چکیده:
در دنیای امروز، معنویت و دینداری نقش مهمی در مواجه افراد با مشکلات روان شناختی دارد. نماز و به خصوص نماز جماعت که بر اجر و معنویت آن در منابع دینی تأکید شده است، یکی از فرایضی است که فرد با انجام آن با مسائل معنوی پیوند خورده و در نتیجه می تواند به سلامت دست یابد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر معنویت بر کیفیت و معناداری زندگی دانشجویان پسر ساکن در خوابگاه دانشگاه فردوسی مشهد است. برای انجام این پژوهش که در آن از روش علی- مقایسهای استفاده شده، تعداد60 نفر از دانشجویان که به مدت 6 ماه به صورت تقریبا متوالی در نماز جماعت شرکت میکردند با 30 نفر دیگر که تا به حال در نماز جماعت شرکت نکرده بودند، در متغیرهای سن، جنسیت، وضعیت تأهل، سلامت جسمی، رشته تحصیلی و میزان درآمد خانواده، همتا شدند. همچنین دقت شد که هیچ یک از آنان آموزش خاصی در زمینه متغیرهای وابسته ندیده باشند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و معناداری زندگی است. برای تجزیه و تحلیل دادهها در سطحی توصیفی، از آمارههای میانگین و انحراف استاندارد و در سطح استنباطی از آزمون t مستقل استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که کیفیت زندگی به همراه تمام زیر مولفههای آن (سلامت روانی، سلامت جسمی، سلامت محیط و روابط اجتماعی) در دانشجویانی که در نماز جماعت شرکت کرده اند، به طور معناداری بهتر از دانشجویان دیگر است؛ همچنین این دانشجویان در معناداری زندگی و زیر مولفه چارچوب، دارای ساختار فلسفی مشخصتری نسبت به دانشجویان دیگر بودند و در زیر مولفه تکمیل چارچوب، هیچ تفاوت معناداری بین دو گروه از دانشجویان مشاهده نشد. با توجه به نتایج بدست آمده میتوان گفت که معنویت و دینداری که در انجام فریضه نمازجماعت تجلی می یابد، در ایجاد روحیه سالم و نگرش هدفمند به زندگی نقش دارد.
خلاصه ماشینی:
نتايج پژوهش نشان داد که کيفيت زندگي به همراه تمام زير مولفه هاي آن (سلامت رواني، سلامت جسمي، سلامت محيط و روابط اجتماعي) در دانشجوياني که در نماز جماعت شرکت کرده اند، به طور معناداري بهتر از دانشجويان ديگر است ؛ همچنين اين دانشجويان در معناداري زندگي و زير مولفه چارچوب ، داراي ساختار فلسفي مشخص تري نسبت به دانشجويان ديگر بودند و در زير مولفه تکميل چارچوب ، هيچ تفاوت معناداري بين دو گروه از دانشجويان مشاهده نشد.
مطالعات متعدد نشان داده اند که دينداري و حضور در اجتماعات مذهبي نظير نماز جماعت سبب ساز سلامت رواني و جسماني و بهبود سطح کيفيت زندگي افراد و نگرش مثبت آنها به زندگي و معناداري زندگي خواهد شد (٩٨ و ٤٥)؛ بنابراين ضروري به نظر مي رسدکه مسايل بهداشت و جنبه هاي شناختي، عاطفي و رواني کيفيت زندگي اين قشر عظيم ، جدي تلقي شده و مورد رسيدگي قرار گيرد.
در همين راستا مي توان به نتايج همسوي تحقيق بيرشک و همکاران (١٣٨٠) و جمالي (١٣٨١) اشاره نمود که در اين تحقيقات نشان داده شده است نگرشها، باورها و اعتقادات مذهبي با اضطراب و افسردگي رابطه منفي و با سلامت روان ارتباط مثبت وجود دارد (٣ و ٤).
Cotton SP, Levine EG, Fitzpatrick CM, Dold KH, Targ E: Exploring the relationships among spiritual well-being, quality of life, and psychological adjustment in women with breast cancer.
Survey the relation between religious attitude, mental health and meaningfulness of life in Tehran universities.
Survey the mental health of students in Zanjan University of Medical Sciences.