چکیده:
یکی از موضوعاتی که بیشتر شهرهای جهان با آن دست به گریباناند، حوادث طبیعی است که به طور ناگهانی روی میدهند و موجب وارد آمدن خسارت به انسان و محیط میشوند،به عنوان مخاطرات طبیعی شناخته میشوند. این مخاطرات به دلیل ماهیت نامنتظَر بودن،در بیشتر موارد خسارت مالی و جانی بسیاری بر جای میگذارند. در بین مخاطرات طبیعی، زمینلرزهو زمین لغزش، از زمرهی ویرانکنندهترین مخاطرات به شمار میآیند. این مخاطرات در جوامع شهری به دلیلتمرکز بیشتر جمعیت، دارای شدت وقدرت آسیب رسانی بیشتری هستند. بنابراین شناسایی مناطقی که دارای آسیبپذیری بیشتری ازمخاطرات طبیعی هستند، میتواند در جهت برنامهریزی برای مقابله با کاهش اثرات این حوادثمؤثر باشد. پژوهش حاضر با هدف پهنهبندی آسیبپذیری مخاطرات طبیعی زمین لغزش و زمینلرزه پرداخته است. پژوهش کاربردیو روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. آمار و اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعاتکتابخانهای و دادههای سنجش از دور جمعآوری گردیده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که در پهنهبندی استان کرمانشاه نسبت به خطوط گسل و رودخانهها، ارتفاع نسبتاً بالا و شیب زیاد، قسمت های مرکزی استان دارای زمینهی سیل خیزی و آسیبپذیری در برابر مخاطره طبیعی زلزله را دارند که از مهمترین نقاط این محدوده، شهرستان کرمانشاه به عنوان مرکز استان است. روند مکانیابی و ایجاد شهرهای استان توجه به عواملی نظیر فاصله از خطوط گسل و نقاط زمین لغزش کمتر مدنظر قرار گرفتهاند و همین امر باعث ایجاد ناامنی و آسیب پذیر بیشتر در صورت بروز حوداث طبیعی می شود.
One of the accidents that occur suddenly and leads to damage to humans and the environment are known as natural hazards. These risks, due to their unexpected nature, in most cases cause a lot of financial and human losses. Among natural hazards, earthquakes and landslides are among the most devastating hazards. These hazards are more severe and harmful in urban communities due to greater population concentration. Therefore, identifying areas that are more vulnerable to natural hazards can be effective in planning to mitigate the effects of these events. The aim of this study is to zoning vulnerability to natural hazards of landslides and earthquakes. Applied research is practiced and its method is descriptive-analytical; the required statistics and information have been collected through library studies and remote sensing data. Findings show that in the zoning of Kermanshah province about fault lines and rivers, relatively high altitude and high slope, the central parts of the province have a high potential for flooding and vulnerability to natural earthquake risk.one of the most important parts of this area of Kermanshah city as the center of the province. For the process of location and building cities of the province, elements such as distance from fault lines and the spots of landslides are less considered. Therefore, this leads to insecurity and vulnerability while natural events take place.
خلاصه ماشینی:
یافته های تحقیق نشان میدهد که در پهنه بندی استان کرمانشاه نسبت به خطوط گسل و رودخانه ها، ارتفاع نسبتاً بالا و شیب زیاد، قسمت های مرکزی استان دارای زمینه ی سیل خیزی و آسیب - پذیری در برابر مخاطرات طبیعی زلزله را دارند که از مهم ترین نقاط این محدوده ، شهرستان کرمانشاه به عنوان مرکز استان است .
دانش ژئومورفولوژی مسأله ی تحلیل فضایی مخاطرات زمینی که در این تحقیق مشتمل بر مخاطراتی مانند زمین لرزه ، سیل و زمین لغزش است را مورد توجه قرار داده و به تبیین و ارزیابی پتانسیل مخاطره و درجه و میزان خطر پذیری انسان ساکن در این پهنه ها می پردازد (معتمدی نیا، ١٣٩٠).
بر همین اساس هدف اصلی مطالعه حاضر پهنه بندی و مشخص نمودن مناطق آسیب پذیر استان کرمانشاه در برابر مخاطره ژئومورفوژیکی (سیل و زلزله ) می باشد مبانی نظری پژوهش مخاطرات طبیعی مخاطرات بر اثر فرآیند رابطه ی انسان با محیط تعریف میشود، در غیر این صورت پدیده هایی که خطر مینامیم جزو رفتار معمولی و رایج طبیعت است .
بر اساس نقشه بدست آمده در شکل (٦) از پهنه بندی شاخص های تأثیر گذار در آسیب پذیری منطقه مورد مطالعه در برابر زلزله ، شهرستان هایی که فاصله ی کمتری با گسل های فعال دارند دارای پتانسیل بالایی جهت آسیب پذیری در برابر زلزله می باشند، منطقه موردمطالعه به دلیل کوهستانی بودن و شرایط اقلیمی و زمین شناسی جزو مناطق سیل خیز کشور است ؛ این موضوع سبب گردیده در محدوده ی استان کرمانشاه سالیانه سیلاب متعددی رخ دهد.