چکیده:
این پژوهش باهدف ارائه مدلی بهمنظور تبیین نقش سرمایۀ روانشناختی بر کارکنان سازمان (رفتار شهروندی سازمانی، عملکرد و استرس شغلی) و نیز بررسی عوامل اثرگذار بر آن (وجهۀ بیرونی، حمایت سازمانی و هویت قومی) انجام گرفته است. همچنین نقش سیاستهای درونسازمانی، محدودیت منابع و رضایت شغلی بر نتایج حاصل از سرمایۀ روانشناختی مورد بررسی قرار گرفت و نیز نقش سرمایۀ روانشناختی در تعدیل رابطۀ بین این متغیرها ارزیابی شد. برای سنجش متغیرها و بررسی مدل تحقیق، پرسشنامه ای 64 سؤالی طراحی و بین اعضای نمونۀ آماری (370 نفر) انتخابشده از کارکنان مجموعۀ صنعتی گلرنگ، توزیع شد. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد هویت قومی، اصلی ترین عامل اثرگذار بر سرمایۀ روانشناختی و رفتار شهروندی نیز اصلی ترین نتیجۀ حاصل از آن است؛ اما نقش سرمایۀ روانشناختی در کاهش استرس ادراک شده شغلی مورد تأیید قرار نگرفت. همچنین نقش سرمایۀ روانشناختی در تعدیل رابطۀ بین سیاستهای سازمانی و استرس شغلی (بهصورت کاهش اثر) و نیز رابطۀ بین رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی (بهصورت افزایش اثر) مورد تأیید قرار گرفت.
خلاصه ماشینی:
با اينکه در سال هاي اخير محققين به اهميت سرماية روان شناختي پي برده اند و تحقيقات داخلي (دانايي فرد و همکـاران ، ١٣٩٢؛ نجـاري و همکـاران ، ١٣٩١) و خـارجي (کوادر و جافري ، ٢٠١٤؛ ليو، ٢٠١٣)، نيز نقش سرماية روان شناختي در عملکرد فـردي و سـازماني را مورد بررسي قرار داده اند، اما مطابق با تحقيق فروهر و همکاران (١٣٩٢) عدم آشـنايي مـديران و رهبران منابع انساني با اين رويکرد و دستاوردهاي بالقوه آن ، عدم مهـارت مـديران و رهبـران منـابع انسـاني در پيـاده سـازي راهبـرد توسـعة سـرماية روان شـناختي در سـازمان و خـوگرفتن مـديران بـا رويکردهاي سنتي منفي گرايانه مبتني بر حل مسئله و ارائـه بـازخورد منفـي بـه کارکنـان ، مسـئله اي است که امروزه سازمان ها با آن درگير هستند؛ لذا اين تحقيق با بررسي پيش آيندها و نتايج حاصـل از سرماية روان شناختي در يک مدل جامع ، به توسعة بينش محققين در اين حوزة تحقيقاتي کمـک مي کند؛ به عبارت ديگر، هدف اين تحقيـق ارائـه الگـويي جـامع از پـيش آينـدها و نتـايج حاصـل از سرماية روان شناختي و همچنـين روشـنگري و تبيـين نقـش تعـديل گـري سـرماية روان شـناختي در عملکرد کارکنان است که براي اولين بار در تحقيقـات داخلـي بـه آن پرداختـه مـي شـود.
1. Gwinner & Swanson بررسي رابطة مستقيم بين هويـت قـومي و سـرماية روان شـناختي بسـيار نـادر اسـت و تنهـا کـامبز و همکاران (٢٠١٢)، در تحقيق خود اين رابطه را موردبررسي قرار داده و بـه ايـن نتيجـه رسـيدند کـه افراد با هويت قومي بالا از سرماية روان شناختي بالايي نيز برخوردار بوده اند.