چکیده:
با توجه به نقش پررنگ نفت و میزان فروش و قیمت آن در اقتصاد ایران و همچنین اقبال عموم مردم و فعالان اقتصادی و سرمایهگذاران خارجی به فعالیت در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی رابطۀ تغییرات قیمت نفت خام و بازده بورس موضوعی قابلتوجه به نظر میرسد. این مطالعه همانباشتگی و رابطۀ علت و معلولی بین قیمت نفت خام و بورس اوراق بهادار تهران را موردبررسی قرار دادهاست. به نظر میرسد قیمت نفت خام و بورس از طریق نرخ ارز در اقتصاد رابطه داشته باشند که درواقع تغییر در قیمت نفت خام تأثیری مستقیم بر نرخ ارز دارد و تغییرات نرخ ارز بر بورس تاثیرگذار است. برای بررسی فرضیههای این پژوهش از دادههای مربوط به بازده بورس، نرخ ارز و قیمت روزانۀ سبد اوپک در بازۀ زمانی 1383ـ1395 استفاده شده است. همچنین، برای بررسی رابطه میان متغیرها نیز از آزمون همانباشتگی استفاده شده است و درنهایت همانباشتگی میان متغیرها مورد تأیید قرارگرفته و همچنین رابطهای بلندمدت بین متغیرهای موردبررسی کشف شد. در واقع، وجود همانباشتگی بیان میکند در انتقال تغییرات قیمت نفت به بورس عدم تقارن وجود دارد. ازنقطهنظر سرمایهگذاران، همانباشتگی بورس و قیمت نفت بیان میکند که تنوع سبد سرمایهگذاری با نگهداری سرمایه در بازار نفت و بورس بهصورت همزمان بهطور محسوس و معنیداری ریسک بازار و سودآوری بلندمدت را افزایش نمیدهد.
AbstractGiven the high role of oil and its sales and its price in Iran's economy, as well as the popularity of the general public and economic activists and foreign investors in the Tehran Stock Exchange, the relationship between the changes in crude oil prices and stock returns is significant. This study examines the coexistence and causal relationship between crude oil prices and Tehran Stock Exchange. It seems that the price of crude oil and the stock exchange is related to the exchange rate in the economy, which in fact changes in the price of crude oil have a direct effect on the exchange rate and the exchange rate changes affect the stock exchange. In order to investigate the hypotheses of this study, data on bourse yield, exchange rate and daily OPEC basket price were used during the period of 1383-1393. Also, to investigate the relationship between the variables, the co-integration test has been used. Finally, the co-integration among the variables has been confirmed, and a long-term relationship between the variables studied has been discovered. In fact, there is a coincidence that there is asymmetry in shifting oil price changes to stock exchanges. In the opinion of investors, aggregation of stocks and oil prices, the diversification of investment portfolio by holding capital in the oil and gas market simultaneously does not significantly increase market risk and long-term profitability.
خلاصه ماشینی:
در اين مطالعه هم انباشتگي و رابطۀ علي بين قيمت نفت خام و بازده بورس اوراق بهادار تهران را در چارچوبي چند متغيره بررسي مي شود.
در اين پژوهش از هم انباشتگي آستانه اي گرگوري و هانسن ١٢ (١٩٩٦) و هاتمي ١٣ (٢٠٠٨) براي بررسي تغيير رژيم برون زاي احتمالي يا روابط غيرخطي در روابط ميان بورس ، قيمت نفت و نرخ ارز استفاده مي شود.
ادبيات تجربي در حوزة رابطه ميان قيمت نفت خام و بورس با اين فرض پيش رفته اند که کارايي بورس يکي ازشاخص هاي ارزيابي وضعيت اقتصادي کشوراست )٢٠٠٠ Nasseh and Cook Singh, 2010; Henry et al, 2006; 2004; Pethe and Kamik, 2000; Strauss, .
سرانجام ، پژوهش هاي دستۀ چهارم حاوي اين نتيجه است که رابطۀ معني داري ميان قيمت نفت خام و بازده بورس وجود ندارد.
براي مثال ، اميدي و علوي راد (١٣٩١) به بررسي نقش و اهميت متغيرهاي قيمت هاي جهاني نفت و طلا به عنوان متغيرهاي برون زا و متغيرهاي نقدينگي و نرخ ارز به عنوان متغيرهاي دورن زا، که مي توانند در بسياري از تحولات پولي و مالي داخلي و بين المللي مؤثر واقع شوند، بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در کوتاه مدت و بلندمدت مي پردازند.
٤. نتيجه در اين پژوهش ، رابطۀ هم انباشتگي بين قيمت نفت و بازده شاخص نقدي بورس اوراق بهادار تهران در محيطي چندمتغيره با دخيل کردن نرخ ارز در بازه سال هاي ١٣٨٣ تا ١٣٩٥ به صورت روزانه بررسي شده .
“Oil prices and stock markets in GCC countries: empirical evidence from panel analysis”.