چکیده:
امّت بزرگ اسلامی در طول قرنهای متمادی بعد از قرون اوّلیه اسلام، نتوانست خود را به هدف و غایتی که اسلام برای او پیش بینی کرده و در نظر گرفته بود، برساند. این چیزی بود که دوری از اسلام، پراکندگی و غفلت مسلمانان برای آنها پیش آورده بود و تفرقه و اختلاف شان باعث داوم سلطه دشمنان بر آنان شده است. اما امروز اوضاع در دنیای اســلام تفاوت کرده اســت؛ بیداری اسلامی در سرتاسر دنیای اسلام محسوس است؛ حرکت و نهضت عظیمی در مراحل مختلف در همه دنیای اسلام مشاهده می شود؛ میل برگشت به اصول و مبانی اسلامی، که مایه عزّت و پیشرفت و ترقّی است. با این حال، صحنه همچنان سیال ّ و نیازمند شکل دادن و به سرانجام رساندن است. اما آنچه مسلم است، این است که نقش رهبران فرهیخته در گسترش بیداری اسلامی را نمی توان انکار کرد. رعایت حفظ اتحاد، ارزش بسیار عمیق و مهمی است که پیامبر (صلواةالله علیه) و امامان علیهم السلام) ما را به آن دعوت کرده اند. و مساله رهبری مصلح یکی از مهمترین مسائل اسلامی اســت که بسیاری از اندیشــمندان، صاحب نظران، مصلحان و بیدارگران جهان اسلام به آن توجه داشته و دارند. در طول تاریخ منادیانی بودندکه با فریادهای دلسوزانه به وحدت، انسجام و اتحاد مسلمین و بیداری، عمری سپری کرده اند.
خلاصه ماشینی:
سؤال اين اســت که آيا اين بيداري توانسته است انسان را وارد دنياي جديدي نمايد که داده هاي فکري و سياسي و اقتصادي آن با گذشته فرق مي نمايد و در باب آزادي و عدالت 335 مسائل اساسي او را تبلور ببخشد و در حرکت به سوي توازن ، به او اصالت ببخشد؟ آيا بيداري اسلامي توانسته است که به مسأله ظلم بپردازد که در سراسر زمين پراکنده است تا اينکه از نحوه رويايي با آن ســخن بگويد، مســأله بندگي را مطرح نمايد و نحوه فائق آمدن بر آن را بيان نمايد و به مســاله جهل و راه حل هاي آن و عقب ماندگي و امکانات خروج از آن بپردازد و اينکه آيا بيداري اســلامي در حد و اندازه چالشهاي مطرح شده از سوي انديشه ديگر و واقعيتهاي مخالف مي باشد يا نه ؟ آيا بيداري اسلامي توانسته است به اهداف خود برســد يا نه ؟ آيا توانسته است خود را به عنوان جايگزين وضعيت حاکم بر دنيا مطرح نمايد يا نه ؟نقش رهبري در اين فرآيندها چه بوده است ؟ اهميت وضرورت تحقيق با توجه به پيش کشــيده شدن بحث بيداري اســلامي در مجامع عمومي و بين المللي ، از ديدگاههاي مختلفي به اين مســئله نگريسته شده است ولي به نظر مي آيد با وجود اينکه بيشترين تاثير اين فرآيند برانسانهاي جوامع که اعضاي يک اجتماع هستند و اين اعضاي جوامع بوده اند که براي به نتيجه رســيدن اين فرآيند تلاش کرده اند، ولي تحقيقي با اين ديد و به عبارتي با عينک جامعه شناسانه انجام نشده است که نقش رهبري بر پيشرفت و به ثمر رسيدن اين بيداري ها چيست ، و همين ضرورت تحقيق در اين مبحث را ضروري مي نمايد.