چکیده:
در دنیای معاصر با پیشرفتهای شگرف علمی و فناوری، روند جهانی شدن و برخی عوارض رشد بالای صنعتی و فراصنعتی قدرتهای نوظهور اقتصادی که نزدیک نیمی از جمعیت جهان را در خود جای دادهاند و گرم شدن زمین، رشد مهاجران قانونی و غیر قانونی، چندی است که طراحی و اجرای برنامههای توسعه را بیش از پیش ضروری ساخته است.
اگرچه ایران از کشورهایی است که برنامه ریزی را به فاصله کمی نسبت به کشورهای دیگر شروع کرده و در سال 1316 دولت، یک کمیسیون دائمی برای تهیه برنامه افزایش ظرفیت تولیدی کشور تشکیل داده و از تدوین اولین برنامه توسعه در کشور، نزدیک به 70 سال میگذرد، هنوز جزو کشورهای درحال توسعه هستیم و به ویژه چون در زمره کشورهای درحال توسعه و نیز کشور دارای منابع از نوع تک پایهای هستیم، برنامه ریزی ضرورت مییابد.
در مقاله حاضر، 5 برنامه توسعه کشور بعد از پیروزی انقلاب اسلامی که اجرای آنها تصویب شده، به صورت بسیار کوتاه مرور و با قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی با معیار ارزشهای محوری و روح حاکم بر آموزههای اقتصادی اسلام به صورت تحلیل محتوا مقایسه میگردد.
این مقاله، با استفاده از دادههای کتابخانهای و اسنادی و به روش توصیفی- تحلیلی و مقایسهای و تحلیل محتوا نگارش یافته و در پایان مقاله، پیشنهاداتی ارائه شده است.
In the contemporary world with tremendous scientific and technological advances, globalization and economic effects of high-growth industrial and postindustrial emerging powers, which account for nearly half the worldchr('39')s population, and global warming, the growth of legal and illegal immigrants, the designing and implementing development plans have been made increasingly necessary.
About 70 years have passed since the formulation of the first development plan in Iran, but Iran is still underdeveloped. Particularly, since Iran belongs to developing countries as well as single-product and resource-rich countries, planning is necessary.
In this paper, five post-Islamic Revolution development plans that their implementation was approved, are reviewed briefly. The sixth plan of the Islamic Republic is compared to criteria of the core values and essence of the teachings of Islamic economics by content analysis.
This paper uses documentary-library data, comparative descriptive-analytical methodology and content analysis, and provides suggestions at the end of the article
خلاصه ماشینی:
مروري بر برنامه هاي توسعه کشور با تأکيد بر برنامه ششم و مقايسه آنها با معيار برخي شاخص هاي مرتبط با اقتصاد اسلامي ۱ سيد محمد حسن مصطفوي تاريخ دريافت :٩٥/٨/١ تاريخ پذيرش :٩٥/٨/٢٥ چکيده در دنياي معاصر با پيشرفت هاي شگرف علمي و فناوري ، رونـد جهـاني شـدن و برخـي عـوارض رشـد بـالاي صنعتي و فراصنعتي قدرت هاي نوظهور اقتصادي که نزديک نيمي از جمعيت جهان را در خود جاي داده اند و گرم شدن زمين ، رشد مهاجران قانوني و غير قانوني ، چندي است که طراحي و اجراي برنامـه هـاي توسـعه را بيش از پيش ضروري ساخته است .
ا. ايـران ، نگارش يافته و از نظر روش جمع آوري اطلاعات ، با استفاده از داده هاي کتابخانه اي و اسنادي تدوين ، و پس از مقدمه ، فصول زير ارائه شده است : سابقه برنامه ريزي در ايران ، و برنامه هاي پيش از انقلاب ؛ برنامه هاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي ؛ برنامه ششم و نقد آن ؛ تعداد واژه هاي برنامه ها وملاحظات آن ؛ تحليل محتواي برنامه هاي توسعه پس از انقلاب با معيار برخي شاخص هـاي مـرتبط بـا اقتصـاد اسلامي ؛ سخن پاياني و پيشنهادات .
(رجوع شود به تصویر صفحه ) مأخذ: بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران آنچه در ارتباط با اين شاخص ها اهميت دارد و براي شرايط امروز ايران مي توانـد از دل مقايسـه عملکرد نظام ملي در دو برنامه توسعه متاخر، شفافيت بخش باشد، اين است که در گـزارش منتشـر شده مرکز پژوهش هاي مجلس در مهر۱۳۹۲آمده است : در دوره منطبق بـا برنامـه چهـارم ۱بـه طـور ۲ متوسط براي دستيابي به هريک واحد رشد اقتصادي ، پنج برابر بيشتر از دوره منطبق با برنامه سوم دلار از درآمدهاي منابع نفتي هزينه شده است ؛ يعني در اين دوره ، بي سـابقه تـرين سـطوح فسـاد و ناکارآمدي را تجربه کرده ايم .