چکیده:
جنگ تحمیلی عراق علیه ایران مملو از رویدادها و حوادث عبر ت آموز و شگفت انگیزی در ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و به ویژه نظامی و مدیریت است که هر یک از آن ها می تواند موضوعی مهم برای مطالعه و پژوهش باشد و از تحلیل آن ها تجربیاتی را به دست آورد. عملیات خیبر در حوزه ی نظامی یکی از عملیات های شگفت انگیز است. عملیاتی بدیع که پس از گذشت سه سال و چهار ماه از شروع جنگ و پس از انجام سیزده عملیات گسترده و محدود از سوی ایران طراحی و به اجرا درآمد.
بدیهی است که بدیع بودن یک تحرک نظامی را باید در تدبیر خلاق و اقدامات متفکرانه فرماندهان و روحیه سترگ و شجاع رزمندگانش جستجو کرد که به عنوان نمونه می توان به اقدامات تیم های شناسایی و تلا شهای عملیاتی آن ها برای کسب اطلاعات از وضعیت زمین، منطقه نبرد و دشمن در منطقه عملیاتی هورالعظیم اشاره کرد. نیروهایی که بی باکانانه به مناطق پرخطر می رفتند تا از نحوه آرایش یگان های دشمن و تدابیر تاکتیکی فرماندهان آ نها، اطلاعات لازم و ضروری را جمع آوری کنند.
در این نوشتار سعی شده نمایی از اقدامات عملیاتی تی مهای اطلاعاتی خودی ارائه شود که با تلاش فراوان و حتی با نثار جانشان اطلاعات مفیدی را از دشمن از قبیل استحکامات و موانع، نگرش فرماندهان عراقی به حضور رزمندگان در منطقه عملیاتی، تاکتیک نبرد پدافندی عراق، اقدامات تاکتیکی و مراتب هوشیاری عراق در آستانه عملیات و نقاط قوت و ضعف عراق، کسب کرده اند.
The Iraqi imposed war against Iran which lasted eight years and the management of this war is full of instructive
and surprising events in terms of social, political, economic and especially military aspects. Every of
these events can be an important subject for research and the analysis of them creates a valuable experience.
In the turbulent period of the war and in terms of military, the Operation Kheibar was one of these events; a
novel operation which was planned and implemented after 36 months of the war and after executing thirteen
major and limited offensives by Iran
Obviously, the innovative of a military movement should be sought in the creative devise and the thoughtful acts
of the commanders and also in the bravery and great courage of the combatants. In this regard, we can point
to the measures of the friendly reconnaissance teams and their operational attempts to gather the necessary
intelligence about the status of the operational area and the enemy situation in the Hoor-al-Hoveizeh region
as an example. The reconnaissance forces dispatched to the high risk areas bravely to collect the necessary
information about the way of deployment of the enemy units and the tactical measures of the Iraqi commanders.
Thus, in this article we have attempted to show a scene of the operational measures of the friendly reconnaissance
teams. They did their best and sometimes achieved martyrdom to collect the valuable information about
the enemy; the information including the Iraqi commanders attitudes about the presence of the Iranian combatants
in the operational area, the Iraqi defensive tactics, fortifications, and barriers, the Iraqi tactical measures
and the level of alertness among the Iraqi forces on the eve of the operation, as well as the Iraqi strengths and
weak points.
خلاصه ماشینی:
البته در این فرآیند اظهارات برخی فرماندهان اسیر و پناهندگان عراقی از اقدام و تحرکات واحدهای رزمی عراق در بخشهای مختلف جبهههای جنوب، نشان دهنده بررسی و تحلیل درست فرمانده کل سپاه از غافلگیر بودن دشمن بود؛ زیرا فرماندهان عراقی هیچگاه تصور نمیکردند که ایران منطقه هورالعظیم را به عنوان یک منطقه عملیاتی و درگیری جدی با آنها برگزیند و نهایت خطری که احتمال میدادند این بود که ایران از هور به عنوان یک محور فرعی در تک اصلی به خشکی منطقه چزابه و شیب و یا طلائیه استفاده کند و حتی گاهی در بررسیهایشان به این موضوع اشاره داشتند که ارتشهای کلاسیک هیچ علاقهای به جنگ در هور ندارند؛ زیرا جنگیدن در اینگونه مناطق به پشتیبانی قوی لجستیکی و کمکهای فراوان کشورهای خارجی نیاز دارد.
از جمله: - رزم شبانه - جمعآوری اطلاعات - هدف قرار دادن مکانهای مهم نظیر قرارگاهها، توپخانهها، خطوط اول، ارتفاعات، دژبانیها و نیروهای احتیاط - طرح ریزی خوب به سمت هدف - گشودن معابر و شکافهایی در میادین مین - احداث سریع خاکریزها و جادهها - حفظ دور تک در چندین مرحله با به کارگیری نیروی انسانی - به کارگیری موشکهای ضد تانک - توانایی رزم در کلیه مناطق و شرایط جوی - فریب تاکتیکی - قدرت مانور با سلاحها - توانایی استتار و مخفی کردن نیروها - تأثیر عوامل مذهبی بر روحیه نیروها - انجام عملیات نفوذی و ظاهر شدن پشت نیروها - شایستگی در فرماندهی مشترک فرماندهی سپاه سوم و نیز فرماندهی لشکر26 پیاده – تاکتیکی، هر کدام برای مقابله با نقاط قوت رزمندگان راههای مختلفی را مورد تدبیر قرار داده و آن را به یگانهای تحت امر خود ارسال داشتند.