چکیده:
ویژگیهای نهفته در منابع تولیدی و محصولات باغی تولید شده، امکان تحولی را فراهم میسازد که نقش اساسی و محوری خود را در فرآیند توسعه و بالاخص توسعه روستایی ایفا نماید. بنابراین با توجه به پتانسیلهای خاص هر منطقه، نقش برجسته برخی از محصولات باغی در توسعه زیرساختهای روستایی و بطور کلی توسعه روستایی را نمیتوان نادیده گرفت. در این تحقیق، با توجه به اهمیت خرما در زندگی ساکنان نواحی روستایی شهرستان بهبهان، به مطالعه عوامل اقتصادی و اجتماعی توسعه توسعه نخلستان در شهرستان بهبهان پرداخته است. این نوع تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی و با استفاده از نرم افزار Spss انجام شده است. نمونه مورد مطالعه، 306 نخلکار است که با استفاده از فرمول کوکران به دست آمده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان تمایل نخلکاران به توسعه توسعه نخلستان با متغیرهای دسترسی آسان به منابع آب، دسترسی به زمین، اعتماد به عرضه محصول به بازار خرید، درآمد مکفی و تسهیلات بانکی ارتباط مثبت و معنیداری وجود دارد؛ ولی ارتباط آن با متغیرهای سن (سال)، سابقه نخلکاری (سال)، میزان تملک زمین (هکتار) و میزان عملکرد (تن در هکتار) معنیدار نمیباشد. همچنین، نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که بهطور کلی، بیش از 96 درصد از عوامل اقتصادی و اجتماعی تمایل به توسعه توسعه نخلستان در قالب چهار متغیر، درآمدمکفی، دسترسی آسان به آب، تسهیلات بانکی و میزان اعتماد به عرضه محصول به بازار خرید جای میگیرند.
خلاصه ماشینی:
متأسفانه تاکنون بررسی جامعهشناسی رابطه عوامل اجتماعی- اقتصادی تمایل به توسعه نخلستان مورد توجه قرار نگرفته است، بنابراین نتایج این تحقیق، اطلاعات بسیار مفیدی را برای مالکین اراضی کشاورزی و باغی، برنامهریزان و تصمیمگیران فراهم نماید.
در تحقیق حاضر، به منظور تحلیل عوامل اقتصادی- اجتماعی (متغیر مستقل) در تمایل به توسعه خرما (متغیر وابسته)، جهت بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی کشت خرما از شاخصهای اقتصادی (شغل سرپرست، وضعیت تملک زمین، میزان تملک زمین، میزان عملکرد، درآمد، دسترسی به زمین و تسهیلات بانکی)، همچنین شاخصهای اجتماعی (سن سرپرست، میزان تحصیلات، سابقه نخلکاری، دسترسی به آب، نوع تولید خرما و اعتماد به عرضه محصول به بازار خرید) استفاده شده است.
جدول 6- تحلیل همبستگی متغیرهای مستقل با متغیر وابسته عوامل اجتماعی- اقتصادی تمایل به توسعه نخلستان [%%ابتدای جدول%%متغیر; ضریب همبستگی; مقدار; سطح معناداری دسترسی آسان به منابع آب; ضریب همبستگی پیرسون; 626/0; 000/0 دسترسی به زمین; ضریب همبستگی پیرسون; 366/0; 000/0 اعتماد به عرضه محصول به بازار خرید; ضریب همبستگی پیرسون; 703/0; 000/0 درآمد مکفی; ضریب همبستگی پیرسون; 836/0; 000/0 تسهیلات بانکی; ضریب همبستگی پیرسون; 797/0; 000/0 سن (سال); ضریب همبستگی پیرسون; 071/0-; 231/0 تحصیلات; ضریب همبستگی اسپرمن; 135/0; 018/0 شغل اصلی; ضریب همبستگی اسپرمن; 115/0; 045/0 بعد خانوار (نفر); ضریب همبستگی پیرسون; 124/0-; 030/0 سابقه نخلکاری (سال); ضریب همبستگی پیرسون; 042/0; 461/0 تملک زمین; ضریب همبستگی پیرسون; 227/0-; 000/0 میزان تملک زمین (هکتار); ضریب همبستگی پیرسون; 040/0-; 490/0 میزان عملکرد (تن در هکتار); ضریب همبستگی پیرسون; 032/0; 582/0 نوع خرما; ضریب همبستگی اسپرمن; 177/0; 002/0 %%انتهای جدول%%] تجزیه و تحلیل رگرسیون در تحلیل رگرسیون از معادله خطی رگرسیون چندگانه (به دلیل دقت بیشتر) استفاده شده است.