چکیده:
با وزیدن نخستین نسیم انقلابهای جهانی از جمله انقلاب کبیر فرانسه، انقلاب صنعتی انگلستان، انقلاب 1917 روسیه و... روشنفکران و دوستداران ایران در داخل و خارج کشور به فکر جهانیسازی ایران و همگام کردن این مرز و بوم پرگهر با تحولات جهانی در همهی زمینهها از جمله اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، ادبی و... افتادند. در این مقاله دلایل جهانیشدن ادبیات (شعر) کلاسیک ایران مورد کنکاش قرار گرفته است. در ایران پیشینهی تاریخی آغاز «جهانیشدن شعر» دست کم به یکصد سال قبل و زمان انقلاب مشروطیت برمیگردد. در این دوره، شعر فارسی به عنوان هنر ملّی و تاریخی ما مثل سایر بخشهای جامعه، قدم در راه جهانیشدن میگذارد. جهانیشدن شعر ایران دلایل بسیار زیادی دارد که برخی از آنها همان دلایلی است که عامل پیدایش انقلاب مشروطیت ایران شد. از جمله دلایل جهانیشدن شعر کلاسیک ایران میتوان به موارد زیر اشاره کرد: تأثیر انقلاب مشروطه، مجاهدتهای روشنفکران داخلی و خارجی، تحصیلکردگان، شاعران و نویسندگان، تأثیر نوروز در جهانیشدن فرهنگ ایرانی، تبادل فرهنگی، رواج بازار نقد و نظریهپردازی، انقلاب ادبی نیما یوشیج و تأثیر روزنامه نگاری و ترجمه.
Along with the world revolutions such as the Great French Revolution, Briton Industrial Revolution, 1017 Russian Revolution, etc. Iranian intellectuals and Persian advocates inside and outside the borders tried to put steps toward globalization and world development in all fields of society, policy, economics, culture, literature, and so on. This essay seeks for the globalization reasons of Iranian classical literature (poems). The beginning of “globalized poems” in Iran goes back to at least 100 years ago to Persian Constitutional Revolution. In this period Persian poem as a national and historical art steps toward globalization. There are many reasons that caused globalization of Iranian classical poem; some of them were the same reasons led to Iranian Constitutional Revolution. Among the different reasons are the Constitutional Revolution impacts, intellectual efforts outside and inside the borders, educated people, poets and writers, presenting NowRuz to the world as an emblem of the Iranian culture in the globalization process, cultural exchanges, the spread of criticism and theory, Nima Yushij literature revolution, impacts of journalists and translators
خلاصه ماشینی:
از جمله دلايل جهاني شدن شعر کلاسيک ايـران مـي تـوان بـه مـوارد زيـر اشـاره کـرد: تـأثير انقـلاب مشـروطه ، مجاهـدتهـاي روشـنفکران داخلـي و خـارجي ، تحصيل کردگان ، شاعران و نويسندگان ، تأثير نوروز در جهاني شدن فرهنگ ايراني ، تبـادل فرهنگـي ، رواج بازار نقد و نظريه پردازي، انقلاب ادبي نيما يوشيج و تأثير روزنامه نگاري و ترجمه .
حقيقت آن است که جهاني شدن هرچند در ظاهر حکم بسط سـيطره ي فرهنـگ و تمـدن غربي را داشته اما به جهت تناقضات دروني اين تمدن با وجود گسترش فرهنگ انساني و تأکيـد بـر حقوق بشر و رويکرد مثبت انسان به طبيعت و دنياي مادي مانند شرق کهن از سـاحت ديگـر و بـه تعبيري ساحت متعالي حيات آدمي ، يعنـي سـاحت روح نسـبتا غفلـت کـرده اسـت .
جهـاني سـازي فرهنگـي کـه در برگيرنده ي نوعي يکسان سازي فرهنگي است ، يک فرهنگ مصرف جهاني شده را با رسانه هاي جهاني در دنيا به گردش درمي آورد که امروزه آن فرهنـگ ، بـا توجـه بـه برتـري علمـي ، فنـي و فناورانـه و رسانه اي غرب ، فرهنگ غربي خواهد بود و از اين طريق ، شاخصـه هـا و ارزش هـاي تجـدد غربـي بـه تمامي دنيا صادر ميشود( گل محمدي : ١٠٧) عوامل مؤثر در جهاني شدن شعر فارسي شعر فارسي به عنوان يکي از شاخه هاي سترگ ادبيات ايران و يکي از مظاهر فرهنگي ما از تغييـر و تحولات جامعه به دور نبود و همگام با تحولات اجتماعي ، در آستانه ي انقلاب مشروطه ، شعر فارسـي نيز متحول شد.