چکیده:
در این مقاله به بررسی آثار ایران باستان در زمینه توتم و تابو پرداخته شد که هدف از انتخاب این موضوع احیای نماد و نشانه های خفته در فرهنگ باستانی تاریخ ایران و یادآوری دوباره آن بود. نشانه هایی که اعتقادات و آداب و رسوم گذشتگان و یا به عبارتی دیگر ممنوعیت ها و توتمهای فرهنگی ایران را خاطر نشان میکند، در این مقاله سعی بر آن بوده که به شناسایی عناصر بصری توتم و تابو در دوران ایران باستان بپردازد. روش پژوهش پیش رو به صورت کیفی و با رویکرد توصیفی تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان داد که توتم در ایران باستان به سه وجه ماورایی، حیوانی و گیاهی دیده میشود و گه گاه نیروی طبیعی مانند باران و آب است که با همه ی گروه رابطه ویژهای دارد. عناصر بصری توتم و تابو در ایران باستان پیرو عقاید فکری و فلسفی مردمان باستان اقوام ایرانی است که به صورت دینی و اساطیری و فلسفی و نیایشی و فکری بوده اند.
خلاصه ماشینی:
واژگـان کلـیدی: توتم، تابو، عناصر بصري، ايران باستان - گروه طراحی و دوخت دانشکده حضرت رقیه (س)، دانشکده فنی و حرفه ای استان یزد، ایران 1- مقدمه ایران با فرهنگ غنی و کهن از دیرباز سهم بسزایی در تاریخ و تمدن بشریت داشته و این فرهنگ بر پایهی اعتقادات و آداب و رسوم مردم بنا شده است، علاقهمندی ایرانیان به گذشتههایشان سبب شد که این اعتقادات تا کنون در زندگی ایرانیان باقی بماند، در بررسی کلی ایران باستان در آثار بهجای مانده از آن دوران میتوان به نقوشی دست پیدا کرد که برای آنها ازنظر اعتقادی ارزشهای بالایی داشته است، نشانههایی که گاهی جهت امر مقدس و ارتباطات متافیزیکی صورت میگرفت و از طرفی دیگر نشانههایی که گواه بر ممنوعیت وارد شدن در آن حوزه را داشت، اما با پیشرفت تحقیقات علمی این نشانهها با نام توتم وتابو که بهعنوان دو عامل مقدس و ممنوع ذکر شدهاند مورد بررسی کارشناسان، تاریخ شناسان و نشانه شناسان اخیر قرار گرفت؛ که در پی این بررسی تمامی اعتقادات ایرانیان باستان دوباره ظاهر گشت و از افول و نابودی این فرهنگ و آداب و رسوم که از اهمیت بسزایی برخوردار است و برای تمامی ایرانیان مهم تلقی میشود تا حدی جلوگیری شده است، زیرا زنده نگاه داشتن این اعتقادات باعث الهام گیری و ایده گرفتن برای اجرای طرحهای گوناگون در زمینههای مختلف و نشان دادن فرهنگ ایرانی با استفاده از تاریخ این کشور میباشد، ارائه مجدد آنچه بهعنوان توتم وتابو در گذشتهها مورد استفاده قرار میگرفته است در رسانه فرهنگی بسیار پر اهمیت و مؤثر است.