چکیده:
عبور نرخ ارز یکی از مباحث مهم در اقتصاد کلان کشورها میباشد که به بررسی رابطه بین نوسان نرخ ارز و تعدیل قیمتها میپردازد. هدف از این بررسی تعیین میزان تأثیر عبور نرخ ارز به شاخص قیمت مواد غذایی در ایران میباشد. برای این منظور رهیافت خود توضیح برداری ساختاری (SVAR) با استفاده از دادههای فصلی سالهای 1371 تا 1390 به کار رفته است. نتایج تحقیق نشان داد که عبور نرخ ارز به شاخص قیمت مواد غذایی ناقص بوده و کشش عبور نرخ ارز در کوتاه مدت حدود 3 درصد و در بلندمدت حدود 6 درصد میباشد و نتایج مربوط به تجزیه واریانس نشان داد که سهم کوچکی از تغییرات قیمت مواد غذایی توسط تکانههای نرخ ارز و عرضه پول توضیح داده میشود و بین 93 تا 98 درصد تغییرات سطح قیمت توسط تکانههای مربوط به خود شاخص قیمت مواد غذایی تعیین میشود. همچنین با توجه به اینکه عبور نرخ ارز کم، آزادی بیشتری را برای پیگیری سیاستهای پولی مستقل به ویژه با هدف رسیدن به رژیمهای تورمی خاص فراهم میکند بهکارگیری سیاستهای مناسب ارزی میتواند در کاهش نرخ تورم به ویژه تورم قیمت مواد غذایی که امنیت غذایی کشور را دچار بحران میکند بسیار موثر باشد
One of the central issues in national macroeconomics is exchange pass-through, which investigates the relation between exchange rate fluctuations and price adjustments. For this purpose we used the Structural Vector Autoregressive model (SVAR) and quarterly data from 1992:1 to 2011:4. The results expressed that the exchange pass-through in to food inflation is incomplete, and for food prices, ERPT elasticity is around 3 percent in the short run and 6 percent in the long-run. The results of variance decomposition showed that a small portion of food price changes are explained by exchange rate and money supply shocks, and between 93 to 98 percent of the price level changes are explained by its own shocks. In addition, since, Low exchange rate pass‐through provides greater freedom for pursuing independent monetary policy especially through inflation targeting regime, using the suitable exchange rate policies could be effective in decreasing inflation particularly food inflation which could causes food crisis.
خلاصه ماشینی:
اقتصاد با عبور نرخ ارز کامل ، هنگامی روبه رو میشود که واکنش یک به یک قیمت های 1 -Exchange rate pass-through این واژه در فارسی به «عبور نرخ ارز» و نیز «گذر نرخ ارز» ترجمه شده است (شجری و همکاران ، ١٣٨٤و موسوی و سبحانیپور، .
شاخص قیمت مواد غذایی دوره زمانی نگاره (٢) روند تغییرات شاخص قیمت مواد غذایی (خوراکیها و آشامیدنیها) و نرخ ارز اگرچه مطالعات انجام شده در ایران در زمینه بررسی و تعیین میزان تاثیر عبور نرخ ارز بسیار محدود میباشد اما مطالعات گسترده ای در این زمینه در دیگر کشورها صورت گرفته است .
همچنین ، کشش عبور نرخ ارز که تغییر متناسب در قیمت مواد غذایی را به تغییر متناسب در نرخ ارز نشان میدهد با استفاده از رابطه زیر محاسبه میشود: PT %Pt %NEER t (8) که در آن ، Pt%، درصد تغییرات قیمت بین دوره زمانی ٠ و t ،NEERt %، درصد تغییرات نرخ ارز موثر اسمی بین دوره زمانی ٠ و t میباشد که بوسیله یک واحد تکانه انحراف استاندارد ساختاری ( t) از تخمین الگوی SVAR به دست آمده است و در نهایت جدول تجزیه واریانس تخمین زده میشود تا توان توضیح دهندگی هر یک از متغیرهای درون زا بر روی نوسان تورم بررسی شود.
جدول (١) نتایج آزمون ریشه واحد فصلی هگی برای سریهای مورد بررسی {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} متغیر … F(1, ,4)**** نرخ ارز موثر اسمی 12/17 عرضه پول 33/67 شاخص قیمت مواد 11/25 غذایی ماخذ: یافته های تحقیق * مقادیر بحرانی در سطح ١ درصد ٤/٠٧- در سطح ٥ درصد ٣/٤٧- و در سطح ١٠ درصد ٣/١٦- میباشد.