چکیده:
خاورمیانه به سبب موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک، منطقه ای مهم است؛ به گونه ای که همواره توجه دولت های جهان و قدرت های بزرگ را به خود جلب کرده است. بسیاری از تحولات خاورمیانه ای، به ویژه در قرن بیستم، نشانگر اهمیت فوق العاده این منطقه برای قدرت های جهان است؛ چنان که می توان یکی از ثمرات سیاست های توسعه طلبانه قدرت های بزرگ منطقه را در پیدایش رژیم اسرائیل جست وجو کرد. امروزه اسرائیل مظهر اراده و خواست سیاست های توسعه طلبانه قدرت های استعماری است و تجزیه و تحلیل درباره سیاست گزاری های خارجی اسرائیل در منطقه، بازتابی از آن اراده سلطه جهانی است. آینده اسرائیل تحت تأثیر مناسبات اقتصادی خاورمیانه ای، یکی از مهم ترین جنبه های سیاست سلطه گرانه محسوب می شود؛ بنابراین مطالعه سیاست ها، اهداف، ابزار اجرایی و عوامل موفقیت اسرائیل در بعد اقتصادی قابل توجه است.
خلاصه ماشینی:
"اسرائیل تجربة بسیار مهمی از شکست خود در عادیسازی روابط اقتصادی با مصر پس از معاهدة سازش در کمپ دیوید بهدست آورد؛ زیرا این رژیم به این نتیجه رسید که نمیتواند از طریق مصر و با عنوان اسرائیل، وارد ترتیبات اقتصادی جهان عرب شود، بلکه فقط با پوششی عربی و از راه برقراری پلهای اقتصادی ـــ به شکلی که منافع دو طرف را تأمین کند ـــ میتواند با اعراب وارد معامله شود؛ در نتیجه رژیم صهیونیستی از این راه به راحتی میتواند به کارگر ارزان از کرانة غربی و نوار غزه دست یابد؛ همچنین اسرائیل بهدلیل همکاری با امریکا با سلطة اقتصادی و سیاسی گستردهای که در منطقه دارد، سود هشتاد درصد کالاهای صادراتی کرانة باختری و نوارغزه را به سوی اسرائیل سرازیر خواهد کرد.
»[14] «جایم وایزمن» از رهبران صهیونیسم در سال 1926 طی نطقی در شهر بیتالمقدس به صهیونیستها چنین توصیه میکند: «راه بهسوی پلالنبی که از روی آن به اردن عبور خواهیم کرد، هرگز به وسیلة سربازان اسرائیلی هموار نخواهد شد؛ بلکه بهوسیلة کار و گاوآهن یهودی هموار میشود» در همین حال «ژنرال اهارون یاریو» رییس مرکز مطالعات استراتژیک دانشگاه تلآویو میگوید: «مصلحت ملی ما اقتضا میکند که تنها به قدرت نظامی خود متکی نباشیم؛ بلکه باید به امکان بهرهبرداری از تمامی ابزارهای سیاسی نیز توجه داشته باشیم و این مهم فراهم نمیشود، مگر از مشکل فلسطین و این بنبست رها شویم»[15] رهبران رژیم اسرائیل، حتی حزب تندرو لیکود، اعتقاد به پیشروی اقتصادی با برنامه به جای پیشروی نظامی دارند؛ البته اسرائیل در ساختار اقتصادی منطقه با صفات موثر و ویژگیهای مهمتر در منطقه ظاهر خواهد شد و بهصورت یک طرف مساوی با اعراب حضور نخواهد داشت؛ زیرا هدف اسرائیل این است که با صفات و امکانات برتر و تلاش همهجانبه، برتری نظامی و امنیتی خود را ـــ همانگونه که در طول منازعه اعراب و اسرائیل برقرار بوده است ـــ به برتری اقتصادی تبدیل کند."