چکیده:
حشر موجودات و چگونگی آن، از مسائل کلامی- فلسفی است که متکلّمان و فلاسفه مسلمان بدان می پردازند و بیان می کنند که خداوند درقیامت کبری، انسانها را زنده می سازد و جزای هر کس را می دهد. جریان شناختی حشر موجودات و زندگی پس از مرگ آن چنان پیچیده ودشوار است که آراء متفکران درباره آن، بیش از آن چه که درباره آغاز جهان و مبدا عالم دچار دشواری باشد، به ابهام، نابسامانی و پریشانیبرخورد کرده است؛ زیرا نه تنها مادیون و منکران مبدا عالم، پایانی برای جهان قائل نبوده و منکر معادند، بلکه برخی از معتقدان به مبدا عالم ودر قیامت تردید داشته و آن را نامقبول قلمداد کردهاند. ملاصدرا فیلسوف مسلمان، ازجمله «حشر» مومنان به آفریدگار جهان نیز، دربارهاندیشمندانی است که در این عرصه قلم زده و بر اساس مشرب فلسفی خویش به تبیین و تحلیل حشر موجودات پرداخته است. پژوهش حاضردر صدد بررسی حشر موجودات از دیدگاه ملاصدرا میباشد. به همین منظور بعد از بیان چارچوب مفهومی موضوع تحقیق، هستی شناسی، چیستی و حقیقت نفس، تناسخ و اقسام آن از دیدگاه ملاصدرا و همچنین اصول هفت گانه ایشان برای اثبات معاد روحانی- جسمانی، موردجستجو قرار گرفته است.
Resurrection of creatures and its quality is the philosophy-theology issues that Muslim scholastictheologians and philosophers deal with it, and they mention that God will resurrect Human inGreater Rising and will punish everyone. Flowology of creatures resurrection and the life afterdeath is not so complex that opinions of thinkers about it have been faced with ambiguity andchaos more than what is difficult about the beginning of the world and its origin; because, notonly materialists and denying people of the origin of the world don't believe in the end of theworld and deny the resurrection have doubt about " resurrection" in Resurrection Day, but alsosome of believers in the origin of the world and its creator also don't accept it. Mulla Sadra,Muslim philosopher, is a thinker who wrote in this domain and has explained and analyzedcreature resurrection on the basis of his philosophical school.
خلاصه ماشینی:
به همين منظور بعد از بيان چارچوب مفهومي موضوع تحقيق ، هستيشناسي، چيستي و حقيقت نفس ، تناسخ و اقسام آن از ديدگاه ملاصدرا و همچنين اصول هفت گانه ايشان براي اثبات معاد روحاني- جسماني، مورد جستجو قرار گرفته است .
بنابراين ، در کنار سؤال اصلي تحقيق ، که عبارت است از «حشر موجودات از ديدگاه صدرالمتألهين چگونه است »؟ سؤالات فرعي به شرح زير مطرح مي باشد: - حقيقت و اقسام حشر چيست ؟ - آيا از ديدگاه ملاصدرا حشر موجودات غير از انسان ممکن است ؟ بنابراين هدف از اين تحقيق ، تبيين ديدگاه ملاصدرا در مورد حشر موجودات ميباشد تا روشن گردد که آيا حشر موجودات امر ممکن است يا خير؟ مفهوم شناسي حشر حشر، در لغت به معناي جمع کردن مردم در روز قيامت آمده است (ابن منظور، ١٤٠٥ق : ١٩٠).
اصل دوم : تشخص هر چيز به وجود خاص او تشخص هر چيزي همان وجود مخصوص به او است ، چه مجرد باشد و چه مادي، اما همۀ اعراض از لوازم تشخص اند نه از مقومات تشخص لذا جايز است که کميات و کيفيات و اوضاع شخص خاصي، مانند يک انسان يا يک حيوان از صنفي به صنف ديگر و يا از نوعي به نوع ديگري تبديل يابد و شخص مزبور بعينه باقي بماند (الشواهد الربوبيۀ: ٢٦٢؛ المبدأ والمعاد: ٣٨٦؛ العرشيه : ٢٤٦؛ اسفار، ج ٩: ١٨٥؛ شرح بر زادالمسافر: ١٦١)؛ پس ، وجود و تشخص ذاتا متحدند و متغايرند از جهت عنوان و اعتبار.