چکیده:
این پژوهش با هدف بررسی روایتشناسی سکانسی از فیلم «اعتراض» کیمیایی با رویکرد پیکرهای به تحلیل انتقادی استعاره، بهدنبال دستیابی به شیوة مفهومسازی ذهن از موضوعات مهم بینارشتهای در حوزة زبانشناسی و روایتشناسی شناختی است. در این راستا، استعارهها اهمیت بسیاری در انتقال مفاهیم دارند. از طرفی سینما، بهعنوان یکی از ابزارهای مهم ارتباطی، با بهره جستن از استعاره به معناسازی میپردازد. مقالة حاضر با درنظر گرفتن روابط این مفاهیم و با اتکا به فیلم «اعتراض»، مفهومسازی از طریق استعارهها را تبیین میکند. این مقاله با رویکردی که در زبانشناسی شناختی به تحلیل استعاره در متون حوزههایی مانند سیاست، دین، اقتصاد و مطبوعات میپردازد، چگونگی فرایند مفهومسازی در روایت سینمایی را که تلفیقی از عناصر زبانی و غیرزبانی مانند صدا، موسیقی، حرکت و نور است، نقد و بررسی کرده و با استفاده از روش تحلیلانتقادیاستعاره، ترکیبی از زبانشناسی پیکرهای با تحلیل گفتمان انتقادی و زبانشناسی شناختی، به آشکارسازی ایدئولوژیهای مخفی و کارکردهای رتوریکی «اقناع» و «ارزیابی» استعاره در روایت فیلم پرداخته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که روایت فیلم و سکانس منتخب براساس استعارة غالب «امیرعلی باغبان است» شکل گرفتهاست. همچنین مشخص شد که این روش بهخوبی میتواند برای تحلیل، تفسیر و تبیین استعارة زبانی در روایت فیلم بهکار گرفته شود.
Explaining how mind manages to objectify and conceptualize different subjects is an important issue in cognitive linguistics and narratology. In this connection, metaphors play a remarkable role in conveying concepts. Thus, based on M. Kimiaei’s “Protest”, this paper tries to find out how conceptualization realizes in the narration of this film and what concepts play a key role. As a restult, the paper tries to answer the question that whether the approaches used in cognitive linguistics for analyzing metaphor in political, religious, econimic, and journalistic texts, can also be used to study the process of conceptualization in films. To do so, the paper uses Critical Metaphor Analysis as a research method. The results show that the sequence studied in this paper is based on the metaphor “Amiralie Is a Gardener.” It was also shown that this method can easily be applied to analyze, interpret, and explain usage of linguistic metaphor in films' narration.
خلاصه ماشینی:
اين مقاله با رويکردي که در زبان شناسي شناختي به تحليل استعاره در متون حوزه هايي مانند سياست ، دين ، اقتصاد و مطبوعات ميپردازد، چگونگي فرايند مفهوم سازي در روايت سينمايي را که تلفيقي از عناصر زباني و غيرزباني مانند صدا، موسيقي، حرکت و نور است ، نقد و بررسي کرده و با استفاده از روش تحليل انتقادي استعاره ، ترکيبي از زبان شناسي پيکره اي با تحليل گفتمان انتقادي و زبان شناسي شناختي، به آشکارسازي ايدئولوژيهاي مخفي و کارکردهاي رتوريکي «اقناع » و «ارزيابي» استعاره در روايت فيلم پرداخته است .
١. مقدمه يکي از مهم ترين دغدغه هاي روايت سينما مفهوم سازي ١ است ؛ آن چنان که مفاهيم براي مخاطب نه تنها باورپذير بلکه به گونه اي بازنمايي ميشوند که سينما، به عنوان اثري هنري که درضمن با بافت زباني سروکار دارد، ظرفي درنظر گرفته ميشود که هنرمند در آن معناهايي را براي مشاهده کننده انباشته ميکند تا او اين معناها را استخراج کند.
ابتدا در مرحلۀ توصيف ، با واژه هاي کليدي 85 برجسته و تنش معنايي موجود در پيکره که با هر سه معيار شناسايي زبان شناختي ، کاربردشناختي و شناختي استعاره مطابق است ، جملۀ استعاري «تشخيص » داده ميشود؛ سپس استعاره با ويژگي هاي کيفي که در نگاشت حوزة مبدأ موجب برانگيختن حوزة مقصد شده ، «تأييد» مي گردد؛ در مرحلۀ بعد، روابط عوامل کاربردشناختي و شناختي مؤثر بر انتخاب استعاره مورد «تفسير» قرار ميگيرد؛ و در بخش «تبيين »، روابط اجتماعي و فرهنگي مؤثر بر استعاره توضيح داده مي شود.