چکیده:
سیستم پولی و بانکی در اقتصاد هر جامعهای مانند رگهای بدن، نقش حیاتی در جریان درست و مورد نیاز پول در اقتصاد دارد. از اینرو در علم اقتصاد و همچنین در دین اسلام توجه ویژه به این بخش شده است. اهداف سیستم پولی و بانکی اسلام را میتوان در متون اصلی و چارچوب مدیریت اجتماعی این دین جستجو کرد. در این مقاله ابتدا، اهداف مهم بانکداری اسلامی از متون موثق دینی و همچنین نتایج پژوهشهای پیشین استخراج گردیدهاست. در مرحله بعدی شاخصهای قابل اندازهگیری که در سطح بینالمللی منتشر میشود، برای این اهداف معرفی شده است. بعد از مشخص شدن شاخصهای بانکداری اسلامی، به بررسی وضعیت آنها در ایران پرداخت شده و همچنین با سایر کشورهای اسلامی منتخب مقایسه شده است. این بررسی نشان میدهد که متأسفانه کشورهای اسلامی با اهداف مطرح شده در سیستم پولی جامعه اسلامی (مانند سهولت دسترسی به وام، دسترسی به خدمات مالی، نرخ بهره بانکی و غیره) فاصله زیادی دارند و حتی وضعیت به مراتب بدتری نسبت به کشورهای غیراسلامی دارند. متاسفانه بر پایه شاخصهای بررسی شده، کشور ایران در مقایسه با سایر کشورهای اسلامی وضعیت بدتری دارد و این نیازمند بررسی و علتیابی دقیق موضوع است که در پایان به واکاوی دلایل اصلی ضعف در این شاخصها پرداخته شده است. وجود رانتها و فساد، تورم، ضعف بخش مولد اقتصاد و عدم شفافیت در اقتصاد از جمله این دلایل است.
Monetary and banking system in the economy of any society, like the vessels of the body, plays a vital role in the proper and needed money in the economy. Thus, in economics and in the religion of Islam, pays special attention to this sector. The objectives of the monetary and banking system can be traced in the original texts of Islam and social management framework. In the present study, the main goals of Islamic banking have been extracted from authoritative religious texts and results of previous research. In the next phase, the measurable indicators which will be published at the international level, for these purposes has been introduced. After determining the indicators of Islamic banking, we check their status in Iran as well as with other Islamic countries elected were compared. The survey shows that unfortunately the Muslim countries monetary system with the goals outlined in the Muslim community (such as ease of access to loans, access to financial services, rates, etc.) are far and the situation is far worse even than their non-Muslim countries. Sadly, according to the indicators that has been studied, Iran is worse in comparison with other Islamic countries and it needs to the necessity of precise reason that in the end tries to explain the weakness in these indicators is discussed. Rent and corruption, inflation and the weakness of the productive sector of the economy and lack of transparency in the economy, including the reasons.
خلاصه ماشینی:
بانکهاي اسلامي نيز مانند ديگر واسـطه هـاي مـالي بـا تخصيص پس اندازهاي سرمايه گذاران و ارائه خدمات مالي به گيرنـدگان تسـهيلات بـه کسـب سـود مي پردازند و به جاي دريافت نرخ ثابت از وام گيرندگان، به تناسب قراردادهاي واقعي در سود و زيان معامله هاي تجاري با سرمايه گذاران شريک مي شوند و سهم سودشـان را بـا سـرمايه گـذاراني کـه در بانک سپردهگذاري کردهاند، تقسيم مي کنند.
موسويان و ابراهيمي (١٣٩٢) در تحقيق خود با بررسي متون ديني به ويژه قرآن کريم ، سـنت و قانون عمليات بانکداري بدون ربا و سياست هاي کلي برنامه پنجم توسعه ابتدا به اسـتخراج اصـول و معيارهاي ناظر بر مباحث بانکداري اسلامي همت گماشته و سپس به استخراج شـاخص هـاي کمـي جهت سنجش انطباق عملکرد نظام بانکي ايران با اصول و موازين شرعي بدست آمـده پرداختـه انـد.
چرا که بين کارآيي بازارهـاي مـالي و عملکـرد مطلـوب نظـام بانکي رابطه تنگاتنگي وجود دارد و تلاش اين تحقيـق پـرداختن بـه نقـش ايـن عامـل در عملکـرد بانکهاي اسلامي در کشورهاي منتخب اسلامي مي باشد که براي تحقـق ايـن امـر از شـاخص هـاي موجود استفاده شده است .
1-bashir ٢- بانکهايي که متعلق به يک کشورند اما خارج از آن کشور فعاليت مي کنند 3- bader 4- yudistira 5-sma11-to-medium روش بررسي در اين قسمت با بررسي متون ديني به ويژه قرآن و سنت و قـانون عمليـات بـانکي بـدون ربـا و بـا بررسي سياست هاي کلي برنامه پنجم توسعه کشور ايران، ابلاغي از سوي مقام معظم رهبري، اصـول و معيارهاي ناظر به مباحث بانکداري اسلامي استخراج مي شود.