چکیده:
هوشنگ مرادی کرمانی از جمله نویسندگان نامآشنا و صاحبسبک معاصر ایران است که در باروری و شکوفایی ادبیات نوین کودک و نوجوان کشورمان، تلاشی ستودنی و تأثیری ژرف داشته و آثار فراوان و کمنظیری برای کودکان و نوجوانان پدید آوردهاست. این نویسنده در بیشتر نوشتههای خود، به ترسیم دنیای کودکان و نوجوانان و مسائل و مشکلات و دغدغههای مختلف آنان در زندگی پرداختهاست. در این مقاله که با روشی توصیفی- تحلیلی و بهرهگیری از منابع کتابخانهای صورت گرفته، ضمن ارائۀ زندگینامۀ مختصری از هوشنگ مرادی کرمانی، با نگاهی فراگیر آثار ارزشمند این نویسندۀ عرصۀ ادبیات کودک و نوجوان ایران، بررسی و معرفی شدهاست. دستاورد پژوهش نشان میدهد که مرادی کرمانی در طی پنج دهه نویسندگی و فعالیت ادبی خود، 8 مجموعهداستان، 10 رمان، 1 زندگینامۀ خودنوشت، 3 نمایشنامه، 3 فیلمنامه و 3 پیام ادبی آفریدهاست. بیشتر این آثار به زبانهای گوناگون همچون آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، عربی، چینی و... ترجمه و برندۀ جوایز متعدد و مختلف داخلی و بینالمللی شدهاند و نیز فیلمهای سینمایی، تلویزیونی و پویانمایی بسیاری بر اساس آنها ساختهشدهاست. آثار مرادی کرمانی از نظر تناسب با گروههای سنی مختلف کودک و نوجوان، بهترتیب مناسب گروههای سنی 'د'، 'هـ'، 'ج' و 'ب' است و حتی بزرگسالان هم میتوانند مخاطب پارهای از نوشتههای وی باشند. از میان آثار مرادی کرمانی، 'قصههای مجید' به سبب پخش از رادیو و تلویزیون و انتشار چندین باره در قالب کتاب، شناختهشدهترین اثر کودک و نوجوان در ایران و 'خمره'، با بیشترین بازگردانی و جایزۀ بینالمللی، معروفترین اثر ایرانی کودک و نوجوان، در جهان است.
Houshang Moradi Kermani is a well-known writer and stylist in Iran who has had a profound effect on flourishing modern juvenile literature producing an abundant of unique works. Indeed, he tries to depict juvenile world, their issues and concerns in life. The current study, which is a kind of descriptive-analytic ones applying library sources, aims to both present a brief biography of this writer and investigate his works in juvenile literature comprehensively. The findings reveal that he has produced 8 story collections, 10 novels, 1 autobiography, 3 plays, 3 scenarios, and 3 literary messages during his five decades of writing and literary activity. Most of these works are translated into different languages including German, English, French, Arabic, Chinese, etc. winning various national and international rewards. Besides, there are various movies, TV series, and animations produced based on his scenarios. In terms of different age range for juveniles, his works are appropriate for age groups “D”, “H”, “G” and “B” respectively. Moreover, adults can sometimes be the audience of his works. “Majid Stories” is the most well-known work in juvenile literature due to being broadcasted on TV and radio and published several times as books. Having the highest number of translation versions and winning international rewards, “khomre” is the wolrd’s most famous Iranian work in juvenile literature.
خلاصه ماشینی:
این اثر که مناسب گروه سنی «د» معرفی شده، مجموعۀ دو داستان بهنامهای «نِمِکُو» و «رضُو، اسدُو، خجیجه» است و به زبانهای انگلیسی، روسی و کرهای (در کشور کرۀ جنوبی) ترجمه شده و همچنین برای نویسنده موفقیتهایی همچون؛ کتاب برگزیدۀ شورای کتاب کودک در سال 1359، دیپلم افتخار دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان و رئیس هیأت داوران جایزۀ جهانی هانس کریستین آندرسن در سال 1980 و کتاب منتخب کریاما پاسیفیک ریم در سال 2000 (دانشگاه سانفرانسیکو)، به همراه داشتهاست (مرادی کرمانی، 1396 ب: 3- 4).
از میان داستانهای این کتاب، داستان «چمکه» که در سال 1361 (تهران: کتاب سحاب) بهتنهایی منتشر و ویژۀ گروههای سنی «ب» و «ج» معرفی شده، لوح تقدیر شورای کتاب کودک را در سال 1363 به دست آورده، و به زبان آلمانی ترجمه شدهاست (سالاری و کاشفی خوانساری، 1379: 17؛ مرادی کرمانی، 1396 د: 86)؛ همچنین فیلمی سینمایی با عنوان «چکمه»، به کارگردانی «محمدعلی طالبی» بر اساس آن ساختهشده که موفق به حضور در بخش مسابقۀ بیش از یکصد جشنوارۀ بینالمللی شده و از این میان توانستهاست چندین جایزۀ بینالمللی و داخلی را به خود اختصاص دهد (لزگی و مرادعباسی، 1389: 90).
5. مهمان مامان «مهمان مامان» که در سال 1375 (تهران: نشر نی) منتشر شد، مانند دیگر آثار هوشنگ مرادی کرمانی، نظیر «قصههای مجید» و «شما که غریبه نیستید»، رگههای از طنز و نشانههایی از فقر را در خود دارد و در واقع، بازتابی از زندگی مردم پایین دست جامعه است (علوی و زینالی، 1393: 142).