چکیده:
نقاشی قهوهخانهای در اواخر دورة قاجار براساس مضامین و روایتهای مذهبی، رزمی و بزمی با تأسی از ادبیات دینی و ملی شکل گرفت. در چنین عرصهای، راه برای جایگاه و مفهوم تازهای از بدن نیز گشوده میشود. از این رو در پژوهش حاضر، با هدف بهرهگیری از تن ـ روایت (تن کنشگری که به روایت تبدیل شده است) در رویکرد نشانهمعناشناسی روایی مکتب پاریس، به بررسی نوع کارکرد و تعریف تنهای روایی در نقاشی قهوهخانهای متأثر از مضامین مذهبی پرداخته شده است. تن ـ روایت در هر نظام گفتمانی روایی مبتنی بر اصل تقابلها میان دو تنِ کنشگر و شُوشگر است که همسو با مفهوم خود/ دیگری معنا تولید میکند. بدین ترتیب، مسئلة پژوهش نحوة مواجهه تنِ خود با تنِ دیگری در پیوستاری با عملکرد بدن در نقاشی روایی قهوهخانهای است؛ به این صورت که تن کنشگر در مواجهه با تن شُوشگر چه نوع تعامل و گفتمانی را برقرار میسازد و دربرابر هجوم تن شُوشگر چه عملکردی نشان میدهد. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است. مطابق الگوی نظری پژوهش، مفهوم تن در روایتهای مذهبی نقاشی قهوهخانهای بازنمودی از تقابل فرهنگ با «نَه ـ فرهنگ» است که امکان معناسازی متعددی را فراهم میکند. تن کنشگر (حضرت عباس) تن جمعی بهنمایندگی از کل کنشگران است که بهمثابة تن فرهنگی در مواجهه با تن شُوشگر در فرهنگ دیگری، مقاومت به خرج میدهد و درجهت صیانت هویت دینی ـ ملی، تن دیگری را طرد کرده، از آن دوری میگزیند.
In every aspect, Qajar painting opens up a new visual content to the Iranian art. In this period, art and painting changes in the facing of cultural, social and political events. One of the trends appeared in this historic era of painting known by painters' society as coffee house painting. The themes of coffee house painting depicts on the basis of religious, traditional narratives. In this way, that opens up a new context for position and concept of body in Qajar painting. Therefore, the purpose of this research is study the function of body-narration in coffee house painting. This article uses narrative discourse system based on School of Paris narrative semiotics. One of the most important topics in the field of narrative function is contrast. The structure of the contrast is among the the body of actant and anti-body of actant as function of the Self body and other body. Based on these descriptions, using the body-narration in narrative discourse approach, by specifying what factors cause function of body in the religious theme of coffee house painting. The study focuses on how the relation between is body-self and body-other, in other words, between the the body of actant and anti-body of actant.This have been answered by a descriptive-analytical method. In result, the body of actant (Hazrat Abbas) is object of cultural value and the body-collective as all the bodies of actant that defend religious-national identity.
خلاصه ماشینی:
بدين ترتيب ، مسئلۀ پژوهش نحوة مواجهه تن خود با تن ديگري در پيوستاري با عملکرد بدن در نقاشي روايي قهوه خانه اي است ؛ به اين صورت که تن کنشگر در مواجهه با تن شوشگر چه نوع تعامل و گفتماني را برقرار ميسازد و دربرابر هجوم تن شوشگر چه عملکردي نشان ميدهد.
پژوهش هاي صورت گرفته دربارة نقاشي قهوه خانه اي بيشتر بر جنبه هاي تاريخي، معرفي آثار و مقايسه با ژانرهاي ديگر نقاشي تمرکز کرده اند؛ از همين رو هدف اين پژوهش تحليل جايگاه بدن در نقاشي قهوه خانه اي است که با توجه به رابطۀ خود ـ ديگري و رويکرد نشانه معناشناسي ٤ روايي مکتب پاريس انجام ميشود.
علاوه بر اين ، در نظام گفتماني نشانه معناشناسي روايي، کارکرد کنشي گفتمان در پيوست با نقش شخصيت ها که ايجادکنندة تنش و تقابل هستند، ساختار اصلي روايت را شکل ميدهد؛ همان طور که احمدي به نقل از گرمس مينويسد: «شخصيت هاي يک روايت همه براساس الگوي کنش نقش خود را ايفا ميکنند و چنين الگويي که در سطح گسترة روايي شکل گرفته ، هميشه اين امکان را دارد که در هر روايتي تکرار شود» .
36 A Narrative Analysis of Body in Qajar Coffee House Painting with a Focus on the Relationship between Self and Other: The Battle of Karbala Sharareh Eftekhari Yekta 1, Mehdi Mohammad zadeh 2* 1.
Based on these descriptions, using the body-narration in narrative discourse approach, this investigation identifies the factors affecting the function of body in the religious themes of the coffee house paintings.