چکیده:
قرآن کریم دارای وجوه متعدد اعجاز است که یکی از مهمترین آن، وجه اعجاز بیانی الفاظ میباشد. در نحوه پیوند و نظم و ترکیب واژههای قرآن، اسرار و نکات لطیفی نهفته است. در آیات متعددی از قرآن کریم، کلمات مفرد و جمع مانند (سماوات والارض) و (ظلمات و نور) به صورت ترکیب در کنار هم آمدهاند. با توجه به مطابقت الفاظ در علم صرف و نحو و بلاغت، ممکن است شبهه عدم مطابقت و تعارض الفاظ در ذهن مخاطب خطور نماید. لذا این پژوهش بر آن است تا راز ترکیب مفرد و جمع در آیات قرآن کریم را مورد بررسی قرار داده و مخاطب را به این نتیجه برساند که مفرد و جمع آمدن کلمات، نهتنها هیچگونه تعارضی ندارند؛ بلکه این نحوه ترکیب و پیوند آنها را میتوان یکی از مهمترین جنبههای اعجاز قرآن کریم دانست که از روی حکمت خاص پروردگار متعال و دارای اسرار متعددی میباشد، این کتاب آسمانی در بکار گیری تکتک واژگان دارای اعجاز است و کسی نمیتواند آنها را جا به جا یا تعویض نماید چراکه نظم موجود در آن مختل خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
(سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ج 1/ 665؛ معترک الأقران فی إعجاز القرآن، ج 3/598) نمونه دوم: (سوره روم، آیات 46-48-51) «وَمِنْ آیاتِهِ أَنْ یرْسِلَ الرِّیاحَ مُبَشِّرَاتٍ وَلِیذِیقَکمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَلِتَجْرِی الْفُلْک بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّکمْ تَشْکرُونَ ﴿۴۶﴾ اللَّهُ الَّذِی یرْسِلُ الرِّیاحَ فَتُثِیرُ سَحَابًا فَیبْسُطُهُ فِی السَّمَاءِ کیفَ یشَاءُ وَیجْعَلُهُ کسَفًا فَتَرَی الْوَدْقَ یخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ فَإِذَا أَصَابَ بِهِ مَنْ یشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ إِذَا هُمْ یسْتَبْشِرُونَ ﴿۴۸﴾ وَلَئِنْ أَرْسَلْنَا رِیحًا فَرَأَوْهُ مُصْفَرًّا لَظَلُّوا مِنْ بَعْدِهِ یکفُرُونَ» ﴿۵۱﴾ علمِ امروز ثابت کرده است که بادهایی که منشأ باران میشوند یک جبهه نیست، جبهههای مختلفی است که به شکل خاصّی دست بهدست یکدیگر میدهند و فقط در آن وقت است که منشأ باران میشوند، وعجیب تر این است که این نکتهای که از خود قرآن استفاده میشود در حدیثتصریح شده است، در یکی از دعاها وارد شده است که؛ «اَللّهمَّ اجعَلهُ لَناریاحاً وَ لا تَجعَلهُ لَنا ریحاً؛ خدایا باد را برای ما «ریاح» قرار بده نه «ریح» (جامع الصغیر، ج / 2 ص 111؛ مجلسی، ج 57، ص 4) بنابراین مفرد آمدن «ریح» و جمع آمدن و «ریاح» ریشه در اختلاف حقایق خارجی دارد که درواقعیت نیز اینگونه است که بادهایی که منشأ باران هستند از جبهههای متعددند که تعبیر به «ریاح» شده و بادی که باران زا نباشد از یک جبهه است که در قرآن کریم از آن تعبیر به «ریح» شده است.