چکیده:
امروزه در کشور ما بخش عمدهای از یارانه به مواد غذایی تعلق میگیرد که با توجه به افزایش جمعیت و افزایش قیمت کالاها و خدمات در بازارهای جهانی بار مالی قابل توجهی به دولت تحمیل میشود. لذا انتخاب یک سیاست درست در رویارویی با این مسئله اجتنابناپذیر است. بر این اساس، هدف این مطالعه بررسی اثرات نابرابری درآمدی ناشی از سیاستهای کاهش یارانه کالاهای اساسی بر مصرفکنندگان شهری و روستایی ایران است. اثرات نابرابری درآمدی ناشی از افزایش قیمت کالاهای منتخب، با استفاده از دادههای سال 1386 و با استفاده از سیستم تقاضای تقریبا ایده آل درجه 2، در قالب سناریوهای مختلف کاهش یارانه با دو شاخص توزیع g و h و شاخص اتکینسون بررسی شد.بررسی تغییرات شاخصهای توزیع درآمد نشان میدهد که سناریوهای افزایش همزمان قیمت تمامی کالاها، گروه متوسط درآمدی خانوارهای شهری را بیش از مصرفکنندگان روستایی تحت تاثیر قرار میدهد. این در حالی است که میزان تاثیرگذاری بر گروه متوسط بیش از گروه کم درآمد در مناطق روستایی و شهری میباشد.
Nowadays in our country a great amount of the subsidy goes to food. Because of the high population growth and the good and service price increase in the world market a considerable financial pressure is imposed upon the government. Therefore taking an appropriate policy to face this problem is inevitable, so the purpose of this study is to examine the effects of the income inequality caused by the reducing the subsidy of the main goods ،on Iran’s rural and urban consumers. The effects of the income inequality caused by the price increase of the selected goods was examined through different scenarios of reducing the subsidy with the two "g" and "h" distribution indices and Atkinson index. Studying the changes of the income distribution indexes shows that the scenario of increasing the price of all goods simultaneously influences the urban households of the average income group more than the rural consumers, while the effect on the households of the average income group is more than the effect on the low income group households in both rural and urban areas.
خلاصه ماشینی:
بررسی تغییرات شاخص های توزیع درآمد نشان میدهد که سناریوهای افزایش همزمان قیمت تمامی کالاها، گروه متوسط درآمدی خانوارهای شهری را بیش از مصرف کنندگان روستایی تحت تاثیر قرار میدهد.
با توجه به کمبود مطالعات انجام شده در این رابطه در ایران ، هدف این مطالعه بررسی اثرات نابرابری درآمدی ناشی از سیاست های کاهش یارانه مواد غذایی بر گروه های مصرف کنندگان شهری و روستایی ایران است .
جدول (٢) میانگین سهم بودجه ای گروه های مختلف مواد غذایی به تفکیک گروه های درآمدی جامعه شهری و روستایی (درصد) سال ١٣٨٦ مناطق گروه درآمدی روغن نباتی قند و شکر نان برنج (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : یافته های تحقیق الف ) تاثیر بر شاخص های توزیع g و h ابتدا میزان شاخص های g و h را در نمونه مورد بررسی، بدون اعمال سیاست خاصی محاسبه شده است .
با توجه به مصرف بالای میزان قند در گروه های پردرآمد انتظار میرفت که افزایش قیمت آن به ویژه به میزان ١٠٠ درصد باعث افزایش بالایی در شاخص های نابرابری خانوارهای شهری شود، اما این مسئله در مناطق روستایی چندان جدی به نظر نمیرسد.
اما در سناریوی افزایش قیمت نان با برنج گروه پردرآمد روستایی نابرابری به نسبت بالایی را نشان میدهد که این میتواند به وابستگی بالای مصرف کنندگان مناطق روستایی به کالاهای کربوهیدراتی اشاره کند.
اما در همین گروه سناریوی افزایش قیمت نان مشابه شاخص های توزیع قبلی، در هر دو منطقه نابرابری را کاهش میدهد که این درصد کاهش در مناطق روستایی بیشتر است .