراحی دلالت دارد. روش تحقیق مورد استفاده دراین مقاله , روش تحقیق کیفی با بهرهگیری از ابزار تحلیل محتوا میباشد و روش جمع آوری اطلاعات و دادههای پایه بر اساس روش کتابخانهای بوده است.
The present article presents a part of the detailed studies and researches carried out on
identifying different aspects of architectural planning، its evolution in the post-modern period،
as well as analyzing the characteristics of each aspect of architectural programming and
performing classifications based on statistical characteristics. Different aspects have been
planned in the form of spectroscopy and finally a comparative comparison of different spectra
has been counted.
In this research، the new concept of spectroscopy in relation to architectural programming has
been identified، explained and refined، and with the tool of comparative comparison for
different spectrums of the program، the ratio of programming based on specific indicators and
criteria with categories such as programming definition، Essential relationship with
architecture، shape of programming model، how to do programming، relationship with
design، creation of form and creation of space، product as a result of the program and the role
of the architect in relation to the program and design process in each of the programming
spectrum Analysis is located. Therefore، the purpose of this research is to identify and analyze
different aspects of architectural planning and present a new classification of them based on
features performed in the form of architectural programming spectroscopy، which indicates
the role of architectural programming in the design process. The research method used in this
article is a qualitative research method using content analysis tools and the method of
collecting information and basic data is based on the library method.
خلاصه ماشینی:
در اين پژوهش ، مفهوم جديد طيف سنجي در ارتباط با برنامه ريزي معماري مورد شناسايي، تبيين و تدقيق قرارگرفته است و با ابزار مقايسه تطبيقي در خصوص طيف هاي مختلف برنامه ، نسبت برنامه ريزي براساس شاخص ها و معيار هايي مشخص با مقولاتي مانند تعريف برنامه ريزي، ارتباط ماهوي با معماري، شکل مدل برنامه ريزي، نحوه انجام برنامه ريزي، ارتباط با طراحي، آفرينش فرم و خلق فضا، محصول و نتيجه برنامه و نقش معمار در ارتباط با برنامه و فرايند طراحي در هر يک از طيف هاي برنامه ريزي مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است .
جدول٣-مدلهاي برنامه ريزي هفتگانه – منبع نگارندگان رديف انديشمند و نظريه پرداز مستندات / نوشتار سال ارائه 1 ويليام پنا و استيون پارشال برنامه ريزي معماري: تبيين روش مسئله کاوي 1973 2 جي فاربيستن برنامه ريزي محيط مصنوع 1985 3 دانا پي دورک برنامه دهي معماري: مديريت اطلاعات براي طراحي 1993 4 رابرت کاملين برنامه ريزي معماري: تکنيک هاي خلاق براي طراحان حرفه اي 1995 5 رابرت هارشبرگر برنامه ريزي و مديريت قبل از طراحي 1999 6 اديت چري برنامه ريزي براي طراحي: از تئوري تا عمل 1999 7 نادر روزرخ نشريه ١٧٨ سازمان مديريت و برنامه ريزي کشور/ برنامه ريزي کالبدي معماري (درسنامه تحصيلات تکميلي معماري) 2010/1999 (Source: Negeranegan) مدل برنامه ريزي پنا و پارشال که متکي و استوار بر اصول معماري گروهي و همچنين اصول مساله کاوي ميباشد، داراي ويژگيهاي منحصر به فرد به شرح ذيل ميباشد: · توجه همزمان به مسائل کيفي و کمي: همانطور که در مدل ارائه شده (جدول شماره ١) قابل ملاحظه است ، در اين مدل برنامه ريزي به صورت همزمان به روندهاي کيفي وکمي توجه گرديده است .
Architectural Programming and Predesign Manager, Routledge Revivals, New York.
Architectural Programming: Creative Techniques for Design Professionals, MC GRAW-HILL Education- Europe, New York.