چکیده:
مقاله در صدد است ضمن احصاء موارد بی کیفری بزهکاران در نظام کیفری ایران و اسناد بین المللی ، آنها را مورد بررسی و تحلیل قرار داده تا به این مساله اشاره کرده باشد که بی کیفری در مواردی می تواند مذموم باشد . بر آن شدیم تا ضمن بیان موارد بی کیفری در حقوق ایران (عفو ، مرور زمان ، فوت محکوم علیه ، نسخ قانون ، گذشت شاکی ، توبه مجرم و اعمال قاعده درا ) ، در ادامه رویکر آئین دادرسی کیفری در حوزه بین الملل نسبت به این دسته از بزهکاران را مطرح نموده و در آن به آئین دادرسی چند نمونه از دادگاه هایی که پس از جنگ های جهانی اول و دوم به بزه متهمان رسیدگی کرده، اشاره و نهایتاً بی کیفری را در اساسنامه دادگاه کیفری بین المللی بیان خواهد کرد.
خلاصه ماشینی:
بر آن شديم تا ضمن بيان موارد بي کيفري در حقوق ايران (عفو، مرور زمان ، فوت محکوم عليه ، نسخ قانون ، گذشت شاکي ، توبه مجرم و اعمال قاعده دراء)، در ادامه رويکر آئين دادرسي کيفري در حوزه بين الملل نسبت به اين دسته از بزهکاران را مطرح نموده و در آن به آئين دادرسي چند نمونه از دادگاه هايي که پس از جنگ هاي جهاني اول و دوم به بزه متهمان رسيدگي کرده ، اشاره و نهايتا بي کيفري را در اساسنامه دادگاه کيفري بين المللي بيان خواهد کرد.
اما از سوي ديگر وجود نقاط ضعف و ابهامات در اين اساسنامه موجب شده تا بزهکاران موصوف نه تنها به راحتي مرتکب جنايات شده ، بلکه اميد داشته که تحت تعقيب قرار نگرفته و يا اينکه تعقيب آنها به نوعي به فرجام مورد نظر جامعه بين الملل نرسد.
(ضيائي بيگدلي،١٣٨٠٢٥١:١٣٨١) دادگاه هاي موردي جامعه جهاني در پي لطمات ويرانگر جنگ جهاني دوم و در واکنش به اعمال صورت گرفته توسط دولتمردان و مسئولين دولت آلمان نازي، ديگر بيکيفري ماندن جنايات بين المللي ناشي از دلايل فوق را جايز ندانست و براي نخستين بار با ناديده گرفتن اصولي چون عدم وجود مسئوليت کيفري فردي، مصونيت سران و اصل قانوني بودن جرائم و مجازات ها، آمران و مرتکبان اين جنايات را به دست عدالت سپرد.
, Cambridge: Cambridge University Press Websites - Charter of the International Military Tribunal”, Yale Law School, Availab- le at:http://avalon.