چکیده:
بیمه در عصر حاضر نقش و اهمیت والایی در تامین مالی، تجارت و صنعت به عهده دارد. شرکت و نهاد 7تکافل با همان اهداف شرکت بیمه، یعنی به منظور پوشش خسارتها و خطرهای احتمالی در آینده طراحی شده است. صنعتبیمهاسلامی به منظور دوری از شبهات موجود در بیمه متعارف از منظر فقه اهل تسنن الگوی تکافل را مطرح کرده است که هم در کشورهای اسلامی و هم غیر اسلامی مورد استقبال قرار گرفته است. با وجود اینکه فقهای شیعه بیمه متعارف را شرعی میدانند، اما استفاده از الگوی تکافل باعث افزایش ظرفیت بازار بیمه میشود. مقاله پیش رو به بررسی تکافل، تفاوتهای آن با بیمه متعارف، چشم انداز و چالشهای پیش روی صنعت تکافل میپردازد. مقاله در جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانهای استفاده کرده و به لحاظ روش از نوع توصیفی تحلیلی بوده و به لحاظ هدف از نوع ترویجی و توسعهای است. نتایج نشان میدهد که صنعت تکافل ویژگیهایی دارد که این صنعت را از صنعت بیمه متعارف متمایز میکند. عملیات تکافل نسبت به بیمه متعارف از شفافیت مالی بیشتری برخوردار است. بعلاوه برخلاف بیمه رایج، تکافل شوندگان در مازاد پذیره نویسی و سود حاصل از سرمایه گذاری سهیم هستند و از این جهت به عدالت نزدیک تر است. برای توسعه صنعت تکافل علاوه بر آگاهی مشتریان و توسعه محصولات، همگن سازی و استاندارد سازی الگوهای تجاری و مقررات حائز اهمیت است.
Today,insurance is an essential part of the financial system in each country. In the capital market, insurance companies are of important institutions that, along with other financial institutions contribute to the resource allocation. Insurance and Takaful companies play significant role in covering the risks of economic activities and are of the most important institutions for economic growth flourishing. Islamic insurance industry, in order to avoid some problems of conventional insurance from Sunni jurisprudence perspective, has suggested Takaful model that has received more tendency in both Muslim and non-Muslim countries. Although conventional insurance is legal from Shichr('39')a jurisprudence, but using of Takaful increases the capacity of the insurance market. This article tries to introduce Takaful and investigate its differences with the conventional insurance, and its challenges via descriptive-analytical method. The results show that Takaful industry has distinct characteristics from conventional insurance. Takaful financial operations are more transparent than conventional insurance. In Takaful customers (insured) have a share in underwriting surplus and profit from investment and therefore closer to justice. Takaful, homogenization and standardization of business models and regulations are important for developing Takaful industry. Reducing costs and encouraging investors require strengthening the secondary market for Takaful.
خلاصه ماشینی:
زيرا ميتواند به برقراري تعاملات اقتصادي بيشتر، اعم از بيمه اي و غير بيمه اي با ديگر کشـورها و بـه ويـژه کشـورهاي مسـلمان و بـالاخص کشورهاي حوزه خليج فارس بينجامد که دستاوردهاي آن براي کشور مـا، افـزايش سـطح تعـاملات اقتصادي بين المللي است که از کارايي نسبي برخوردار هستند و در اختيارگرفتن بخشي از اين بازار بين المللي رو به گسترش و همچنين بهره مند شدن از شرکت هاي تکافل اتکايي موجود و کاسـتن از ميزان وابستگي به شرکت هاي بيمه اتکايي بين المللي است که گاهي برخوردهاي سياسـي را در تعامل با ما در دستور کار خود قرار مي دهند ، به عبارت ديگر، تاسيس شرکت هاي تکافل و تکافـل اتکايي به افزايش تعاملات اقتصادي، رونق اقتصاد داخلي، تحکيم روابط سياسي و تضعيف وابسـتگي به کشورهاي غير اسلامي خواهد انجاميد ( توحيدي نيا، ١٣٨٧، ص ١١٤).
عسگري و اسمعيلي گيوي (١٣٨٧) در مقاله اي با عنوان «صنعت تکافل ،ويژگي ها فرصت هـا و چالش هاي پيش رو»به تشريح سازوکارها و وضعيت فعلي شرکت هـاي تکافـل خـانواده در جهـان پرداخته و نتيجه گرفته اند که صنعت بيمه اسلامي با توجه به ويژگي هاي منحصر بـه فـردش ،بـه عنوان صنعتي پرسود در حال رشد و فراگير شدن است .
قاليباف اصل و همکاران (١٣٩٠) در مقاله اي با عنوان «صکوک وکالـت بيمـه اي بـراي پوشـش ريسک حوادث فاجعه آميز» به وجود آمدن يکسري از حوادث فاجعه آميز و خسارت هـاي سـنگين باعث افزايش ارزش دارايي ها در مناطق حادثه خيز مي شودو بيمه اتکايي ظرفيت پوشش تمام اين ريسک را ندارد در نتيجه بحث ظرفيت بازارهاي سرمايه و انتقال سهمي از ريسک بيمه اي بـه ايـن بازار از طريق انتشار اوراق بهادار مطرح مي شود،اين اوراق در دنيا بر پايه اوراق قرضه اسـت کـه بـه علت ربوي بودنشان در ايران قابل انتشار نيست و براساس تحقيق هايبه عمل آمده صـکوک وکالـت بيمه اي براي اجرايي شدن ساختار اوراق حوادث فاجعه آميز در ايران پيشنهاد شده است .