چکیده:
اسکان غیر رسمی یکی از چهرههای بارز فقر شهری است که درون یا مجاور شهرها به شکل خودرو و فاقد مجوز ساختمان و برنامه رسمی شهرسازی با تجمعی از اقشار کم درآمد و سطح نازلی از کمیت و کیفیت زندگی شکل میگیرد. این مسئله در کشور ما نیز به یکی از معضلات شهرهای بزرگ خصوصاً کلانشهرهای کشور تبدیل شده است و مدیریت شهری را برای رفع این مشکل به تکاپو واداشته است. کلانشهر اهواز نیز از این مسئله مستثنی نمیباشد و اجتماعات غیر رسمی اطراف این شهر را احاطه نمودهاند. اما چالش پیش رو در رابطه با یکی از این اجتماعات در شرق اهواز، (کوی طاهر) میباشد، که دولت در قالب توانمندسازی و ساماندهی این منطقه، سیاست انتقال اجباری(بلدوزری) این ساکنین را در پیشنهاد داده است. که این مسئله مخالفت شدید ساکنان را در پی داشته است. لذا مقالهی حاضر قصد دارد ضمن بررسی دلایل وجودی اسکان غیر رسمی و شکلگیری آن در شهراهواز و کوی طاهر، سیاست مذکور را با توجه به شرایط موجود بررسی نموده و به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا این تصمیم درشرایط فعلی میتواند چارهساز باشد یا اینکه مشکلات شهر و این اجتماعات را دو چندان میسازد. در این مقاله پس از بررسی متغیرهای لازم مندرج در پرسشنامه و با توجه به جامعهی آماری که شامل سرپرستان خانوار کوی طاهر میباشد، چنین استدلال میشود که سیاست مذکور در شرایط فعلی نه تنها کاری را از پیش نمیبرد بلکه مشکلات شهر، مدیریت شهری و این اجتماعات را دو چندان میسازد. در تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS،EXCELو ... استفاده شده است و بر پایهی الگوی تحلیلی SWOT نظام تحلیل ساماندهی و توانمند سازی کوی طاهر مورد بررسی قرار گرفته و در پایان با توجه به شاخصهای اجتماعی، اقتصادی، خدماتی، مدیریتی و ... راهبردهای مناسبی در راستای توانمندسازی و ساماندهی بهینه این منطقه ارائه گردیده است.
خلاصه ماشینی:
توانمند سازي اسکانهاي غير رسمي با استفاده از استراتژي راهبردي SWOT (نمونه : کوي طاهر اهواز) حسين عبادي کارشناسي ارشد جغرافيا و برنامه ريزي شهري دانشگاه شهيد چمران تاريخ دريافت : ١٣٩٣/٥/١١ تاريخ پذيرش: ١٣٩٣/٨/١٩ چکيده اسکان غير رسمي يکي از چهرههاي بارز فقر شهري است که درون يا مجاور شهرها به شکل خودرو و فاقد مجوز ساختمان و برنامه رسمي شهرسازي با تجمعي از اقشار کم درآمد و سطح نازلي از کميت و کيفيت زندگي شکل مي- گيرد.
رشد فزاينده جمعيت شهري از توان سازمان هاي دولتي و غير دولتي جهت توسعه و ارائه خدمات و تسهيلات شهري براي اين جمعيت فزآينده پيشي گرفته و برآورده شدن نياز مسکن و سر پناه اقشار کم درآمد در فضاي رسمي و برنامه ريزي شدهي شهر، حاشيه نشيني و اسکان غير رسمي را به گونه اي بي سابقه گسترش داده است (هاديزاده بزاز،٧:١٣٨٤).
سياستي که براي شهرک طاهر در بستر توانمند سازي و ساماندهي اين محدوده در نظر گرفته شده است به نوعي اخراج اجباري و محترمانه ساکنين از منطقه واسکان آنها با انتخاب يکي از دو گزينه ي زير است : ١-انتخاب يک قطعه زمين با مساحت ١٢ هکتار در انتهاي ناحيه صنعتي کارون، توسط دولت و احداث بلوک هاي آپارتماني و به سبک قوطي کبريتي با مساحت کم و انتقال ساکنان به آنجا.