چکیده:
زمین لغزش به عنوان یکی از بلایای طبیعی، خطرات زیادی بخصوص در مناطق کوهستانی داشته و منجر به خسارات جانی و مالی فراوانی در سرتاسر دنیا میشود. هدف از این پژوهش ارزیابی عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش و تهیه نقشه حساسیت آن در بخشی از ارتفاعات بینالود (محور پیشنهادی طرقبه - دررود) میباشد. به منظور پهنهبندی خطر زمین لغزش با استفاده از شاخص آنتروپی، ابتدا محدودههای لغزشی مشخص گردید، سپس عوامل موثر در وقوع حرکات دامنهای مانند: شیب، ارتفاع، جهت شیب، نوع شیب، لایه کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه، شاخص توان آبراهه، شاخص حمل رسوب و بارش در محیط GIS تهیه و پس از وزن دهی به روش آنتروپی نقشه حساسیت زمین لغزش منطقه مورد بررسی، تهیه گردید. نتایج نشان داد که عوامل کاربری اراضی، نوع شیب و بارش به عنوان موثرترین عوامل و شاخص توان ابراهه و حمل رسوب کم تاثیرترین عامل در رخداد زمین لغزش در منطقه برآورد گردیدند. نقشه تهیه شده به چهار کلاس حساسیت کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد تقسیم گردید. بیش از 50 درصد منطقه دارای حساسیت لغزش بالا و خیلی بالا بوده که نشان از پتانسیل زمین لغزش بالای منطقه دارد. نقشه تهیه شده با استفاده از منحنی ROC و سطح زیر منحنی مورد ارزیابی قرار گرفت و مشخص گردید دقت پیش بینی بسیار خوبی در وقوع رخداد زمین لغزش دارد.
Landslide, as one of the natural disasters, has had many dangers especially in mountainous areas, causing many mortal and financial losses throughout the world. The purpose of this study is to evaluate the factors affecting the occurrence of landslide and to prepare its susceptibility map in part of the Binalood heights (Torghabeh-Drood). In order to zoning the risk of landslide using the entropy index, landslide lands were first determined, Then, the factors affecting the occurrence of slopes such as slope, elevation, gradient direction, tilt type, land use layers, distance from faults, distance from the road, distance from, Stream power index, sediment transport index and precipitation in GIS were prepared and then An estimation of the weight of the landslide sensitivity map was prepared by entropy method. The results showed that land use factors, slope type and rainfall were the most important factors in the landslide occurrence and stream power index and sediment transport index were the least factors in the landslide occurrence in region. The map was divided into four classes of low, moderate, high and very high sensitivity. More than 50% of the area has high and very high slip sensitivity indicating the potential for landslide in the area. The map was evaluated using the ROC curve and the under curve and it was determined that the accuracy of the prediction is very good in the occurrence of landslide occurrence.
خلاصه ماشینی:
به منظور پهنه بندي خطر زمين لغزش با استفاده از شاخص آنتروپي ، ابتدا محدوده هاي لغزشي مشخص گرديد، سپس عوامل موثر در وقوع حرکات دامنه اي مانند: شيب ، ارتفاع، جهت شيب ، نوع شيب ، لايه کاربري اراضي ، فاصله از گسل ، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه ، شاخص توان آبراهه ، شاخص حمل رسوب و بارش در محيط GIS تهيه و پس از وزن دهي به روش آنتروپي نقشه حساسيت زمين لغزش منطقه مورد بررسي ، تهيه گرديد.
بندريک و همکاران(٢٠١٠)، به ارزيابي حساسيت زمين لغزش در منطقه کارل اونري در اسلواکي پرداختند و براي محاسبه وزن لايه هاي مورد بررسي از شاخص آنتروپي استفاده و در نهايت 1 Vittorio 2 Paoletti 1- global organization of natural dangers 4 Fathi 5 -ariel 6 Wan 38 نقشه پهنه بندي خطر را ارايه نمودند.
سپس عوامل موثر در وقوع حرکات دامنه اي مانند: شيب ، ارتفاع، جهت شيب ، نوع شيب ، لايه کاربري اراضي ، فاصله از گسل ، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه ، شاخص توان آبراهه ، شاخص حمل رسوب و بارش در محيط GIS تهيه و پس از وزن دهي به روش آنتروپي نقشه حساسيت زمين لغزش منطقه مورد بررسي ، تهيه گرديد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل (٩)- نقشه کاربري اراضي محدوده مورد مطالعه (ماخذ: نگارندگان) 51 جدول(٨)- اوزان تخصيص يافته به معيار و زيرمعيارهاي عامل کاربري اراضي به روش آنتروپي (رجوع شود به تصویر صفحه) بارش بررسي عامل بارش در منطقه نشان مي دهد که پهنه هاي بارشي بيش از ٣٥٠ ميلي متر تاثير بيشتري در وقوع رخداد زمين لغزش در منطقه داشته است (جدول٩).