چکیده:
در طی چند دهه اخیر تاکید برنامهریزی و مدیریت شهرها، بیش از هر زمان دیگری به سطوح پایینتر و ابعاد ملموس زندگی شهری متوجه شده است. که بهنوعی سیاستگذاری، برنامهریزی و مدیریت شهری را از خردترین واحد، یعنی محله در شهر هدف قرار داده است. بهعبارتدیگر، محلههای شهری بهمثابه کوچکترین واحد سازمان فضایی شهر، در پایداری شهری نقش اساسی ایفا میکنند. رویکرد محله محوری با مبنا قرار دادن محلهها درمدیریت شهر، آنها را همچون منابعی پویا در راه ایجاد توسعه، انسجام اجتماعی و هویت بخشی به کار میگیرد. مقاله حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی و بر اساس مدل ترکیبی تحلیل استراتژیک SWOT و مدل برنامهریزی استراتژیکQSPM است. این پژوهش به بررسی محله محوری در ایجاد مدیریت شهری پایدار پرداخته( چراکه محله موردمطالعه ظرفیتهای کارآمد خود را متناسب با برنامهریزی با تاکید بر محله مبنایی داشته و در گذر زمان این ظرفیتها را کمکم از دست داده و دچار مشکلاتی شده است ) و محله قیطریه را بهعنوان یک نمونه از این محلهها موردمطالعه قرار داده و با انجام مطالعات میدانی و بررسی مدارک، بر اساس امکانات و فرصتها، محدودیتها و تهدیدات، راهبردهایی بهمنظور برنامهریزی برای مدیریت این محله ارائه داده است. نتایج تحقیق نشان دهندة آن است که؛ استراتژیهای انتخابشده QSPMاز میان پنج استراتژی برگزیده، استراتژی گسترش گردشگری و انتقال درآمد آن به ساکنین محله برای افزایش سطح خدمات ، با نمره جذابیت 04/ 13 نسبت به دیگر استراتژیها از اولویت بالایی برخوردار است.
خلاصه ماشینی:
در این رویکرد نگاه برنامه ریزی و مدیریت از"پایین به بالا"، مبتنی بر توانمندسازی، نگرش "دارایی مبنا"، تأکید بر منابع انسانی و سرمایه های اجتماعی و مشارکت جمعی ساکنین محلات است (حاجی پور، ١٣٨٥: ٢).
در این پژوهش از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است که متناسب با هدف تحقیق و یافته های مباحث نظری و اطلاعات گردآوریشده گویه هایی تدوین شد و به روش تصادفی ساده بین ساکنین توزیع شد، در ادامه نیز نقاط قوت ، ضعف ، فرصت ها و تهدیدهای محله قیطریه به وسیله پرسشنامه توسط ٢٠ نفر از کارشناسان مدیریت شهری(تکنیک دلفی) بررسی گردید.
راپاپورت ٢٠٠٩، در نظریه خود اظهار میکند که محلات ، مکان هایی هستند که به وسیله آن ساکنین میتوانند هویت خودشان را تعریف کنند؛ به این ترتیب ، محله ، هویت اجتماعی را برای واحدهای فضایی در شهر ایجاد میکند (٥٩ :٢٠٠٩ ,Campbell et al) برایانت (٢٠٠٦) ، توسعه پایدار محلی را دیدگاهی میداند که با نقش شهروندان در توسعه ، مطابق و هماهنگ است ( ٢٠٠٦ ,Bryant ).
/ / شکل شماره ٤- حس تعلق و میزان تحصیلات ساکنان محله قیطریه (ترسیم : نگارندگان ) تجزیه وتحلیل روش SWOT روش swot ارزیابی درونی تمامی جنبه های داخلی و در کنترل شهر را تحت عنوان نقاط قوت و ضعف و ارزیابی بیرونی شرایط اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، تکنولوژیکی و رقابتی بیرون از شهر و خارج از کنترل آن را تحت عنوان فرصت ها و تهدیدها بررسی و تحلیل میکند و از جابه جایی عوامل و اجزای swot ، ماتریس آن تشکیل شده و از ترکیب آن ها استراتژیهای مختلف ارائه میشود.