چکیده:
مطالعه حاضر با استفاده از شاخصهای مزیت رقابتی(مزیت صادراتی، مزیت تجاری و رقابتپذیری) و شاخصهای ساختار بازار (نسبتهای تمرکز و هرفیندال- هیرشمن) به بررسی رقابتپذیری ایران و رقبای صادراتی آن در کشورهای واردکنندۀ پسته ایران در دوره زمانی 2011-1997 پرداخته است. براساس نتایج، ایران در بازار جهانی با وجود داشتن مزیت صادراتی و تجاری بیشتر در مقایسه با دیگر رقبا، با رشد منفی روبرو بوده است. همچنین مهمترین رقیب صادراتی ایران در بازارهای هدف، کشور آمریکا است. زیرا از ده شاخص بررسی شده در این زمینه، هشت شاخص نشاندهندۀ رقابت روزافزون آمریکا با ایران در بازارهای واردکننده پسته ایران است. شایان ذکر است، با توجه به همبستگی منفی مزیت صادراتی آمریکا و هنگکنگ با ایران، هرگاه ایران به هر دلیلی سهم بازاری خود را از دست بدهد، پسته صادراتی این دو کشور جایگزین آن میشود. تحلیل رفتار رقابتی صادرکنندگان برتر در بازارهای وارداتی پسته گویای آن است که فعالیت بازاری رقبای ایران در کشورهای حوزه خلیج فارس کمتر بوده است که با توجه به مسافت جغرافیایی اندک ایران با آنها، فرصتی مناسب برای توسعۀ بازار این محصول در این کشورها به شمار میآید. براساس نتایج، پیشنهاد میشود، به منظور بازیابی قدرت تجاری ایران در بازار پسته، سیاستهای تجاری کشورهای رقیبی که ارتباط همبستگی منفی نیز با مزیت صادراتی پسته ایران داشتهاند (بویژه آمریکا) در بازارهای هدف همواره مورد بررسی قرار گیرد و همچنین با شناسایی سلیقه و استانداردهای بهداشتی بازارهای اروپایی، ضمن اعمال تمهیدات لازم برای بهبود روابط اقتصادی با این منطقه و لغو تحریمهای تجاری، سهم صادراتی کشور را در بازار جهانی افزایش داد.
This study investigates Iran’s competitivness and their export competitors in importer countries of Iran’s Pistachio using indicators of competitive advantage (export advantage, trade advantage and competitiveness) and indicators of market structure (concentration ratios and the Herfindahl - Hirschman) for the period 1997-2011. Based on results, Iran in world market despite the more trade and export advantage in comparison with other rivals has faced negative growth. America also is the main rival of Iran's exports in target markets. Because of ten examined indicators in this study, eight indicators indicated increasing competition for America with Iran in importer markets of Iran's pistachio. Also, according to the negative correlation between America and Hong Kong's export advantage with Iran, whenever Iran lose their market share with whatever reason, export pistachio in these two countries is substituted. Analysis of the competitive behavior of top exporters in pistachios import markets shows that market activity of Iran’s competitors is less than Iran around the Persian Gulf that according to the minimal geographical distances of Iran with theirs is an appropriate opportunity for Market development of this product in these countries. Based on the results, it is suggested, in order to retrieve its trade power in pistachio market, Rival countries trade policies that have had negative correlation with Iran pistachio export advantage (particularly America) always be investigated in target markets. Also with identification of taste and health standards in the European market and improvement of economic relations with this region and abolition of trade sanctions increases your export share in the world market.
خلاصه ماشینی:
الگوی رقابت پذیری صادرکنندگان برتر جهانی پسته در بازارهای واردکننده ایران میلاد امینیزاده ، حامد رفیعی، اندیشه ریاحی، الهام مهرپرورحسینی ١ تاریخ دریافت : ١٣٩٣/٠١/٣٠ تاریخ پذیرش : ١٣٩٣/٠٦/٢٣ چکیده مطالعه حاضر با استفاده از شاخص های مزیت رقابتی(مزیت صادراتی، مزیت تجاری و رقابت پذیری) و شاخص های ساختار بازار (نسبت های تمرکز و هرفیندال - هیرشمن ) به بررسی رقابت پذیری ایران و رقبای صادراتی آن در کشورهای واردکنندۀ پسته ایران در دوره زمانی ٢٠١١-١٩٩٧ پرداخته است .
براساس نتایج ، پیشنهاد میشود، به منظور بازیابی قدرت تجاری ایران در بازار پسته ، سیاست های تجاری کشورهای رقیبی که ارتباط همبستگی منفی نیز با مزیت صادراتی پسته ایران داشته اند (بویژه آمریکا) در بازارهای هدف همواره مورد بررسی قرار گیرد و همچنین با شناسایی سلیقه و استانداردهای بهداشتی بازارهای اروپایی، ضمن اعمال تمهیدات لازم برای بهبود روابط اقتصادی با این منطقه و لغو تحریم های تجاری ، سهم صادراتی کشور را در بازار جهانی افزایش داد.
جدول (٦) توزیع جغرافیایی کشورهای واردکننده پسته از صادرکنندگان برتر جهانی در قاره ها (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : یافته های تحقیق نتایج جدول (٦) بیانگر این است که در سال های اخیر هنگ کنگ و آلمان که رقیب صادراتی ایران هستند بزرگترین واردکنندگان پسته ایران در قاره های آسیا و اروپا شده اند.
جدول (٩) بررسی مزیت های رقابتی صادرکنندگان برتر جهانی پسته (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : یافته های تحقیق شاخص مزیت رقابتی و تجاری نیز بیانگر این موضوع است که دو کشور ایران و آمریکا با توجه به اینکه تولیدکننده این محصول بوده اند، دارای شرایط مناسب تجاری بوده اند، در حالیکه هنگ کنگ و آلمان رقابت پذیری پایینی داشته اند.
Revealed Comparative Advantage and Competitiveness of the Turkish Manufacturing Sector in the European Market.