چکیده:
در رلستای بهبود تامین مالی پروژههای نفتی، با تصویب قانون برنامه پنجم توسعه و قانون بودجه سال 90، وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران مجاز شدند برای تامین مالی و سرمایهگذاری در پروژههای بالادستی صنعت نفت از انتشار صکوک استفاده کنند. برای به کار گیری بهتر این مجوزها نیاز به بررسی دقیقتر آن است تا انتخاب مناسبترین انواع صکوک رخ بدهد و بیشترین کارایی و اثر بخشی را داشته باشد. در این مقاله تلاش کردهایم با یک بررسی تطبیقی میان ویژگیهای هر یک از صکوک با ویژگیهای سرمایهگذاری در هر یک از زیر بخشهای نفت، سازگارترین صکوک شناسایی و معرفی شوند. بر پایه یافتههای این بررسی برای تامین مالی صنعت نفت در سرمایهگذاریهای بالادستی صکوک اجاره، استصناع و مشارکت بیشترین قابلیت کاربرد را دارند.
For improvement of financing oil projects, after amending of the Fifth Development Plan and the Budget Law for year 1390, the Ministry of Petroleum and National Iranian Oil Company were permitted for financing and investing in projects upstream use from Sukuk. This permits for better use, need to select the most efficient and effective and most appropriate types of Sukuk. For this aim, did comparative study of the features of each of Sukuk with investment properties characteristics in each of the sectors of oil, and examined compatible Sukuk. Based on the findings of this study, to investments financing in upstream oil industry in sukuk rent (Ijareh), Istisnachr('39')a and participation (Mosharekat) are most applicable.
خلاصه ماشینی:
برخي از آنها به جنبه هاي بازارهاي مالي و مالياتي و حسابداري اشاره کردهانـد کـه از نمونـه آنهـا مـي تـوان بـه بررسي هاي سروش و صادقي (١٣٨٦:١٥٧) در باره مديريت ريسک اوراق بهـادار اجـاره (صـکوک اجاره)، پيره (١٣٨٧:٣٠١) با عنوان اوراق قرضه اسلامي ؛ الگوهاي ساختاربندي، انتشار و سـرمايه گـذاري در صـکوک، سـعيدي و سـروش (١٣٨٨:٣٣) دربـاره ابعـاد حسـابداري و ماليـاتي اوراق (صکوک) اجاره در ايران، نظرپـور و ابراهيمـي (١٣٨٨:٦٣) در زمينـه طراحـي صـندوق سـرمايه گذاري مشترک اسلامي در بازار سـرمايه ، نظرپـور و خزائـي (١٣٨٩:٣) در بـاره پوشـش ريسـک صکوک استصناع در بازار بورس اوراق بهادار و بررسـي هـاي مشـابه شـهرآبادي (١٣٨٦)، دولتـي (١٣٨٧) و گلستاني (١٣٨٩ و مانند اينها اشاره کرد.
ابراهيمي (١٣٨٩:٣٦٧) نقش صکوک در تامين مالي پروژه ها و تاملي بر قوانين و مقـررات حاکم بر آن را بررسي کرده است ، موسويان و الهي (١٣٨٩:٨٩) امکان سنجي فقهي تشکيل بازار بين بانکي در بانکداري اسلامي را بررسي کردهاند، صالح آبادي و سـياح و نجفـي (١٣٩٠:٩) بـه تبيين فقهي و ارائه الگـوي تکنيکـي - بازاريـابي در طراحـي و راه انـدازي اوراق اجـاره در ايـران پرداخته اند، موسويان و سرو ( ١٣٩٠:٢٩) انتشار اوراق مشارکت در ايران را آسيب شناسي فقهي ، اقتصادي و مالي کردهاند، موسويان و شيرمردي احمدآباد (١٣٩٠:١٤٥) به شناسايي ، طبقه بندي و اولويت بندي ريسک هاي اوراق بهادار مضاربه با تاکيد بر فقه اماميه با رويکرد مدلسازي تصميم گيري چند معياره پرداخته اند.