چکیده:
بازار از نهادهای اصلی نظام اقتصادی اسلام میباشد که در آن داد و ستد انجام میپذیرد. می توان وجود اخلاق اسلامی که عامل اصلی رسیدن به مواردی چون آزادی ورود و خروج، وجود اطلاعات روشن، عدم وجود سازش (تبانی) برای افزایش قیمتها و سود، عدم وجود انحصار می باشد را از ویژگی های بارز یک بازار اسلامی دانست. بخش کسب و کار و بازرگانی در اقتصاد اسلامی که در محیط بازار صورت میگیرد از ملاحظات و ملازمات اخلاقی بخصوصی برخوردار است و به این دلیل اسلام برای هر یک از معاملات حد و مرزی مشخص کرده که به عنوان قواعد و منهیات از آنها یاد می شود که یکی از آنها نفی احتکار است. بر اساس این قاعده انجام هر گونه معامله که منجر به خطری شود که ناشی از عدم اطلاعات روشن و سبب آن خطر اخلاقی باشد که بر قیمت ها و در نتیجه بر عرضه و تقاضای کالای مورد معامله تاثیر گذارد و احتمال بروز زیان وجود داشته باشد، ممنوع شده است. در این مطالعه با استفاده از کاربرد نظریه بازی ها رابطه بین خریدار و فروشنده را به هنگام احتکار، که از مسائل مهم اقتصاد اسلامی است، مورد تحلیل قرار می دهیم. برای این بررسی یک معامله فرضی در قالب یک بازی با اطلاعات نامتقارن را بررسی می کنیم. به عنوان نتیجه می توان دریافت که بی توجهی به این موضوع مهم در جامعه که ناشی از مخاطرات اخلاقی است موجب هزینه های اضافی برای افراد و کاهش مطلوبیت کل جامعه می شود. با رفع مشکل اطلاعات ناقص و روشن کردن آن احتمال بروز معاملاتی که در آن احتکار باشد، کاهش می یابد.
Abstract Islamic economic system, considers market as one of the main institutions where transactions are carried out. The freedom of entry and exit, the existence of clear information, lack of compromise (conspiracy) in price and profit increase, the lack of monopoly, and ultimately the existence of morality which is the main factor in achieving the above-mentioned characteristics are the most important features of an Islamic market. Islam has defined some limits for each of the transactions, referred to as rules, one of them is the denial of hoarding. According to this rule, any transaction which leads to a risk caused by the lack of clear information and causes moral hazard that affects the prices and thus the supply and demand for traded goods and risk of loss has been banned. In this study, using the application of game theory, the relationship between buyer and seller while hoarding, which is one of the important issues in Islamic economics is analyzed and the main purpose of the study is the unlawfulness of the type of transaction in Islam using game theory. For this analysis, we investigate a hypothetical transaction in the form of a game with asymmetric information. It can be concluded that the lack of attention to this important issue in society which is due to the moral hazard causes additional costs for individuals and reduces society utility as a whole. By solving the problem of incomplete information and clearing it, the probability of transactions with hoarding is reduced.
خلاصه ماشینی:
بخش کسب و کار و بازرگاني در اقتصاد اسلامي که در محيط بازار صورت مي گيرد از ملاحظات و ملازمات اخلاقي بخصوصـي برخوردار است و به اين دليل اسلام براي هر يک از معاملات حد و مرزي مشخص کـرده کـه بـه عنـوان قواعد و منهيات از آنها ياد مي شود که يکي از آنها نفي احتکار است .
بر اساس اين قاعده انجام هر گونـه معامله که منجر به خطري شود که ناشي از عدم اطلاعات روشن و سبب آن خطر اخلاقي باشـد کـه بـر قيمت ها و در نتيجه بر عرضه و تقاضاي کالاي مورد معامله تـأثير گـذارد و احتمـال بـروز زيـان وجـود داشته باشد، ممنوع شده است .
پس اين حالت بدتري حالت است چون خريدار با وجود صرف هزينه C (منجربـه زيـان شـده) پيشنهاد فروشنده را رد مي کند پس داريم : πs= 0 ub= (1 − P)u, پيامدهاي انتظاري بازيکنان را در جدول زير مي نويسيم : (رجوع شود به تصویر صفحه ) نمودار بازي علامت دهي را به جدول پيامدهاي بازيکنان تبديل کنيم و از جدول، کـه يـک استراتژي ترکيبي است ، تعادل نش را به دست آوريم .
در نظريه بازي هاي با اطلاعات نامتقارن راه هايي براي رهايي از مشکل اطلاعـات نامتقـارن وجود دارد که با به کار بردن اين روش ها مي توان تا حدي مشکلات به وجود آمـده کـه سـبب بروز احتکار مي شود را برطرف کرد.