چکیده:
گروه ویژه اقدام مالی (FATF)، یکی از نهادهای مهم مالی جهان است که در ابتدا با هدف مبارزه با پولشویی از طریق تنظیم استانداردهای مالی و قانونگذارانه تأسیس شد و بعدها اهدافی همچون مبارزه با جرایم سازمانیافتۀ فراملی، مقابله با تأمین مالی تروریسم و اشاعۀ تسلیحات کشتار جمعی نیز به منظومه مأموریتهای این نهاد افزوده شد. بنمایۀ فعالیتهای گروه ویژه را چهل توصیۀ اصلی این نهاد تشکیل میدهد که متون تفسیری آنها نیز ضمیمۀ این توصیهها شده است. مبنای مشروعیت توصیههای گروه ویژه را برخی کنوانسیونها و قطعنامههای سازمان ملل تشکیل میدهد. این نهاد بهخصوص پس از بروز حملات تروریستی یازده سپتامبر، قدرت بیشتری پیدا کرد تا جایی که از آن بهعنوان یکی از مهمترین رژیمهای بینالمللی در حوزۀ مالی و بانکی یاد میشود. پرسش اساسی که در این زمینه مطرح میشود، جایگاه گروه ویژه اقدام مالی در نظام اقتصاد جهانی و سیاست بینالملل و همچنین الگوی رفتاری آن در قبال ایران است. در پاسخ به این پرسش، این فرضیه طرح گردیده که گروه ویژه اقدام مالی بخشی از رژیم بانکی و مالی بینالمللی است که با ارجاع به کنوانسیونهای بینالمللی و قطعنامههای سازمان ملل، ضمن کسب مشروعیت؛ حوزۀ اقتدار، اختیارات و اثرگذاری فراحاکمیتی خود را در عرصههای اقتصاد جهانی و سیاست بینالملل گسترش داده است. برای پرداختن به این مسئله، ابتدا به اسناد مهم بینالمللی در زمینۀ مبارزه با پولشویی که زمینهساز تشکیل گروه ویژه اقدام مالی بودهاند، اشاره شده است. در ادامه بررسی روندپژوهانهای از تحول تاریخی گروه ویژه انجام شده تا با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی به جایگاه گروه ویژه اقدام مالی در اقتصاد جهانی و سیاست بینالملل پرداخته شود. درنهایت نیز تحلیل جامعی از الگوی رفتاری گروه ویژه اقدام مالی در مواجهه با ایران در طول دو دهۀ اخیر بهعنوان مطالعۀ موردی ارائه شده است.
The Financial Action Task Force (FATF) was initially established to combat money laundering, and later objectives such as combating transnational organized crime, countering the financing of terrorism, and the proliferation of weapons of mass destruction were added to its mission. The activities of FATF are based on the 40 main recommendations of this institution, the interpretive texts of which are also attached to these recommendations. The basis for the legitimacy of the FATF recommendations is some UN conventions and resolutions. This institution gained more power, especially after the 9/11 terrorist attacks, to the point where it is considered one of the most important international regimes in the field of financial and banking standards. The main issue in this regard is the position of the FATF in the global economic system, international politics and also its behavior pattern towards Iran. In response to this question, it has been hypothesized that the FATF is part of the international banking and financial regime, which, by referring to international conventions and UN resolutions, has increased its international legitimacy and sought to It has expanded its supranational authority and influence in the fields of global economics and international politics. To address this question, we first examine the important international instruments in the field of combating money laundering that led to the formation of the FATF. Following is a trend study of the historical development of the FATF to use the descriptive-analytical method to examine the position of the Financial Action Task Force in the global economy and international politics. Finally, a comprehensive analysis of the FATF's exposure to Iran over the past two decades is presented.
خلاصه ماشینی:
ir چکيده گروه ويژه اقدام مالي (FATF)، يکي از نهادهاي مهم مالي جهان است که در ابتدا با هدف مبارزه با پول شويي از طريق تنظيم استانداردهاي مالي و قانونگذارانه تأسيس شد و بعدها اهدافي همچون مبارزه با جرايم سازمان يافتۀ فراملي، مقابله بـا تـأمين مـالي تروريسـم و اشاعۀ تسليحات کشتار جمعي نيز به منظومه مأموريت هاي اين نهاد افزوده شد.
در پاسـخ بـه ايـن پرسش ، اين فرضيه طرح گرديده که گروه ويژه اقدام مالي بخشي از رژيـم بـانکي و مـالي بين المللي است که با ارجاع به کنوانسيون هاي بين المللي و قطعنامه هـاي سـازمان ملـل ، ضمن کسب مشـروعيت ؛ حـوزٔە اقتـدار، اختيـارات و اثرگـذاري فراحـاکميتي خـود را در عرصه هاي اقتصاد جهاني و سياست بين الملل گسترش داده است .
١. تحول تاريخي گروه ويژه اقدام مالي در پرتو اسناد بين المللي مبـارزه بـا پول شويي (FATF) با استناد به هدف اوليه «مبارزه با پول شويي» در فرايند تأسـيس گـروه ويـژه اقـدام مالي، لازم است تا روندپژوهي تاريخي از برخي اسناد مهم بين المللي در اين زمينه ارائه گردد که مقدمه ساز تأسيس اين نهاد بوده اند.
از نظر حقـوقي «شـوراي امنيـت سـازمان ملـل » بالاترين رکن اين سازمان و مسئول حفظ امنيت بين الملل ، طي قطعنامه «١٦١٧» در سال ٢٠٠٥ گروه ويژه را به عنوان اصليترين تدوين کنندة استانداردهاي بـين المللـي مبارزه با پول شويي و تأمين مالي تروريسم به رسميت شناخته است .